عضو هیئت مدیره انجمن طراحان لباس با انتقاد از عدم برنامهریزی منسجم برای برگزاری جشنواره مد و لباس فجر، گفت: نمیشود جشنواره را هر زمانی از سال که خواستیم برگزار کنیم و با تغییر پی در پی در سیاستگذاریها، ارزش هدف اصلی جشنواره را به اندازه ارائه یک گزارش عملکردِ کمّی تقلیل دهیم.
سیامک ناظمی در گفتوگو با ایسنا، درباره چالشهای برگزاری جشنواره مد و لباس فجر، گفت: نه تنها برای برگزاری جشنواره مد و لباس فجر بلکه برای هر موضوع دیگری باید ببینیم هدف و چشماندازمان چیست و چند درصد به آن نزدیک میشویم. به نظر بنده موضوعی که در مورد جشنواره مد و لباس فجر شاهد آن هستیم این است که هدف مشخصی ندارد و تصور میکنم هدف از برگزاری، ارائه یک بیلان کاری برای سطوح بالاتر است که با اشاره به کمیت و تعداد شرکتکنندگان و آثار و … یک گزارش کار ارائه بدهند. از این رو اهدافی مانند کشف استعداد، ارتقای کیفی کارها نسبت به دورههای قبل و … کمرنگتر شده است.
زمان نامشخص برگزاری و سردرگمی شرکتکنندگان
او درباره سایر مشکلات نیز بیان کرد: مشکل دیگر عدم برنامهریزی منسجم است. نمیشود جشنواره را هر زمانی از سال که خواستیم برگزار کنیم؛ باید زمان برگزاری حتی به شکل حدودی مشخص باشد. اگر بخواهیم جشنواره مد و لباس فجر را همردیف با سایر جشنوارههای مد و لباس جهانی درنظر بگیریم، همه آنها بازه زمانی مشخصی دارند و از یک سال قبل برای آن برنامهریزی میکنند، سیاستگذاریها و استانداردها معلوم است و کسانی هم که قصد شرکت در بخش رقابتی را داشته باشند با یک زمانبندی مشخص میدانند که برای ارسال آثار خود چقدر فرصت دارند. اما متاسفانه در جشنواره مد و لباس فجر شاهد این نظم و ترتیب نیستیم، زمان و استانداردهای برگزاری تغییر میکند، شرکتکنندگان سردرگم هستند و از نحوه برگزاری تا معیار داوری آثار و… هیچکدام برایشان مشخص نیست.
آفتِ فعالیتهای بدون اطلاعرسانی
این استاد دانشگاه با تاکید بر اینکه در بخشهای مدیریتی، موضوع عدم شفافیت جدی است؛ درخصوص نقش کارگروه ساماندهی مد و لباس در روند برگزاری جشنواره، توضیح داد: گاهی فعالیتها بدون اطلاعرسانی انجام میشود که از برگزاری جشنواره مد و لباس فجر گرفته تا سایر موارد نامشخص است. البته این موضوع عدم اطلاعرسانیِ درست در کل چرخه مد و لباس جریان دارد. از سوی دیگر عدم ثبات مدیریتی و تغییر پِیدرپِی مدیران نیز مشکلاتی به دنبال دارد که در سیاستگذاریها اثرگذار است و این موضوع در نهایت ارزش هدف اصلی را به اندازه ارائه یک گزارش عملکردِ کمّی تقلیل میدهد.
دغدغه را با چه ابزاری پاسخ میدهیم؟
او در پاسخ به این پرسش که آیا از نظر او حاکمیت دغدغهای برای مد و لباس دارد یا خیر؟ بیان کرد: شاید دغدغه وجود داشته باشد، اما مهم است که بدانیم ابزار برای پاسخ به دغدغه چیست؟ دو بُعد اقتصادی و فرهنگی درمورد حوزه پوشاک مطرح است؛ خیلی از کشورها مانند ترکیه، چین، بنگلادش و… تولیدکننده پوشاک هستند، اما بُعد دوم که بخش فرهنگی است در پایتختهای مد جهان شکل میگیرد. حالا باید ببینیم ساختار در کشور ما به چه شکل است و توانایی ورود به کدام حوزه را داریم؟ با توجه به شرایط فعلی در ایران که درمورد ابزارهای ترویج فرهنگیِ مد با محدودیت روبرو هستیم و توانایی تغییر تِرَندهای مد را نداریم و طراحان هم بیشتر از مدهای خارجی ایده میگیرند، بهترین کار این است که به تولید لباس بپردازیم.
