جوان آنلاین: پس از چند دور زیر میز زدن نتانیاهو در مذاکرات آتشبس در غزه به نظر میرسد گشایشهایی در این زمینه ایجاد شده و آنگونه که از محتوای گفتوگوها به بیرون درز کرده، قرار است به زودی این توافق امضا شود که طی آن صدها اسیر فلسطینی در ازای تحویل اسرای صهیونیست از زندان آزاد میشوند و نظامیان اسرائیلی نیز از برخی نقاط خارج خواهند شد؛ اقدامی که نشان میدهد فشارهای ترامپ به نتانیاهو برای عقبنشینی که به او ژست صلحساز میدهد، بیاثر نبوده است.
جنگ غزه درحالی وارد چهارصدوپنجمین روز خود شده است که اخباری از احتمال توقف درگیری بین حماس و رژیم صهیونیستی به گوش میرسد. با اینکه بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل مدعی بود که تا نابودی حماس جنگ در غزه را متوقف نخواهد کرد، در روزهای اخیر گفتوگوها بین دو طرف برای امضای آتشبس در دوحه به مرحله حساسی رسیده و در صورتی که نتانیاهو در لحظه آخر کارشکنی نکند، توافق انجام خواهد شد.
یک منبع وابسته به حماس روز یکشنبه گفت: همه منتظر فرستاده نتانیاهو برای اعلام موافقت با آخرین اصلاحات انجام شده و به دنبال آن برگزاری نشست مطبوعاتی قطر، مصر و امریکا به عنوان سه میانجیگر برای اعلام جزئیات توافق و نقشه زمانی و موعد اجرایی شدن آتشبس هستند. این منبع آگاه از مذاکرات آتشبس در گفتوگو با العربیالجدید گفت: شرایط کنونی مذاکرات آتشبس با همه مراحل پیشین متفاوت است. کمیتههای فنی طرفها و میانجیها، تدوین متن توافق را به پایان رساندهاند و این توافق برای امضا آماده است. این منبع اضافه کرد: «حماس پس از نرمشهای مکرر، با اجرای توافق کنونی موافقت کرده است. این توافق در نخستین مرحله شامل بازگشت آوارگان، عقبنشینی ارتش اسرائیل از محور نتساریم به شرق محور صلاحالدین و از محور فیلادلفی به شرق گذرگاه رفح است.» این منبع مطلع گفت: «میانجیها ورود نامحدود کمکهای انسانی، امدادی و پزشکی به سراسر نوار غزه را تضمین کردهاند و پس از آن عملیات بازسازی با آغاز اجرای توافق آغاز میشود.»
قدوره فارس، رئیس سازمان امور اسرای فلسطین نیز همزمان با نزدیک بودن اعلام آتشبس در غزه گفت: «مرحله نخست توافق، شامل آزادی ۲۵ اسیر اسرائیلی به ازای آزادی ۴۸ نفر از اسرای توافق «شالیط» و همچنین آزادی ۲۰۰ اسیر فلسطینی محکوم به حبس ابد و هزار اسیر دیگر از جمله زنان، نوجوانان و بیماران فلسطینی خواهد بود که هماکنون در زندانهای اسرائیل به سر میبرند.»
این تحولات در سایه گزارشهای رسانهای است که از پیشرفت بزرگ در مذاکرات مربوط به مبادله اسیران میان کابینه اشغالگر و گروههای فلسطینی حکایت دارد. دفتر نخستوزیر اسرائیل از ارسال هیئتی به ریاست «دیوید بارنیا» رئیس موساد و «رونین بار» رئیس شاباک به دوحه پایتخت قطر برای تداوم مذاکرات مربوط به توافق خبر داده است. روزنامه یدیعوتآحارانوت نیز روز شنبه به نقل از منابع آگاه اعلام کرد که ۹۰ درصد از جزئیات توافق احتمالی طی شده است.
