به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، نشست «جغرافیا و هویت شهر» به همت موسسه فرهنگی میراث و معماری با همکاری ایکوم ایران در سالن حافظ خانه اندیشمندان علوم انسانی برگزار شد.
محمدتقی رهنمایی، استاد دانشگاه تهران، ابراز داشت: ما در زندگی روزمره با جغرافیا، شهر و کشورمان درگیر هستیم. ما هنوز تصور می کنیم که جغرافیا چیزی نیست جز کشورشناسی اما جغرافیای مدرن، آشنایی با ظرفیت های فضا است و رابطه علت و معلولی دارد و به چرایی ها و چگونگی ها جواب می‌دهد. میان جغرافیا و شهر، یک رابطه ظرف و مظروفی وجود دارد. آنچه که بشریت به آن افتخار می‌کند، خاستگاهش از شهر است. تمدن‌ها در شهرها به وجود آمده است. ارتباط مستقیمی میان جغرافیا، مدنیت و شهر وجود دارد. هیچ شهری بدون فضای جغرافیایی معنا ندارد.
وی افزود: از نظر جغرافیا، شهر تجسم فضایی عینیت یافته شاخص‌های حیاتی است. سکونت یکی از شاخص‌های حیاتی است. شهر محل داد و ستد و تجارت، حکمرانی و سیاست، عرصه‌های فرهنگی و هنری، کار و فعالیت و استراحت و فراغت است. البته نمادهای مهم تعیین‌کننده هویت شهر فقط این موارد نیستند. از دیگر نمادها، بناهای ویژه هستند. یک سری عوامل جغرافیایی نیز مانند کوه‌ها، رودخانه‌ها، سواحل، بیابان‌ها، اقلیم و آب و هوا، تیپ زمین و جنگل‌ها در تعیین هویت شهر دخالت دارند.
در ادامه سید احمد محیط طباطبایی، رییس کمیته ملی موزه‌های ایران، اظهار داشت: در حوزه میراث فرهنگی، جغرافیای تاریخی برای ما بسیار مهم است. با علم جغرافی آینده را هم می توان رصد و پیش بینی کرد.
وی افزود: کار و فعالیتی که در روستا هست، در شهر تخصصی می شود. در شهر، ساختارها و نظامات سازمانی می شوند مثلاً نظام داد و ستد، بازار می‌شود. باورهای دینی در شهر شکل سازمانی می‌گیرد و در قالب معبد، کلیسا و… نمایان می‌شود. در شهر، خیابان نه تنها یک آمد و شد را تعریف می‌کند بلکه خود یک مقصد است.
او ادامه داد: کویر یک نوع محدودیت است اما همین کویر، ایران را به دوپاره تقسیم کرده و بقای فرهنگی ایران را تضمین کرده است. ارزش جامعه ما به حافظه تاریخی است و اگر این حافظه تاریخی را فراموش کنیم، دچار خسران می‌شویم. ما گاهی شرایط اقلیمی ایران را فراموش می کنیم.
∎