نواقص چرخه فرهنگی مد در ایران
عضو هیئت مدیره انجمن طراحان لباس با اشاره به اینکه مد یک چرخه فرهنگی دارد، ادامه داد: عکاسی مد، رسانه مد، خبرنگار مد، برگزاری هفتههای مد، اینفلوئنسر مد و… همگی با درصد تاثیرگذاریهای متفاوت، بخشی از این چرخه هستند؛ چرخهای که در ایران ناقص است و عملا کار فرهنگیِ درستی شکل نمیگیرد و نمیتوان ترند مد و لباس را تغییر داد. با این اوصاف ما میتوانیم به تولید لباس هم ورود کنیم.
خصوصی و دولتی مهم نیست، تخصصی کار کنید
او درباره نکاتی که نسبت به از رونق افتادن جشنواره مد و لباس فجر در مقابل سایر جشنوارههای خصوصی و دانشگاهی مطرح میشود نیز بیان کرد: هر کاری باید به شکل تخصصی انجام شود و زمانی که متخصصان به برگزاری جشنواره مد و لباس فجر کمک نکنند، معضلاتی رخ خواهد داد. اینکه جشنواره خصوصی یا دولتی برگزار شود، مسئله نیست؛ این مهم است که جشنواره به شکل تخصصی و با هدف مشخص برپا شود. نمیشود مدیری از رشتهای دیگر که هیچ آگاهی و دغدغهای نسبت به مد و لباس ندارد بیاید و جشنواره را برگزار کند.
این طراح لباس با تاکید بر اینکه با افزایش تعداد جشنوارههای مد و لباس مخالف است، گفت: اینکه تعداد جشنوارهها بدون هیچ خروجی مشخصی افزایش پیدا کند پذیرفتنی نیست و آسیبهایی در پِی دارد. اگر در سایر کشورها نیز جشنوارههای دورهای برگزار میشود، هرکدام به شکل تخصصی به موضوعاتی مثل مد عفیفانه یا اسلامی، مد پایدار و… میپردازند. اگر قرار است ما هم جشنوارههای مختلف مد و لباس برگزار کنیم، بهتر است به این سمت حرکت کنیم. در این زمینه باید به آنچه که باعث تمایز ما با سایر کشورها میشود بپردازیم. به عنوان مثال به فرهنگ ملی و باستانی خود بپردازیم؛ دقیقا مشابه روندی که ژاپنیها در پیش گرفتند و در هفته مد توکیو عملیاتی کردند.
با وجود استانداردها، سلیقه داور تعیینکننده است
او درباره انتقاداتی که به نوع داوری آثار ارسال شده به جشنواره مد و لباس فجر مطرح میشود، بیان کرد: همیشه در داوری استانداردهایی مشخص میشود، اما اینکه داور تا چه حد بر اساس استانداردهای مشخص شده نظر میدهد را میتوان بررسی کرد. اما مسئلهای که متاسفانه در زمینه هنر فراگیر شده این است که سلیقه داور تعیین کننده میشود. باید استانداردها پیش از شروع جشنواره مشخص شود که چنین اتفاقی نمیافتد و یکی از مشکلات عدم شفافیتها این است.
عضو هیئت مدیره انجمن طراحان لباس در پاسخ به این پرسش که آیا جشنواره مد و لباس فجر محلی برای ارائه لباسهای کاربردی است یا باید لباسهای فاخر و تزئین شده به جشنواره برسد؟، گفت: باید ببینیم هدف از جشنواره چیست؟ گاهی در جشنوارههای خارجی که فقط مدِ هنری مهم است، لباسهایی نمایش داده میشوند که اصلا قابلیت پوشیدن ندارند و در نقطه مقابل در برخی جشنوارهها نیز صرفا لباسهای کاربردی طراحی و ارائه میشود. ما هم باید در ایران بر این اساس جشنواره برگزار کنیم تا مخاطب تخصصی در هر بخش بداند که باید به کجا مراجعه کند. پیشنهاد بنده این است که با توجه به تغییرات مدیریتی که سبب میشود امکان تصمیمگیریِ بلندمدت درباره موضوعات وجود نداشته باشد، افراد متخصص به دنبال برگزاری جشنوارههای تخصصی بروند.
تقلیل جشنواره مد و لباس فجر به یک گزارش عملکرد کمّی
صاحبخبر -
∎