به گزارش ایرنا، آنچه که کارشناسان و پژوهشگران اجتماعی و مسوولان مرتبط بر آن اذعان دارد گسترش اعتیاد در بین تمام اقشار جامعه وجود دارد و مهمترین علت آن میتواند در دسترس بودن مواد مخدر برای هر قشری و سنی باشد.
به گفته کارشناسان حوزه اجتماعی که در حیطه اعتیاد فعالیت دارند، طلاق یکی از مهمترین پیامدهایی است که بر اثر اعتیاد در جامعه و در شهرستان بروجرد نیز در حال افزایش است و اکنون شمار زنان سرپرست خانواری که بر اثر اعتیاد از همسرانشان جدا شده اند، رشد بسیاری داشته و علاوه بر این آمار زنان درگیر اعتیاد هم افزایش یافته به طوری که در شهرستان بروجرد بنا بر اظهارات برخی مسوولان، ایجاد کمپ های ترک اعتیاد مخصوص بانوان ضروری است که اقدامات لازم برای گرفتن مجوز آن انجام و به زودی فعال خواهد شد.
از آنجایی که در مورد اعتیاد همواره پیشگیری موثرترین عامل عنوان شده بر همین محور پیشگیری را باید در تمام ابعاد و زمینه ها پیگیری کرد، اساسی ترین عاملی که فعالان این حوزه بر آن تاکید دارند فراوانی دسترسی به مواد مخدر است.
رییس پلیس مبارزه با مواد مخدر فرماندهی انتظامی بروجرد گفت: احداث کمپ ماده ۱۶ برای نگهداری معتادان متجاهر در بروجرد با توجه به موقعیت جغرافیایی و میزان جمعیت شهرستان ضروری است و اکنون نیز بخش خصوصی اعلام آمادگی کرده که دستگاههای مرتبط باید همکاری کنند.
رضا گل افلاک افزود: هم اکنون معتادان متجاهر بعد از دستگیری به کمپ ماده ۱۶ فعال در مرکز استان منتقل میشوند و سهمیه بروجرد در این بخش بسیار کم است و همچنین معتادان بالای ۶۰ سال و بیمار نیز تحویل گرفته نمیشوند که این مهم یک مشکل جدی است.
اقدامات فرهنگی و آموزشی اولویت پیشگیری از اعتیاد
معاون سیاسی و اجتماعی فرماندار بروجرد با تاکید بر ضرورت پیشگیری از اعتیاد گفت: اقدامات فرهنگی و ارائه برنامه های آموزشی مهمترین و تاثیر گذارترین عامل در پیشگیری از اعتیاد است با توجه به اینکه اعتیاد اکنون به یک مسئله جدی تبدیل شده و دسترسی به مواد مخدر هم به راحتی صورت می گیرد همین مشکل ضرورت پیشگیری، آموزش و همکاری همه دستگاههای اجرایی را بیشتر می کند.
مقداد صارمی با تاکید بر نقش آموزش در مدارس در پیشگیری از اعتیاد و مسوولیتی که اموزش و پرورش در این زمینه دارد، افزود: آموزش و پرورش باید کلاس های آموزشی برگزار کند و به مسئله آگاهسازی دانش آموزان و خانواده ها در خصوص تهدید اعتیاد به عنوان یک اولویت نگاه کند این در حالی است که هم اکنون آموزش و پرورش ما هیچ جلسه ای در خصوص اعتیاد و پیشگیری از آن ندارد.
وی با تاکید بر همکاری همه دستگاهها در پیشگیری از اعتیاد بیان کرد: منابع طبیعی، جهاد کشاورزی و سایر دستگاهها هر کدام وظایفی دارند که باید در زمینه پیشگیری از اعتیاد و جلوگیری از کشت گیاهان ممنوعه پیگیری کنند.
معاون فرماندار بروجرد با تاکید بر اینکه اعتیاد اکنون همه خانواده ها را درگیر کرده است، اضافه کرد: زندگی خیلی از افراد بر اثر اعتیاد مختل شده و آسیب های متعاقب آن جامعه را فرا گرفته است. که باید اقدامات فرهنگی توسط دستگاههای متولی فرهنگ به درستی انجام شود و همه باید همکاری و حمایت لازم را در این راستا انجام دهند.
صارمی با اشاره به اینکه شوراها، تشکل ها اجتماعی و فرهنگی نقش مهمی در مبارزه با مواد مخدر و پیشگیری از اعتیاد دارند، ادامه داد: دهیاران و هیات های اندیشه ورز از ظرفیت خوبی در راستای آموزش و پیشگیری از اعتیاد دارند، که باید مورد توجه قرار بگیرد.
