جوان آنلاین: سال ۲۰۲۵ سالی پر از تحولات عمیق و دگرگونی‌های بنیادی خواهد بود. پیشرفت‌های بی‌سابقه در حوزه‌هایی مانند هوش مصنوعی، رباتیک، زیست‌فناوری و اکتشافات فضایی، نه‌تن‌ها مسیر اقتصاد جهانی را تغییر خواهد داد، بلکه زندگی روزمره را نیز تحت‌الشعاع قرار می‌دهد. این دستاورد‌ها در کنار فرصت‌های بی‌شمار، چالش‌ها و مخاطراتی را نیز به همراه خواهند داشت. در ادامه به استناد گزارشی از مجله فوربز که از سوی پایگاه اطلاع‌رسانی «فرارو» ترجمه شده است، به بررسی این تحولات می‌پردازیم.
۱) تغییر و تحول اقتصاد جهانی
در سال‌های پیشرو، پیشرفت‌های فناوری در شکل دهی به مسیر رشد اقتصادی نقش محوری و تعیین کننده ایفا خواهند کرد. این تحولات به شکاف فزاینده‌ای میان کشور‌هایی که توانسته‌اند به اقتصاد نوآورانه ورود کنند و آنهایی که فاقد زیرساخت‌های لازم هستند، دامن خواهند زد. حرکت به سوی کاهش انتشار کربن در صنایع، نه تنها به‌عنوان محرکی برای تغییرات اقتصادی بلکه به‌عنوان عامل تأثیرگذار بر توزیع قدرت در صحنه بین‌المللی عمل خواهد کرد در حالی که گروه‌هایی مانند بریکس با تقویت تلاش‌های خود برای کاهش وابستگی به دلار امریکا، جایگاه خود را تثبیت و تحکیم خواهند بخشید. این تحولات نشان‌دهنده اهمیت سرمایه‌گذاری در نوآوری، بازسازی ساختاری و ارتقای مهارت‌های نیروی کار هستند.
۲) تحولات بازار بورس و سلطه هوش مصنوعی
پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهند وال‌استریت در سال ۲۰۲۵ شاهد یکی از موفق‌ترین دوره‌های خود خواهد بود. شاخص‌های سهام ایالات متحده احتمالاً تا پایان سال به سطح ۶هزار و۵۰۰ واحد خواهند رسید. این دستاورد عمدتاً به لطف عملکرد شرکت‌های پیشرو در حوزه هوش مصنوعی محقق خواهند شد. به‌عنوان مثال شرکت «انویدیا» (Nvidia) با موقعیت استراتژیک خود در تولید سخت‌افزار‌های مرتبط با هوش مصنوعی، در صدر ارزش‌گذاری‌ها قرار خواهد گرفت.
۳) تحول هوش مصنوعی و رباتیک
سال ۲۰۲۵ شاهد بازتعریف مفهوم «تلاش انسانی» خواهد بود. پیشرفت‌های فناوری، بحث‌های عمیقی درباره کار، هویت و معنای تلاش در جوامع انسانی برانگیخته و چشم‌انداز جدیدی از نقش انسان در جهان ایجاد خواهند کرد. فناوری‌هایی که امکان تفسیر و تولید داده‌های متنوع مانند متن، تصویر و صدا را فراهم می‌کنند، باعث ایجاد تغییرات اساسی در حوزه‌هایی نظیر بهداشت و درمان، آموزش و خدمات ارتباطی خواهند شد. رباتیک نیز با شتابی بی‌سابقه به بخش‌های مختلف نفوذ خواهد کرد. ربات‌های اجتماعی و انسان‌نما، ارتقا خواهند یافت. در منازل، لوازم رباتیک ارزان‌قیمت تجربه‌ای متفاوت از زندگی روزمره را فراهم می‌کنند.
۴) پیشرفت در اکتشافات فضایی
سال ۲۰۲۵ عرصه‌ای جدید در اکتشافات فضایی خواهد گشود؛ جایی که انسان گام‌های اولیه برای تجاری‌سازی فضا و ایجاد حضور پایدار در آن را برمی‌دارد. برنامه‌های مشترک میان بخش خصوصی و ابتکارات دولتی، سکونتگاه‌های دائمی روی ماه را در دستور کار قرار داده‌اند. یکی از تحولات کلیدی، ورود به عصر استخراج «معادن سیارکی» خواهد بود. شرکت‌ها در حال توسعه پالایشگاه‌های فشرده‌ای هستند که به فضا ارسال شده و تنها فلزات گرانبها را از سیارک‌ها استخراج می‌کنند و به زمین بازمی‌گردانند. از سوی دیگر، پیشرفت در فناوری‌های مرتبط با گردشگری فضایی، امکان تجربه سفر به فضا را برای نخبگان ثروتمند فراهم خواهد کرد که خود مرحله‌ای مهم در مسیر تجاری‌سازی فضاست و زمینه‌ساز صنایعی با ارزش چند تریلیون دلار خواهند شد.
