به گزارش ایکنا؛ نشست ادبی «مولود کعبه» در آستانه میلاد با سعادت حضرت مولی الموحدین امام علی(ع)، شامگاه یکشنبه؛ ۲۳ دی، با حضور جمعی از اهالی اندیشه و فرهنگ کشورهای ایران، هند، پاکستان، افغانستان و نیجریه با اجرای سیدمسعود علوی‌تبار به میزبانی گروه بین‌المللی هندیران برگزار شد.

در ابتدای این مراسم معصومه محیامحمود؛ استاد دانشگاه و پژوهشگر ادبیات تطبیقی فارسی و اردو از لاهور پاکستان، سخنان خود با عنوان «عشق حیدر در هندوستان» را با بیان آنکه شاعر شهیری چون امیرخسرو دهلوی؛ منقبتی مفصل در وصف امام علی(ع) سروده است و در آن ویژگی‌های مولای متقیان را یک به یک بَرشمرده آغاز کرد و افزود: از عرفی، بیدل و میرزا غالب گرفته تا شاعرانی که به زبان‌های اردو، پنجابی و... شعر سروده‌اند، همگی از صدق باطن زبان به مدح مولا علی(ع) گشوده‌اند.

استاد دانشگاه و پژوهشگر ادبیات تطبیقی فارسی و اردو از لاهور پاکستان خاطرنشان کرد: اقبال لاهوری، مفکر و شاعر شهیر معاصر، که در اشعارش خود را «برهمن‌زاده» می‌خواند به زبان‌های فارسی و اردو در مدح امیرالمؤمنین(ع) اشعار نغزی سروده است. شاعران شبه قاره تا به امروز سنت  منقبت‌سرایی و مدیحه‌سرایی در شأن مولا علی(ع) را با افتخار ادامه داده‌اند.

ز قدسیان بشنیدم علی ولی‌الله

معصومه محیامحمود در ادامه به مدح مولا در قوالی شبه قاره پرداخت و گفت: ابراز ارادت به خاندان عصمت و طهارت(ع) به ویژه به مولا علی(ع) در آثار هنرمندان و شاعران هندوستان، مورد توجه خاص قوالان مشهوری چون نصرت فاتح‌علی‌خان، عابده پروین و بزرگانی از این دست قرار گرفته است. این بزرگ‌نامان در مجالس قوال و سماع، اشعاری والهانه به ساحت امیرمومنان (ع) تقدیم کرده‌اند و به واسطه ابیات مشهوری از آن اشعار ماندگار و موسیقی سرمست و قلندرانه قوالی‌خوانی امروزه اشعار مدح علی(ع) ورد زبان هر مسلمان و حتی هندو مسلکان شبه قاره است.

استاد دانشگاه و پژوهشگر ادبیات تطبیقی فارسی و اردو از لاهور پاکستان خاطرنشان کرد: کوچک و بزرگ در پاکستان و هندوستان ابیات فارسی درمدح و منقبت مولا علی(ع) را با لهجه شبه‌قاره‌ای ازبر می‌خوانند.

سرگروه تمام رندانم

رهبر عاشقان مستانم

حیدری‌ام، قلندر و مستم

بنده مرتضی علی هستم

این پژوهشگر ادبیات، غزلی از «اخلاق آهن» استاد زبان فارسی دانشگاه دهلی‌نو با مطلع «به عرش گوش نهادم، شبی بحمدالله/ ز قدسیان بشنیدم علی ولی‌الله» را قرائت کرد و در ادامه افزود: در کتاب «برج شرف» که به کوشش تقی عابدی تدوین شده و شامل مجموعه‌ای از سروده‌های شاعران شبه‌قاره در مدح امیر مؤمنان و امام حسین(ع) است، گوشه‌ای از ژرفای ارادت و اعتقاد مردمان آن دیار را می‌توان با عمق روح و روان حس کرد.