ماجد الانصاری، سخنگوی وزارت خارجه قطر نیز درباره جزئیات گفتوگوها بین حماس و تلآویو گفت که مذاکرات آتشبس در غزه همچنان ادامه دارد، هرچند شرایط در اتاقهای مذاکرات، دشوار است. به گزارش الجزیره، الانصاری تأکید کرد: «میانجیگری قطر و مصر با حمایت امریکا برای تداوم تلاشهای مربوط به توقف جنگ در غزه ادامه دارد و تیمهای فنی نیز در حال بررسی نقاط مشترک هستند. تا به این لحظه نمیتوان درباره جدول زمانی دستیابی به توافق در مذاکرات غزه سخن گفت زیرا نشستهای فنی همچنان ادامه دارد.»
توافق به نفع طرفین
هرچند صهیونیستها همواره مفاد توافقات آتشبس با گروههای مقاومت را به ضرر خود اعلام میکنند، اما میانجیگران معتقدند که توافقات فعلی به نفع طرفین خواهد بود. مرکز رادیو و تلویزیون رژیم صهیونیستی دیروز به نقل از برخی منابع «آگاه» امریکایی اعلام کرد: صحبت درباره قراردادی چند مرحلهای شامل بازگشت تمامی اسرائیلیهای اسیر شده است. این منابع اظهار کردند: تعهدات بین هر مرحله از قرارداد کلید رسیدن به توافق است. آنها در ادامه گفتند: بر اساس قرارداد احتمالی اسرائیل متعهد خواهد شد به جنگ بازنگردد و حماس نیز تعهد خواهد داد تمامی اسرائیلیهای باقی مانده را در مرحله دوم بازگرداند. منابع یاد شده افزودند: «قرارداد فعلی بهترین توافق ممکن برای حماس بوده و برای همه طرفها منطقی است.»
از سوی دیگر، دفتر نخست وزیر رژیم صهیونیستی در بیانیهای اعلام کرد که نتانیاهو جلسهای را با حضور یسرائیل کاتس، وزیر جنگ و رؤسای دستگاههای امنیتی و اطلاعاتی برگزار کرده است. همزمان با این جلسه، تظاهرات گسترده در شهر حیفا برگزار شد و صهیونیستهای معترض خواستار امضای توافق آتشبس با مقاومت شدند. شرکتکنندگان از مقامات صهیونیستی خواستند هرچه سریعتر برای بازگرداندن اسیران از غزه اقدام کنند. خانوادههای اسیران صهیونیست نیز از اعضای هیئت مذاکرهکننده خواستند این فرصت را از دست ندهند.
عقبنشینی کابینه نتانیاهو از مواضع قبلی خود ناشی از موج فشارهای داخلی و خارجی و جنگ فرسایشی است که طی بیش از ۱۵ ماه گذشته مقاومت فلسطینی به تلآویو تحمیل کرده است. دونالد ترامپ، رئیسجمهور منتخب امریکا هفته آینده وارد کاخ سفید خواهد شد، تهدیدی که بیشتر نوک پیکان آن به سمت فلسطینیها تعبیر شد ولی حالا به نظر میرسد ترامپ با ژست صلح مقتدرانه قبل از ورود به کاخ سفید، تلآویو را نیز مدنظر دارد. او پیشتر به نتانیاهو هشدار داده بود که تا ۲۰ ژانویه باید جنگ غزه را یکسره کند، در غیر این صورت جهنم به پا خواهد شد. یک منبع اسرائیلی دیروز گفت که تصمیم برای دستیابی به آتشبس قبل از مراسم تحلیف ترامپ وجود دارد. حماس بارها خروج نظامیان اسرائیلی از غزه و توقف کامل جنگ را شرط رسیدن به توافق آتشبس اعلام کرده بود و با وجود فشارهای سران تلآویو تاکنون از این خواستههای خود عدول نکرده است. از طرفی، مقامات اسرائیلی نیز ادامه جنگ در غزه را به مصلحت خود نمیدانند، زیرا تاکنون در رسیدن به اهداف اعلانی خود یعنی نابودی حماس موفقیتی کسب نکردهاند.