معاون سیاسی فرماندار بروجرد یادآور شد: احداث کمپ ماده ۱۶ در بروجرد با جمعیتی بیش از ۳۴۰ هزار نفر باید به طور جدی دنبال شود و موضوع زباله گردهایی که از شهرها و استان های مجاور در این شهرستان به صورت روزانه تردد دارند، باید به صورت ویژه بررسی و رصد شود.
وی گفت: باید مراکز فرهنگی بیشتری ایجاد کرد تا با همکاری همه دستگاهها و تاکید بر آموزش و پیشگیری مانع از اعتیاد و گسترش آن در جامعه شد و در این مسیر باید از ظرفیت های مردمی استفاده کرد و بدون تردید خانواده در همکاری پیشقدم هستند.
وی با اشاره به کشت گیاهان ممنوعه گفت: در بروجرد مواردی شناسایی شده که امحای آن صورت گرفت، دهیاران باید به عنوان ضابط قضایی اختیاراتی داشته باشند تا مانع از کشت گیاهان ممنوعه در مناطق روستایی شوند.
افتتاح مرکز ضایعاتی بروجرد
ضایعاتی ها مراکزی آلوده ای هستند که نباید از آنها غافل شد و باید اقدامات بازدارنده در مورد آنها اعمال شود در همین خصوص مدیر پسماند شهرداری بروجرد گفت: مرکز ضایعاتی های بروجرد به منظور جمع آوری این واحدها از سطح شهر در فضایی به وسعت ۱۱ هزار متر به زودی افتتاح می شود.
شهاب شعبان افزود: این مرکز ۶۰ غرفه دارد که بعد از آماده شدن، ضایعاتی های مختلف سطح شهر به این مکان انتقال داده می شود.
موافقت اصولی برای احداث پنج کمپ ترک اعتیاد در بروجرد
به گفته رییس بهزیستی بروجرد اکنون کمپ هایی در سطح شهرستان مشغول به فعالیت هستند که برخی از آنها مجوز لازم را ندارند و با توجه به اینکه در کمپ های فاقد مجوز در برخی موارد تخلفاتی صورت می گیرد، تا کنون چند کمپ غیر مجاز پلمب شده است.
کرم رضا پیردایه با بیان اینکه مجوز ساخت کمپ ماده ۱۶ در اختیار مرکز استان است که در صورت صدور مجوز زمین مورد نیاز فراهم خواهد شد، بیان کرد: هم اکنون یک کمپ ترک اعتیاد مجاز در بروجرد با ظرفیت ۳۵ نفر فعالیت دارد و موافقت اصولی برای پنج کمپ دیگر صادر شده و کمپ مخصوص بانوان هم در حال فعال شدن است.
معتادان و چالش های پس از سم زدایی
«یک معتاد پس از سم زدایی تازه مشکلاتش شروع می شود» این جمله ای است که محمد بیرانوند دبیر انجمن NA و نماینده انجمن معتادان گمنام بروجرد بر آن تاکید دارد و از مسوولان می خواهد در این زمینه به کمک آنها بیایند زیرا دسترسی به مواد مخدر بسیار راحت است و همین چالش های هر کدام از اعضای انجمنی که او نمایندگی اش را بر عهده دارد، را بیشتر می کند.
به گفته وی ۲۲ سال از فعالیت انجمن معتادان گمنام شهرستان می گذرد و هم اکنون پنج هزار عضو را در بروجرد زیر پوشش قرار داده و مشکلات سختی دارد و امروز زمان دسترسی افراد به مواد مخدر به شدت کاهش یافته است.
نماینده انجمن معتادان گمنام بروجرد تاکید کرد: ما هم اکنون مشکل مکان برای برگزاری جلسات مستمر انجمن داریم و برخی ادارات در زمان های خاص مکان هایی در اختیار انجمن قرار می دهند، اما نداشتن یک مکان واحد کار را برای اعضا بسیار سخت می کند در حالی که جلسات بهبودی نباید قطع شود و ما برای این مکان به کمک مسوولان نیازمند هستیم.
اعتیاد، آسیبی با بیم تبدیل به بحرانی جدی
پژوهشگران اجتماعی که مسئله اعتیاد در لرستان را مورد بررسی قرار داده اند معتقدند که زمینه اجتماعی و اقتصادی لرستان یک زمینه مولد آسیبزا است به این صورت که بیکاری همراه با فقر و توسعهنیافتگی تاریخی با تورمهای ادواری و نبود امکانات فراغتی، تفریحی و شادی در چنین جامعه ای با وجود کاهش چشم اندازی امید بخش مهارتهای اجتماعی و ارتباطی میتواند زمینه بسیار مناسبی برای رشد اعتیاد در این جامعه باشد.
