در حالی که در برابر انواع مشکلات و درگیریهای کشور، پاسخ دولتمردان مبتنی بر تازهکار بودن کابینه چهاردهم است، عجیب است که از دل همین دولت تازهکار، ناگهان طرح عجیب انتقال پایتخت به مکران به بیرون میزند.
به گزارش خبرنگار اجتماعی تابناک، انتقال پایتخت در ایران به همین راحتی رخ نخواهد داد. این موضوع سالها در سطوح متعدد مطرح شده و گزینههای متعددی از شهرها برای جایگزینی نیز اعلام شده است، اما همچنان این تهران است که فرسوده و ناتوان، بار پایتختی را بر دوش دارد.
دولت تازه کار چگونه به این ایده ناگهانی رسید؟
سوالی که در ذهن کارشناسان و ناظران عرصه عمومی درباره اعلام خبر انتقال پایتخت به مکران پیش آمده است، پاسخی نهفته در خود دارد. یعنی در واقع پاسخش مشخص است. چرا و چگونه دولتی تازهکار که استدلالهایش در برابر موضوعات و مسائل، تازهکار بودن و قرار داشتن در مرحله برنامهریزی است، اما ناگهان از انتقال پایتخت به مکران سخن میگوید و سپس تاییدها و تکذیبهای مرتبط که اتفاقاً کار را خرابتر هم میکند؟
پایتختی در مرز جنوبی پاکستان
مکران اما تنها ناحیهای در ایران است که به عنوان منطقه سونامیخیز شناخته میشود. این موضوع را سال ۱۳۹۴علی مرادی، رئیس وقت مرکز لرزهنگاری کشوری موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران مطرح کرد و گفت: در ایران، منطقهای که شناختهشده برای تولید سونامی است، ناحیه مکران در سواحل دریای عمان است.
مکران در واقع بخشهای جنوب شرقی ایران و جنوب پاکستان را در بر میگیرد و انتقال پایتخت به چنین نقطهای در مرز، حکایتهایی است که داستان جدید اعلامی آقای معاون اول دولت را با تردید و علامت سوال مواجه میکند.
رئیس وقت مرکز لرزهنگاری کشوری موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران در همان زمان تاکید کرده بود که در طرح توسعه سواحل مکران باید به این موضوع توجه داشت تا آینده طرح توسعه، بر آب یا بر باد برود. وی به سونامی ۸۳ سال پیش منطقه مکران اشاره کرده بود که بر اثر زلزله ۸.۱ ریشتری آن زمان ایجاد شده و صدمات و لطمات سنگینی به بخشهای پاکستانی مکران وارد کرده بود.
انتقال پایتخت از تهران زلزلهخیز به مکرانی زلزلهخیز و در معرض سونامی، واقعاً چه استدلالی دارد که حتی طرح آن به عنوان طرحی در حال بررسی نیز معقول به نظر نمیرسد؟
زیان طرح مساله برای اهالی، سودش برای مطلعین
نگاهی به اظهارات اخیر وزیر میراث فرهنگی، درباره منطقه مکران، از کاستیهای جاری اعم از فقدان جادههای مناسب، مسائل امنیتی و کاستیهای سرمایهگذاری در حوزههای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی روایت میکند و طبیعی است که مجموعه دولت از این کاستیها آگاه است. به قول یک روزنامه، منطقهای که هنوز کودکانش زبان فارسی بلد نیستند، قرار است به طور ناگهانی پایتخت ایران شود. آنها همه امیدشان به توسعهای آهسته و پیوسته است که شاید روزی سراغشان بیاید و دولت حتماً به این موضوع نیز واقف است.
در همین راستاست که معینالدین سعیدی نماینده پیشین چابهار در مجلس شورای اسلامی گفت: از طرح موضوع انتقال پایتخت به مکران فقط و فقط هزینه خدمات و هزینه زندگی برای مردم مقداری بالاتر رفته است و هیچ توفیری به حال مردم ما نداشته است.
معینالدین سعیدی نماینده پیشین چابهار در مجلس شورای اسلامی درباره مطرح شدن انتقال پایتخت از تهران و اسامی برخی مناطق برای این جایگزینی مانند سواحل مکران عنوان کرد: معتقدم دوستان دولت قبل از بیان موضوعات در تریبونهای رسمی باید یک مقداری کار کارشناسی داشته باشند، بحث انتقال پایتخت در دولتهای مختلف مطرح شده است اما اینکه بیایند رسماً عنوان کنند که نظر ما روی سواحل مکران است، باید عنایت داشته باشند که سواحل مکران الان چه زیرساختهای توسعهای دارد؟
معینالدین سعیدی نماینده پیشین چابهار در مجلس شورای اسلامی درباره مطرح شدن انتقال پایتخت از تهران و اسامی برخی مناطق برای این جایگزینی مانند سواحل مکران عنوان کرد: معتقدم دوستان دولت قبل از بیان موضوعات در تریبونهای رسمی باید یک مقداری کار کارشناسی داشته باشند، بحث انتقال پایتخت در دولتهای مختلف مطرح شده است اما اینکه بیایند رسماً عنوان کنند که نظر ما روی سواحل مکران است، باید عنایت داشته باشند که سواحل مکران الان چه زیرساختهای توسعهای دارد؟
آنچه در این ماجرا قابل دریافت است، تزریق رونق مجدد به منطقه مکران و نهایتاً طرح توسعه آن است که بعد از استارت مناسب آن، اما در سالهای اخیر، خبر چندانی از رونقش نبود و به نوعی رکود در انواع سرمایهگذاریها را در این منطقه شاهد بودهایم.
در گریز از نگاه منفی به ماجرا، اما همچنان تاثیراتی که رانت اطلاعاتی چنین خبری برای مطلعینِ از قبل داشته است، غیرقابل کتمان است و از دولتی که قرار بوده صادقانه با مردم سخن بگوید و گردنشان را پای حرفشان بدهند، تکرار اینگونه روشها و کارها چندان وجهه خوبی نخواهد داشت.
موضوع را تمام شده بدانید
احتمالاً از این به بعد صرفاً یکی دو مسئول درباره طرح انتقال سخن خواهند گفت؛ آن هم برای رد شدن و گذشتن از ماجرا. بعد از آن اگر خبرنگاری سؤالی را از مسئولان مربوطه درباره مکران نپرسد، دیگر هیچ مسئولی راساً در این باره صحبت نخواهد کرد. چون قرار نبوده و قرار نیست اتفاقی در مسیر پایتختی مکران بیفتد. مهم جلب توجه به منطقه و البته -خواسته و ناخواسته- رانت اطلاعاتی است که برای برخیها شکل گرفت و مکران در واقع قرار بوده پایتخت آرزوها و خوشبختی آنها باشد.