سخنان مولای متقیان امام علی (ع) درباره عدل و داد بسیار است و بسیار؛ از جمله سخنان ایشان درباره عدالت و اهمیت آن را می‌توان در فرمان امام به مالک اشتر جست‌و‌جو کرد. ایشان در جایجای این فرمان، که در نامه ۵۳ نهج‌البلاغه آمده، مالک را به رعایت عدالت در ابعاد مختلف جامعه توصیه می‌کنند که از مهم‌ترین مفاد آن، امر به اجرای عدالت قضایی در جامعه اسلامی است.
حضرت علی (ع) در فرمان خود به مالک به حدی بر قضاوت و رسیدگی به امور قضات تأکید دارند که می‌فرمایند: از میان مردم، برترین فرد نزد خود را برای قضاوت انتخاب کن، کسانی که مراجعه فراوان، آنها را به ستوه نیاورد و برخورد مخالفان با یکدیگر او را خشمناک نسازد، در اشتباهاتش پافشاری نکند و بازگشت به حق پس از آگاهی برای او دشوار نباشد، طمع را از دل ریشه‌کن کند و تا رسیدن به حق به اندک شناخت بسنده نکند و در موارد شبهه یعنی در مواردی که موضوع یا حکم به‌طور دقیق مشخص نیست بیش از دیگران احتیاط کند، و در یافتن دلیل، اصرار او از همه بیشتر باشد و از رفت‌وآمد مکرر صاحبان دعوا کمتر به ستوه آید، در کشف امور از همه شکیباتر و پس از آشکارشدن حقیقت و روشن شدن حکم خدا بیش از دیگران در صدور رأی قاطعیت به خرج دهد، کسی که ستایش‌ها و چاپلوسی‌ها و چرب‌زبانی‌ها وی را به کبر و خودبینی وادار نسازد و فریب فریبکاران و دغلبازی مکاران او را فریب ندهد و به سوی اقدام نامناسب مایل نسازد و چنین قضاتی اندک هستند.
عدل علوی از منظر بزرگان ادیان
عدل امام علی (ع) به گونه‌ای است که هر انسان عادل و آزاده‌ای بر آن اذعان دارد، این را می‌توان از منظر دیدگاه‌های پیروان سایر ادیان به خوبی مشاهده کرد که هر یک به طریقی بر این موضوع صحه گذاشته‌اند.
چنانچه کشیش زَهری خزعل کشیش کلیسای «ام الزنار» سریانی از شهر حمص سوریه درباره شخصیت وارسته امام مولای متقیان گفته که؛ بسیاری از آموزه‌های مشترک بین مسیحیت و اسلام وجود دارد و بسیاری از تعالیم امام علی (ع) را مسیحیت به آن اعتقاد دارند و او یکی از شخصیت‌هایی است که برای تمام بشریت کار کرده است و ما به زندگی و آموزه‌های حضرت علی افتخار می‌کنیم.
همچنین میشال کعدی از اندیشمندان و ادیبان بنام مسیحی از کشور لبنان که برای نوشتن رساه دکترای خود نهج البلاغه را هفت مرتبه خوانده است عنوان می‌کند: آیا امام علی (ع) انسان عادی بود؟ یا قدیس بود؟ چگونه او را توصیف کنیم؟! ایشان تجسم آزادی و عدالت در جهان بود. میثاق حقوق بشر از نهج البلاغه گرفته شده.
پروفسور اختر الواسع رئیس دانشگاه جودپور از هندوستان هم درباره ویژگی‌های شخصیتی امام علی (ع) عنوان می‌کند: امام علی (ع) نه تنها در تاریخ اسلام بلکه در کل تاریخ یک شخصیت ممتازی است که تاثیرات زیادی دارد. پیامبر؛ ایشان را جانشین خودش در شب هجرت از مکه قرار می‌دهد و ایشان جان خود را فدای پیامبر (ص) می‌کند. امام علی (ع) مولود کعبه است و در آنجا متولد شده و صاحب ذوالفقار است و در مسجد به شهادت می‌رسد.
احقاق حق، از اولویت‌های کاری جوانترین قاضی مرد استان کهگیلویه و بویراحمد
در دستگاه قضایی، قضات، خود را در مسیر حضرت علی (ع) قرار داده و در تلاش برای اجرای عدالت هستند.
در این‌باره به سراغ محسن محجوبی‌مقدم جوانترین قاضی مرد استان کهگیلویه و بویراحمد رفتیم تا درباره عدالت علوی و ضرورت نزدیک شدن رفتار و کردار قضات به عدل علی (ع) به گفت‌و‌گو بنشینیم.
این قاضی جوان متولد تیرماه سال ۱۳۷۸ و اهل شهرستان دنا است. از زمان انتخاب رشته تحصیلی در مقطع دبیرستان، رفتن به سمت شغل قضاوت را برای خود ترسیم کرده بود تا اینکه با قبول شدن در دانشگاه علوم قضایی، مدارج علمی را گذرانده و به سال ۱۴۰۲ در دادسرای عمومی و انقلاب یاسوج به عنوان دادیار تحقیق شروع به کار می‌کند.