جامعه شناس و پژوهشگر اجتماعی در این خصوص می گوید: این شرایط باعث شده که به گفته محققان نرخ شیوع اعتیاد نسبت به چند دهه گذشته افزایش زیادی داشته و این موضوع با مشاهدات عینی محققان در جامعه هم قابلاثبات است، امروزه نه فقط به لحاظ کمی بلکه به لحاظ کیفی نیز ما شاهد گذر از موجهای مختلف مواد مخدر یعنی گذر از مواد سنتی به مواد صنعتی و الان هم به داروهای ارامبخش مانند امفتامین ها هستیم، یعنی حالا جامعه ما بهنوعی هر سه موج مواد مخدر را با پیامدهای تلخش باهم تجربه می کند.
مجتبی ترکارانی افزود: به طوری که هر موجی از مواد مخدر دارای پیامدهای سنگینتر از موجهای قبلی است، پیامدهای سوءمصرف مواد سنتی و صنعتی و نسل های بعدی غیر از رشد بحران ها، اختلافات خانوادگی، خشونت و طلاق باعث رشد سرقت های خرد و افزایش بیماری های مانند ایدز و هپاتیت و بیماریهای عفونی و فرسایش شدید سرمایه اجتماعی شده و در عین حال موج های بعدی این مواد که از نوع صنعتی و داروهای آرامبخش است میتواند زمینه ساز حوادث تلخی چون قتل های خانوادگی و یا بیماری های جسمی و روانی باشد.
وی ادامه داد: از طرفی دیگر با زنانه شدن آسیب اعتیاد مواجه هستیم که نشانه بدی برای وضعیت خانواده و شکنندگی زنان در جامعه لرستان است، در جامعه مردسالار لرستان همیشه نوعی مواظبت و حمایت همراه با تعصب حتی گاه در شکل آزار دهندهاش نسبت به زنان وجود داشته و زنان را از ورود به بعضی از عرصهها محدود کرده است.
جامعه شناس و پژوهشگر اجتماعی بیان کرد: به عبارتی اعتیاد عرصهای بود که محدود شدن زنان در آن وجود داشت ولی اکنون دیدن صحنههای مصرف اعتیاد توسط زن و شوهر یا معتاد شدن زن یا دختر خانواده بسیار دردناک است، به خصوص اینکه میدانیم ورود زنان به این آسیب ها میتواند دروازه ورود به دیگر آسیبهای اجتماعی دیگری مانند روسپیگری و خشونت خانگی و بیخانمانی و ایدز و سایر آسیب ها باشد.
ترکارانی اضافه کرد: همچنین در کنار تغییر فاز اعتیاد از سنتی به صنعتی، پایین آمدن سن اعتیاد نیز ایجاد شده است، مواد سنتی قبلا یا به افراد سن بالاتر محدود میشد ولی با رشد مواد صنعتی و مواد جدید دامنه اعتیاد به جوانان و حتی دانش آموزان هم رسیده مصرف مواد گرچه در محیطهای رسمی مثل مدارس کنترل و محدود میشود ولی به بسیاری از محیطهای غیررسمی کشیده شده است.
وی ادامه داد: همچنین نکته مهم در پدیده اعتیاد، روستایی شدن چهره این آسیب اجتماعی است، در گذشته جوان روستا مظهر پویایی و تلاش کار کشاورزی و دامداری بود ولی اکنون اعتیاد بهشدت در روستاها شیوع پیدا کرده و چهره روستاها را بهشدت پژمرده و بیتحرک کرده و دیگر صحنههای بازی و کار و تلاش در روستاها خود را به چهرههای بیمار و گرفتار در دام اعتیاد داده که به دنبال خرده پولی و یا حتی سرقت های خرد از خانواده فقیر خود برای تهیه مواد و مصرف آن در گوشهای هستند.
پژوهشگر اجتماعی یادآور شد: بیکاری جوانان روستا و عدم توان مالی تامین مواد مخدر در روستاها بهشدت سرقت را در روستاها افزایش داده و این افزایش سرقت مثل سرقت دام و لوازم منزل بهشدت سرمایه اجتماعی محلی روستا و حق همسایگی را که زمانی نقطه ممیزه مردم روستا از شهر بود اکنون به درجات پایینتری تنزل یافته علاوه بر این، همین موضوع باعث پایین آمدن میزان نیروی انسانی و کاهش کیفیت آن در روستاها شده است.
ترکارانی با تاکید بر اینکه وجود این ابعاد بحرانی پیامدهای مخربی در جامعه برجا گذاشته است، گفت: آسیبهای دیگری در سایه اعتیاد رشد کرده که این آسیبها بهصورت زنجیرهای به هم متصل هستند و هر آسیب اثر انباشتی و تجمعی بر دیگر آسیبها دارد، به طوری که اعتیاد باعث رشد سرقت، طلاق، خشونت خانگی و افزایش اختلالات روانی شده و این مشکلات متقابلا رشد آمار اعتیاد را به همراه داشته است.