خبرگزاری رویترز به نقل از یک مقام آمریکایی و فعال حقوق پناهندگان گزارش داد که ورود نزدیک به یک هزار و ۶۶۰ پناهجوی افغان به آمریکا که ویزای ورود و اسکان مجدد در این کشور را دریافت کرده بودند، با دستور دونالد ترامپ، لغو شده است.

در این گروه کودکان بدون همراهی که برای الحاق به خانواده‌هایشان به ایالات متحده‌ می‌رفتند و همچنین افغان‌هایی که به دلیل همکاری با دولت سابق افغانستان، تحت حمایت آمریکا، در معرض انتقامجویی طالبان بودند، حضور داشتند.

به گفته شاون ون‌دایور، رئیس ائتلاف روند تخلیه افغانستان (AfghanEvac)، متشکل از کهنه‌سربازان آمریکایی و گروه‌های حامی پناهندگان، این تصمیم آثار گسترده‌ای بر این افراد خواهد گذاشت و هزاران افغان دیگر را که پناهندگی آن‌ها پذیرفته شده اما هنوز پروازی از افغانستان یا پاکستان برایشان گذاشته نشده، نیز در وضعیت بلاتکلیف قرار داده است.

ترامپ در دوران مبارزات انتخاباتی خود، سخت‌تر شدن قوانین مهاجرتی را وعده داده بود و حالا سرنوشت برنامه‌های پناهندگی آمریکا در هاله‌ای از ابهام قرار گرفته است. رویترز نوشت که کاخ سفید و وزارت خارجه آمریکا که مسئول نظارت بر این برنامه‌ها هستند، تاکنون به درخواست‌ها برای اظهارنظر پاسخ نداده‌اند.

شاون ون‌دایور در واکنش به این تصمیم گفت: «افغان‌ها و حامیانشان وحشت کرده‌اند. من امروز مجبور شدم گوشی‌ام را چهار بار شارژ کنم، چون تعداد زیادی از مردم با من تماس می‌گیرند. به تیم انتقالی ترامپ هشدار داده بودیم که این اتفاق خواهد افتاد، اما باز هم این کار را انجام دادند. امیدواریم نظرشان را تغییر دهند.»

بر اساس یکی از ده‌ها فرمان اجرایی که ترامپ پس از مراسم تحلیف دومین دوره ریاست‌جمهوری‌اش امضا کرد، طرح پذیرش پناهندگان به مدت حداقل چهار ماه تعلیق شده است. در وب‌سایت کاخ سفید در این مورد آمده است: «رئیس‌جمهوری پذیرش پناهندگان را متوقف کرد، چون بار اسکان جمعیتی بزرگ و غیرقابل مدیریت از مهاجران بر دوش جوامع محلی قرار گرفته و منابع و امنیت این جوامع را تحت فشار قرار داده است.»

لغو پروازهای شهروندان افغانستان که پس از سه‌ سال و نیم انتظار در پاکستان و چند کشور دیگر قصد ورود به آمریکا را داشتند، افرادی را که از ترس طالبان افغانستان را ترک کرده و منتظر انتقال به ایالات متحده‌اند، به‌شدت نگران کرده است. افرادی که منتظر پیوستن به خانواده‌هایشان‌اند که در جریان خروج نظامی آمریکا از افغانستان، با پروازهای نظامی این کشور را ترک کردند، هم در این نگرانی سهیم‌اند.

ون‌دایور تصریح کرد: «این تصمیم به این معنا است که کودکان بدون همراه نیروهای همکار افغان که کنار نیروهای ما جنگیدند و مجروح یا کشته شدند و خانواده‌ کارکنان افغان نهادهای نظامی آمریکا در افغانستان در بلاتکلیفی باقی خواهند ماند.»

به گفته او و یک مقام آمریکایی دیگر، افغان‌هایی که پیش‌تر برای اسکان در آمریکا تایید شده بودند، از فهرست پروازهایی که قرار بود از کابل انجام شود، حذف شده‌اند. این پروازها قرار بود از این ماه تا آوریل ۲۰۲۵ انجام شوند.

نمایندگان دموکرات‌ عضو کمیته روابط خارجی مجلس نمایندگان آمریکا با انتقاد شدید از این تصمیم ترامپ، در شبکه اجتماعی ایکس نوشتند که جمهوری‌خواهان چهار سال از بایدن به اتهام بی‌اساس «رها کردن متحدان افغان ما» انتقاد کردند، اما رها کردن واقعی این اقدامی است که انجام شد.

آن‌ها رها کردن متحدان افغان تاییدشده و مورداعتماد در برابر طالبان را «شرم‌آور» خواندند.

در مورد هویت و سابقه کاری تمام افرادی که پروازشان به آمریکا لغو شده‌، اطلاعات موجود نیست، اما رویترز اشاره کرده که این گروه شامل نزدیک به ۲۰۰ عضو خانواده کارکنان فعال ارتش آمریکا با اصالت افغان است که در آمریکا به دنیا آمده‌اند و اکنون اعضای خانواده‌هایشان را از افغانستان دعوت کرده‌اند. برخی دیگر هم اعضای خانواده‌ افغان‌هایی‌اند که به ایالات متحده مهاجرت کرده، به ارتش پیوسته و شهروند این کشور شده‌اند. کودکان بدون همراه، افغان‌های همکار دولت سابق افغانستان و افغان‌هایی که به دلیل کار برای پیمانکاران یا سازمان‌های مرتبط با ایالات متحده واجد شرایط پناهندگی بودند، نیز از جمله افرادی‌اند که پروازشان لغو شده است.

از زمان فروپاشی دولت جمهوری در افغانستان و بازگشت طالبان به قدرت در اوت ۲۰۲۱، دولت بایدن حدود ۲۰۰ هزار شهروند افغانستان را که جانشان در حکومت طالبان در خطر بود، طی برنامه تخلیه و اسکان مجدد، به آمریکا منتقل کرد. این برنامه هزینه هنگفتی بر دوش ایالات متحده گذاشت.

بر اساس یک گزارش اداره بازرس ویژه آمریکا در امور بازسازی افغانستان (سی‌گار)، ایالات متحده از اکتبر ۲۰۲۱ تا سپتامبر ۲۰۲۴، حدود ۲۱ میلیارد و ۶۰۰ میلیون دلار در امور افغانستان هزینه کرده که از این میان، بیش از هشت میلیارد و ۷۰۰ میلیون در روند انتقال افغان‌های تحت خطر از افغانستان به ایالات متحده و بیش از پنج میلیارد و ۵۳۳ میلیون دلار در روند اسکان مجدد این افراد هزینه شده است. 

به علاوه، دولت بایدن سه میلیارد و ۳۲۹ میلیون دلار به روند امدادرسانی بشردوستانه در افغانستان کمک کرده و سه میلیارد و ۵۰۰ میلیون دلاری هم به صندوق امانی افغانستان در سوییس سپرده که در حفظ ارزش پول ملی افغانستان در مقابل سایر ارزها تاثیرگذار بوده است.