متاپنوموویروس انسانی یا همان ویروس معروف چینی به عنوان یک ویروس تنفسی فصلی شناخته میشود که به طور معمول علائم خفیفی شبیه سرماخوردگی یا آنفولانزا ایجاد میکند. متاپنوموویروس انسانی یک ویروس جدید نیست اما به دلیل افزایش موارد ابتلا به ویژه در کودکان زیر۱۴ سال چین مورد توجه قرار گرفتهاست.
براساس مطالعات این ویروس از دهه ۱۹۷۰ در جمعیت های انسانی در گردش بودهاست. اگر چه برای اولین بار در سال ۲۰۰۱ توسط دانشمندان هلندی شناسایی شد و بعدها با هفت میلیون مرگ به یک بیماری همه گیر جهانی تبدیل شد. از ین رو نگرانیهای گستردهای جهان را فرا گرفتهاست. هنوز سازمان جهانی بهداشت بیانیهای در این خصوص صادر نکرده و به نظر میرسد این بیماری صرفاً یک بیماری تنفسی است که در زمستانها شایع میشود و احتمالاًخطر اپیدمی شدن را ندارد.
این ویروس میتواند افراد در هر سنی را تحت تاثیر قرار دهد اما گروههای خاص مثل نوزادان و کودکان خردسال(به ویژه کودکان زیر ۵ سال)، افراد مسن(به ویژه افراد بالای ۶۵ سال)، بیماران سرطانی تحت شیمی درمانی، گیرندگان پیوند عضو و افراد مبتلا به ایدز و اچ آی وی، در معرض خطر بیشتری برای بیماری شدید هستند؛ این گروهها باید اقدامات احتیاطی بیشتری را برای جلوگیری از قرار گرفتن در معرض متاپنوموویروس انسانی انجام دهند. به تازگی اخباری مبنی بر شیوع این ویروس در کشور منتشر شده که به همین بهانه با مجید جعفری نژاد سرپرست معاونت فنی مرکز بهداشت استان خراسان رضوی به گفتگو پرداختیم.
علائم ویروسHMPV
سرپرست معاونت فنی مرکز بهداشت استان درباره علائم این ویروس تشریح کرد: ویروس متاپنومای انسانی میتواند باعث بیماریهای تنفسی شود که از فردی به فرد دیگر و از طریق لمس سطوح نیز منتقل میشود. این ویروس علائمی شامل سرفه، تب، گرفتگی بینی و تنگی نفس دارد.
مجید جعفری نژاد درباره چگونگی مقابله با ویروسHMPV گفت: سالهای قبل موارد بیماری در بسیاری از کشورها از جمله ایران دیده شده است و این ویروس یک بیماری جدید نیست. برای جلوگیری ازشیوع ویروسهای قدیمی مثل آنفولانزا تعدادی واکسن تولید شده که برای این ویروس نیز کاربرد دارند و به تعداد کافی در داروخانههای سراسر کشور موجود هستند. اما هنوز به صورت اختصاصی برای این ویروس واکسن تولید نشده وشاید اصلا تولید نشود.
در خراسان هنوز کسی مبتلا نشده است
سرپرست معاونت فنی مرکز بهداشت استان در تشریح تعداد موارد ابتلا به این ویروس بیان کرد: در مورد تعداد مبتلایان به این ویروس و تعداد فوتیها اطلاعاتی ندارم اما طبق نمونهگیریهای انجام شده، تابه حال در خراسان رضوی موارد ابتلا شناسایی نشده است.
جعفری نژاد ضمن اشاره به شناسایی اولین مورد ابتلا به ویروسHMPV در سال ۲۰۰۱ میلادی عنوان کرد: اخبار منتشر شده درباره وجود واکسنهای۵ ظرفیتی، گمانهزنی رسانهای است و به لحاظ علمی هیچ اطلاعات جدید در این مورد وجود ندارد. حتی مرحله آزمایش انسانی در این مورد انجام نشده و همه اقدامها مربوط به همان سالهای گذشته است.
وی افزود: خوشبختانه با اتمام فصل سرما از میزان شیوع ویروس آنفولانزا کاسته شده و احتمالا در فصل گرما آثاری از آن مشاهده نشود. همیشه در فصل سرما ویروسهای خانواده آنفولانزا (ویروسهای تنفسی) شیوع پیدا میکنند و در فضاهای بسته که تهویه مناسب ندارند، متراکم میشوند.
واکسن؛ درمان قطعی نیست
سرپرست معاونت فنی مرکز بهداشت ضمن اشاره به مزایای واکسن مبنی بر بالا بردن ایمنی بدن تشریح کرد: واکسن ویروس را از بین نمیبرد بلکه نمونه ضعیف یا کشتهشده ویروس است که با ورود به بدن انسانها، آمادگی لازم برای مقابله با ویروس را مهیا میکند. هرساله برای مبارزه با ویروس آنفولانزا واکسن جدیدی تولید میشود
او ادامه داد: امسال نیز واکسن مورد نظر تولید شده و برای اکثر ویروسهای موجود جوابگو است. بیماران مسن و کسانی که ضعف بدنی دارند، میتوانند واکسن را با مراجعه به داروخانهها تهیه کنند. کیت تشخیصی نیز به اندازه کافی موجود است. بیماران قلبی و دیابتی بدون تجویز پزشک واکسن را استفاده نکنند. اقدامات پیشگیری شامل شستشوی دستها، ایجاد تهویه، تمیز کردن سطوح و ماندن در خانه در صورت ابتلا به بیماری میباشد.
زهرا جوانشیر _ خبرنگار تحریریه جوان قدس