در حال حاضر محجوبی‌مقدم به عنوان دادرس دادگاه رسیدگی به پرونده‌های مدنی مشغول به‌کار است.
محجوبی‌مقدم در گفت‌و‌گو با میزان گفت: کار قضایی در هر بخشی از دادگستری برای احقاق حق اشخاص زیان‌دیده و پایان دادن به خصومت بین اشخاص بسیار خوشایند است و بی‌شک بنده و سایر همکاران قضایی به عنوان قضات حکومت اسلامی، باید سیره مولای متقیان، امام علی (ع) را، چه در قضاوت و چه در سایر جنبه‌های زندگی الگوی خود قرار دهیم.
وی تصریح کرد: هر چند معصوم نیستیم و امکان خطا وجود دارد، اما در حد وسع وجودی خود باید مطابق قانون و شرع عمل کنیم.
نهج‌البلاغه، ستاره تابان مسیر قضات است
جوانترین قاضی مرد استان کهگیلویه و بویراحمد معتقد است: زیباترین، بهترین و والاترین احادیث درباره قضاوت را می‌توان در کلام نورانی امام علی(ع) در کتاب مقدس نهج‌البلاغه مشاهده کرد. راهنمایی‌ها و توصیه‌های آن حضرت در نهج‌البلاغه به طور قطع در مسیر قضاوت مؤثر و چراغ راه و ستاره تابان ما در رسیدگی به پرونده‌ها و نحوه رفتار با مردم است.
محجوبی‌مقدم عنوان کرد: امام علی(ع) در نامه معروف خود به مالک اشترنخعی در توصیف شرایط قضات، اوصافی را بیان کردند که یک قاضی عادل باید واجد آن شرایط باشد.
وی تصریح کرد: صبر در مراجعه زیاد مردم، اصرار در کشف دلیل و تحقیق، پذیرش اشتباهات و بازگشت به مسیر حقانیت، عدم توجه به تملق متملقان و قاطع بودن در تصمیمات؛ از ویژگی‌های یک قاضی تراز نظام اسلامی هستند که امام(ع) به آنها تأکید داشتند.
جوانترین قاضی مرد استان کهگیلویه و بویراحمد افزود: البته بخش نهایی نامه ۵۳ نهج‌البلاغه به تکالیف مسئولان قوه قضاییه نسبت به قضات اشاره داشته که مهم‌ترین آن بالا بردن شأن و منزلت قضات و رفاه ایشان برای جلوگیری از پذیرش نفوذ است.
عدالت و قضاوت به عدالت، ویژگی برجسته امام علی (ع) از منظر اهل سنت و تشیع
محمدجواد حیدری متولد ۱۳۷۸ به عنوان جوانترین قاضی دادگستری استان سیستان و بلوچستان است. وی در حال حاضر در دادسرای عمومی و انقلاب کنارک قضاوت می‌کند.
حیدری در گفت‌و‌گو با میزان عنوان کرد: به علت علاقه شخصی و توانایی که در خودم برای قضاوت و حل و فصل مسائل در بین مردم و آشنایان داشتم، وارد عرصه قضاوت شدم.
وی نیز عدل علی(ع) را نقطه عطفی در توجه به مسئله اساسی عدالت می‌داند و عنوان کرد: دو صفت بارز آن شخصیت برجسته و آن امام بزرگوار که اهل تشیع و تسنن به آن اذعان دارند، صفت عدالت و قضاوت به عدالت هست که زبانزد عام و خاص است.
جوانترین قاضی دادگستری استان سیستان و بلوچستان تصریح کرد: آن چیزی که بر هر قاضی در جامعه مسلمین رعایت آن واجب است، قضاوت از روی ظن و گمان و شخصیت افراد نیست بلکه قضاوت از روی عدالت است.
حیدری به مصداقی درباره عدالت قضایی از منظر امام علی(ع) پرداخت و تشریح کرد: بی تردید همه ما در جریان ماجرای به سرقت رفتن زره امیرالمؤمنین(ع) هستیم. در آن زمان از آنجا که امام مولای متقیان دلیل و مدرکی بر اثبات اینکه دزد چه کسی هست وجود نداشت، قاضی در این باره علیه حضرت علی(ع) رای داد، آن امام همام به دلیل آن که براساس عدالت و بر اساس شریعت اسلام قضاوت شده بود، رای را پذیرفت و در جواب قاضی که از امیرالمؤمنین(ع) پرسید: که آیا درست قضاوت کردم؟ آن حضرت فرمودند: آری به درستی قضاوت کردی و این نشان از عدالت و قضاوت به عدالت حضرت علی(ع) دارد حتی اگر به ضررش باشد.
وی در ادامه درباره تأثیر عدالت علوی در حوزه قضاوت و تأثیر آن بر زندگی قضایی خود، گفت: به طور قطع یکی از عوامل مهم و سرنوشت‌ساز در ترسیم راه و نقشه و مسیر قضاوت بنده، همواره سیره امام علی(ع) بوده، به ویژه زمانی که به عنوان خلیفه مسلمین بر منصب حکومت و قضاوت نشسته بودند و بین مردم به عدالت حکومت می‌کردند.
انتهای پیام/