وی در پایان تصریح کرد: همانگونه که ثناگویان و سرسپاران مولای متقیان در سراسر دنیا از هر کیش و مسلکی برای بیان ارادت به ساحت اقدسش از عمق جان گل‌واژه‌های شعر سروده‌اند، شاعران هندومذهب نیز امیر مومنان(ع) را امیر خرابات عشق و توحید و زندگی برهمنان را سرشار از عطر کلام حضرتش می‌دانند. آنچنانکه شاعری فارسی‌سرا و هندومذهب در مدح مولا می‌سراید:

به من رساند نسیم سحر سلام علی

برهمنم که شدم چون عجم غلام علی

و شاعره‌ای هندومذهب چنان با اعتقاد از محضر مولایمان طلب حاجت می‌کند که من مسلمان خجل از عجز خود در برابر مولا می‌شوم، ترجمه فارسی بیت نخست شعر این شاعره هندو به قرار ذیل است:

«آنچه را خدا در تقدیر ما نوشته، به هر طریق به ما می‌رسد،

تو ای مولای من آنچه از خیر که برایم نوشته نشده

آن را به من عطا کن!»

بهترین الگوی مسلمانان آفریقا

دیگر سخنران این نشست «صادق علی موسی» شاعر و پژوهشگر فلسفه از کشور نیجریه بود که در بخشی از سخنان خود بیان داشت: حضرت علی(ع) در نزد مسلمانان آفریقا همانند سرچشمه آبی زلال و زاینده است که جویبارهای شجاعت، علم و دانش، سخنوری، حکمت، دین و ایمان، صلابت و جوانمردی از آن سرچشمه می‌گیرند.

وی افزود: حضرت امیرالمؤمنین علی(ع) در ابعاد مختلف شخصیتی و وجودی نزد مسلمانان آفریقا، به عنوان بهترین الگو شناخته می‌شود و از ایشان بیشتر با عناوین القابی مثل قهرمان، فاتح خیبر و القابی از این دست یاد می‌کنند. آنها معتقد هستند  شجاعت و دلاوری تنها با نام مبارک علی(ع) معنا و مفهوم حقیقی خود را پیدا کرده است.

صادق علی موسی با تاکید بر آنکه نام شریف امام علی(ع) نزد مسلمانان آفریقا به صورت‌ها و الفاظ گوناگونی تلفظ می‌شود که علی، علیو، عالی، علیم و الو بخشی از تلفظ نام حضرت مولا به شمار می‌رود تصریح کرد: علت این تلفظ‌های متفاوت بستگی به قبیله و لهجه‌های رایج بین این قبایل دارد. ولی همه این تلفظ‌ها و اسامی تنها به یک معنی و مقصد اشارت دارند و آن تنها نام شریف حضرت علی(ع) است.

علی قرآن، علی میزان، علی ایمان، علی احسان

در این برنامه که با بداهه‌نویسی خوشنویسانی چون محسن شعبانی و مسعود ربانی همراه بود؛ شاعرانی چون علیرضا قزوه، ایرج قنبری، امیر عاملی، سیدمسعود علوی‌تبار، رسول شریفی، سیدمحمدرضا سلسکوت، سیدتصور مهدی، محمدعلی یوسفی، سیدمهدی بنی‌هاشمی، سیدحکیم بینش، نغمه مستشارنظامی، معصومه محیامحمود، میترا ملک‌محمدی، نگین نقیبی، سارا عبداللهی‌فر، آسیه مرادپور، زینب رحمانی و فاطمه ناظری حضور داشتند.

درادامه برخی از اشعار ارائه شده در این نشست را مرور می‌کنیم:

او جلوه تابناک رب ازلی است

آیینه ذات هستی لم‌یزلی است

از نور ولای ولی الله دانم

دل محو ولایت خداوند علی است

سروده: سیدمسعود علوی‌تبار

 

