به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ از مرآت، کریدورها یکی از مهم‌ترین ابزارهای اقتصادی و زیرساختی در توسعه کشورها به شمار می‌روند زیرا مسیرهای استراتژیک که شبکه‌های حمل و نقل را به یکدیگر متصل می‌کنند نه‌تنها به انتقال سریع‌تر و کم‌هزینه‌تر کالا کمک می‌کنند بلکه محرک توسعه مناطق مختلف و تقویت ارتباطات تجاری و اقتصادی در سطح ملی و بین‌المللی هستند.
دامغان به‌عنوان یکی از نقاط استراتژیک در تقاطع کریدورهای بین‌المللی شمال به جنوب و شرق به غرب، ظرفیت‌های کم‌نظیری برای توسعه اقتصادی و ارتقای جایگاه ملی و منطقه‌ای دارد اما با این حال اهمیت این موقعیت تاکنون به اندازه کافی مورد توجه قرار نگرفته و امروز خطر از دست رفتن یکی از مهم‌ترین پروژه‌های زیرساختی یعنی بندر خشک بیش از هر زمان دیگری احساس می‌شود.
دامغان با قرار گرفتن در نقطه تلاقی کریدورهای بین‌المللی ظرفیت‌های ویژه‌ای برای توسعه اقتصادی و ارتقای جایگاه خود در سطح ملی و منطقه‌ای دارد از این جهت، با حجت‌الاسلام والمسلمین علی ملاکاظمی عضو هیات علمی دانشگاه دامغان درباره اهمیت کریدورها در دامغان و تاثیرات اقتصادی آن به گفتگو پرداختیم.
مرآت: چرا کریدورها شاهراه توسعه اقتصادی هستند؟
ملاکاظمی: ایران با توجه به موقعیت جغرافیایی خود در تقاطع کریدورهای مهم جهانی قرار گرفته و کشور ما پل ارتباطی میان کشورهای آسیای شرقی و میانه، کشورهای حاشیه خلیج‌فارس و اروپا بوده و همین موضوع باعث شده کریدورها نقش ویژه‌ای در آینده اقتصادی کشور ایفا کنند.
کریدور یک مسیر حمل و نقل یا شاهراه ارتباطی است که امکانات چندوجهی حمل و نقل شامل ریلی، جاده‌ای، دریایی و هوایی را به‌طور هماهنگ در اختیار قرار می‌دهد و این مسیرها می‌توانند ملی یا بین‌المللی باشند و هدف اصلی آن‌ها بهبود جریان جابه‌جایی کالا و مسافر، کاهش هزینه‌ها و زمان حمل و نقل و توسعه اقتصادی است.
کریدورهای بین‌المللی مانند کریدور شمال به جنوب (INSTC) که کشورهای آسیای میانه و روسیه را به بندرهای جنوبی ایران متصل می‌کند یا کریدور شرق به غرب که چین را از طریق ایران به اروپا متصل می‌کند نقش کلیدی در تجارت جهانی دارند زیرا این کریدورها فرصت‌هایی منحصربه‌فرد برای کشورها ایجاد می‌کنند و توسعه زیرساخت‌های مرتبط با این مسیرها یکی از اولویت‌های اصلی در برنامه‌ریزی‌های اقتصادی است.
مرآت: کریدورها در دامغان چه نقشی دارند؟
ملاکاظمی: اهمیت کریدورها تنها در تسهیل حمل و نقل خلاصه نمی‌شود زیرا این مسیرها بستری برای رشد اقتصادی، کاهش هزینه‌های تجارت، ایجاد اشتغال و توسعه مناطق کمتر توسعه‌یافته هستند و وجود حتی یک کریدور می‌تواند صنایع وابسته به حمل‌ونقل مانند لجستیک، گمرک، انبارداری، و بیمه را تقویت کرده و سرمایه‌گذاری‌های گسترده‌ای را به همراه داشته باشد.
کریدورها نقطه اتصال مناطق و کشورها هستند و دامغان به‌دلیل موقعیت جغرافیایی خود در مرکز این شاهراه‌های توسعه قرار گرفته و اگر از این موقعیت به درستی بهره‌برداری نکنیم نه‌تنها فرصت‌های اقتصادی از دست می‌رود بلکه سهم دامغان در توسعه ملی و بین‌المللی نیز کاهش می‌یابد.
مرآت: بندر خشک چیست و چرا برای دامغان حیاتی است؟
ملاکاظمی: بندر خشک یکی از مفاهیم کلیدی در لجستیک و حمل و نقل است و این بنادر داخلی خدماتی مانند گمرک، انبارداری، بارگیری و ترخیص کالا را که معمولاً در بنادر ساحلی انجام می‌شوند به داخل کشور منتقل می‌کنند.
بندر خشک باید به خطوط ریلی و جاده‌ای دسترسی مستقیم داشته باشد تا بتواند کالاها را سریع‌تر و با هزینه کمتر جابه‌جا کند و این بنادر امکان کاهش تراکم در بنادر ساحلی، بهبود خدمات لجستیکی و افزایش بهره‌وری را فراهم می‌کنند و در بسیاری از کشورها بنادر خشک نقش کلیدی در توسعه اقتصادی مناطق داخلی ایفا کرده‌اند.
دامغان با توجه به قرار گرفتن در تقاطع دو کریدور مهم شمال به جنوب و شرق به غرب، بهترین نقطه برای احداث بندر خشک در منطقه است.