علی مولا، علی مولا، علی مولا، علی مولا

چه حسن مطلعی این شعر دارد؛ باعلی مولا

امیرالمومنین حیدر، امام المتقین حیدر

به اشک شوق گوید حضرتِ طاها؛ علی مولا

عزیز مهربان حیدر، فقط آرام جان حیدر

به هر تسبیح گوید؛ حضرت زهرا علی مولا

سری مستِ علی دارم؛ دلی دست علی دارم

زنم فریاد هر دم ذکر یاهو را علی مولا

چه شوری بهتر از یادش، که عالم هست آبادش

چه ذکری هست در دنیا چنین زیبا؛ علی مولا

چه می‌بندی لب از ذکر علی، وقتی که بینی

زمین و آسمان را در ترنم با علی مولا

تمام ذره‌های خاک می‌گویند؛ یا حیدر

به لب گوید چنین، هر قطره دریا؛ علی مولا

نگوید از چه جُرداق مسیحی از علی وقتی

که می‌بیند جهان را می‌کند احیا؛ علی مولا

علیٌ حبه جُنه، قسیم النار و الجَنه

پناه ماست در دنیا و در عقبا؛ علی مولا

ابد حیدر، ازل حیدر، فقط حی العلل حیدر

نجات ماست تنها ذکر نامش، یا علی مولا

علی قرآن، علی میزان، علی ایمان، علی احسان

عدالت، بندگی، آزادگی، تقوا، علی مولا

نه آنی ماند و نه اینی، نه هر نام دروغینی

نجو آداب و آیینی، بگو تنها علی مولا

اَبانا، عشقنا، محبوبنا، معشوقنا حیدر

برات ما، حیات ما، نجات ما علی مولا

پدر دارد هوای تک تک فرزندهایش را

و می‌گوییم زیر پرچمِ بابا؛ علی مولا

غزل حسن ختامی مثل حسن مطلعش دارد

علی مولا، علی مولا، علی مولا، علی مولا

سروده: احمد رفیعی‌وردنجانی

بدون حب حیدر دین خرابست

همه آیات قرآن چون سرابست

اگر عطر علی در دین نباشد

همه ایمان ما نقش بر آب است

سروده: سیدمحمدرضا سلسکوت ( لداخ، هندوستان)

 

قطره هستم من و دریا پدرم

من گلم، بستر صحرا پدرم

باد و باران به سرش حمله برند

قلۀ محکم بابا پدرم 

کمرش خم شده از بار گران

مثل کوهی که شده تا پدرم

باکی از یورش غم‌هایش نیست

یک جهان آدم و تنها پدرم

به زمین می‌خورم و دلچسب است

که بلندم کند از جا پدرم

گفت مادر که نبودی تو و حیف

بوده رعنا قد و برنا پدرم

سرزده کاش بیاید یکبار

به شب خسته رویا پدرم

کاش می‌شد ببرم سمت حرم

مادرم را دل خوش، با پدرم

یاد دارم که دلش عاشق بود

عاشق حضرت مولا، پدرم 

بر همه خلق مبارک بادا

روز میلاد علی، با پدرم

سروده: سیده‌کبری حسینی بلخی

 

بی‌نوایم، نِگَهَم خیره به دستان علی‌ست

بی‌پناهم، سرِمن بی سر و سامان علی‌ست

شده بیمار دلم از غمِ دوریِ نجف

دل من منتظر نسخه درمان علی‌ست

شب قدر است ملائک همه تسبیح‌ کنان

شکرگویم که لبم مست و غزل‌خوانِ علی‌ست

بی‌گمان لطف خدا بوده که شاعر شده‌ام

طبعِ شعرم ز ازل ریزه‌خور خوان علی‌ست

روز محشر که خلایق همه گریان هستند

چشم من منتظر پرتو احسان علی‌ست

سروده: نگین نقیبی

 

مثل مفاتیح‌الجنان سرشار آه است

حال دلی که با کمیلش رو به راه است

شهر یتیم کوفه دیده، نیمه شب‌ها

رد قدم‌های علی لبریز ماه است

مردی که آغوش عبای وصله‌دارش

سقفی برای کودکان بی‌پناه است

هم بازی طفلان شده آن کس که خیبر

بر روی کوه شانه‌اش مانند کاه است

هر جا علی سجاده‌اش را پهن کرده

آنجا برای سائل او قبله‌گاه است

از چشم‌های دردمند او چکیده

دریای طوفانی که در اعماق چاه است

سروده: فرزانه قربانی

انتهای پیام