بر اساس اسناد آمایش سرزمینی دامغان محل اجرای بندر خشک شناخته شده و اجرای این پروژه کلید بهره‌برداری از ظرفیت کریدورها در منطقه خواهد بود و توسعه اقتصادی دامغان را به سطح ملی ارتقاء خواهد داد.
مرآت: مزایای بندر خشک برای دامغان چیست؟
ملاکاظمی: احداث بندر خشک در دامغان دستاوردهای مهمی برای این شهرستان به همراه خواهد داشت و یکی از این مزایا ایجاد اشتغال است زیرا با ایجاد بندر خشک شرکت‌های باربری بین‌المللی، انبارها، کارخانجات تولید کانتینر، سردخانه‌ها و سیلوها در دامغان شکل می‌گیرند و فرصت‌های شغلی متعددی ایجاد می‌شود.
هزینه‌های حمل و نقل کاهش می‌یابد و اتصال مستقیم بندر خشک به خطوط ریلی و جاده‌ای هزینه‌های لجستیکی را کاهش می‌دهد و به رقابت‌پذیری بیشتر در بازارهای داخلی و خارجی کمک می‌کند.
اجرای پروژه بندر خشک موجب بهبود جاده‌ها، خطوط ریلی و امکانات ارتباطی در دامغان می‌شود و از طرفی بندر خشک بستری مناسب برای جذب سرمایه‌گذاری داخلی و خارجی بوده و می‌تواند دامغان را به قطب لجستیکی کشور تبدیل کند.
این پروژه، دامغان را به یکی از نقاط کلیدی در کریدورهای بین‌المللی تبدیل می‌کند و باعث رشد پایدار و ارتقای سطح زندگی مردم می‌شود.
مرآت: چالش‌های پیش روی دامغان برای اجرای این پروژه‌ها چیست؟
ملاکاظمی: با وجود اهمیت بالای بندر خشک، اجرای این پروژه در دامغان با چالش‌های متعددی روبروست و به‌تازگی درخواست احداث پارک لجستیک در سمنان به وزیر راه و شهرسازی ارائه شده و اگر این درخواست به نتیجه برسد دامغان فرصت احداث بندر خشک را از دست خواهد داد.
بندر خشک یک پروژه کلیدی برای دامغان بوده و اگر آن را از دست دهیم نه‌تنها سهم خود در کریدورها را از دست خواهیم داد بلکه آینده اقتصادی شهرستان نیز به خطر خواهد افتاد و این موقعیت برای ما حیاتی است.
مرآت: پیامدهای عدم اجرای بندر خشک در دامغان چیست؟
ملاکاظمی: از دست دادن بندر خشک پیامدهای ناگواری برای دامغان به همراه خواهد داشت و کاهش جذابیت اقتصادی منطقه، از بین رفتن فرصت‌های شغلی، عدم توسعه زیرساخت‌ها و کاهش سهم شهرستان در برنامه‌های ملی از جمله این پیامدها است.
مرآت: آیا شما پیشنهاداتی برای تسریع اجرای بندر خشک در دامغان دارید؟
ملاکاظمی: بله، برای جلوگیری از این اتفاق برخی اقدامات می‌تواند موثر باشد مانند پیگیری مستمر مسئولان محلی و ملی؛ نمایندگان مجلس و مسئولان محلی باید با جدیت از وزارت راه و شهرسازی بخواهند تا طرح بندر خشک دامغان را در اولویت قرار دهد و از سوی دیگر افزایش آگاهی عمومی لازم است و مردم دامغان باید از اهمیت این پروژه آگاه شوند و با مطالبه‌گری مسئولان را در اجرای آن همراهی کنند.
باید طرح‌های جامع ارائه شود زیرا تهیه طرح‌های مستند و جامع از مزایا و قابلیت‌های دامغان برای احداث بندر خشک می‌تواند نظر وزارتخانه‌های مرتبط را جلب کند.
همچنین هم‌افزایی میان نهادها لازم است و همکاری نزدیک میان دستگاه‌های مختلف اجرایی و استفاده از ظرفیت بخش خصوصی برای جذب سرمایه‌گذاری اجرای این پروژه را تسریع می‌کند.
مرآت: سخن پایانی خود را بفرمائید.
ملاکاظمی: بندر خشک و کریدورها شاهراه توسعه اقتصادی هستند و دامغان به دلیل موقعیت استراتژیک خود شانس بزرگی برای بهره‌برداری از این ظرفیت‌ها دارد اما این موقعیت تنها زمانی تحقق می‌یابد که مسئولان، مردم و نهادهای مرتبط با تمام توان از آن دفاع کنند.
بندر خشک نه تنها باری از دوش بنادر ساحلی برمی‌دارد بلکه با ایجاد زیرساخت‌های پیشرفته در مناطق داخلی کشور امکان توسعه پایدار و متوازن را فراهم می‌کند و دامغان با قرار گرفتن در نقطه تلاقی کریدورهای بین‌المللی شمال به جنوب و شرق به غرب می‌تواند به قطب لجستیکی منطقه تبدیل شود و سهم چشمگیری در اقتصاد ملی داشته باشد.
تحقق این پروژه نیازمند همت جمعی بوده و مردم باید با آگاهی از اهمیت این موضوع مطالبه‌گری کنند و مسئولان محلی و ملی نیز نباید اجازه دهند این موقعیت استثنایی از دست برود زیرا تبعات آن برای دامغان غیرقابل جبران خواهد بود.
∎