۵) انقلاب زیست‌فناوری
انقلاب زیست‌فناوری در سال ۲۰۲۵ تنها محدود به تحول نظام پزشکی نخواهد بود بلکه زمینه‌ساز بازنگری در مفاهیمی نظیر سلامتی، پیری و حتی معنای انسان بودن خواهد شد. سال ۲۰۲۵ شاهد گسترش چشمگیر درمان‌های شخصی‌سازی شده و بیماری‌های مزمن خواهد بود. درمان‌های ضدپیری پیشرفت خواهند کرد. ابزار‌های پیشرفته ویرایش ژن همراه با استفاده گسترده از هوش مصنوعی در توسعه دارو‌های نوین و تحقیقات بالینی، محرک اصلی این تحولات به شمار می‌آیند، اما در کنار این پیشرفت‌ها، نگرانی‌های اخلاقی در مورد مهندسی ژنتیک همچنان مطرح است. سؤالاتی پیرامون دستکاری ژن‌ها، دسترسی عادلانه به این فناوری‌ها و پیامد‌های بلندمدت آن برای جوامع بشری نیازمند توجه و بحث‌های عمیق هستند.
۶) تحول در صنعت خودرو و حمل و نقل
پیش‌بینی می‌شود تا پایان سال ۲۰۲۵ حدود ۸۵ میلیون خودروی برقی در جاده‌های امریکا تردد خواهند کرد و از هر چهار خودروی فروخته شده، یکی برقی خواهد بود. در همین حال، ناوگان خودرو‌های خودران نیز به‌طور عملیاتی در کلانشهر‌ها به کار گرفته می‌شود. این گذار به خودرو‌های برقی، به‌طور چشمگیری الگوی مصرف انرژی و تقاضای جهانی برای نفت را متحول خواهد کرد. این روند نه‌تن‌ها آغازگر عصری جدید در حمل‌ونقل پایدار خواهد بود بلکه وابستگی به سوخت‌های فسیلی را نیز به‌طور قابل‌توجهی کاهش خواهد داد.
۷) افزایش هزینه‌های امنیت سایبری به بیش از ۳۰۰ میلیارد دلار
با گسترش وابستگی کسب‌وکار‌ها به فناوری، تمرکز سازمان‌ها بر امنیت سایبری به‌طور چشمگیری افزایش یافته است. تهدید‌های سایبری مبتنی بر هوش مصنوعی که زیرساخت‌های حیاتی را هدف قرار می‌دهند، رو به گسترش هستند. پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهد هزینه‌های جهانی امنیت سایبری از مرز ۳۰۰ میلیارد دلار عبور خواهد کرد.
۸) حرکت به سوی هوش مصنوعی عمومی و ابرهوش
سال ۲۰۲۵ می‌تواند نقطه عطفی در تاریخ فناوری باشد، زمانی که ماشین‌هایی با توانایی تفکر مشابه انسان وارد صحنه شوند. ظهور سیستم‌های هوش مصنوعی عمومی که توانایی حل مسائل چندرشته‌ای را دارند، در کنار فرصت‌های بی‌سابقه، چالش‌های پیچیده‌ای را نیز به همراه خواهد داشت. همچنین معماری‌های عصبی پیشرفته و محاسبات کوانتومی نقش کلیدی در تسریع این تحولات ایفا خواهند کرد. در این میان، بحث درباره چارچوب‌های بین‌المللی تنظیم مقررات برای اطمینان از همسویی توسعه هوش مصنوعی عمومی با معیار‌های اخلاقی و منافع جمعی، اهمیت بیشتری خواهد یافت.
۹) پیشینه‌های حقوقی سال ۲۰۲۵ وشکل‌دهی آینده هوش مصنوعی
با گسترش کاربرد هوش مصنوعی در صنایع و زندگی روزمره، بحث‌های اخلاقی پیرامون آن عمق بیشتری پیدا می‌کند. استفاده روزافزون از هوش مصنوعی تولیدکننده محتوا، از جمله ابزار‌هایی که می‌توانند «دیپ‌فیک‌ها» ایجاد کنند، توجه ویژه‌ای را به ضرورت تأیید هویت انسانی و مقابله با انتشار اطلاعات نادرست جلب خواهد کرد. در همین حال، شرکت‌ها تلاش می‌کنند استفاده از این فناوری را با اصول عدالت و اخلاق همسو سازند. نتایج پرونده‌های حقوقی در این حوزه می‌توانند مسیر آینده هوش مصنوعی را تعیین کنند.
۱۰) اختلال اقتصادی ناشی از هوش مصنوعی
اختلالات اقتصادی ناشی از هوش مصنوعی در سال‌های پیشرو به شکلی گسترده‌تر نمود خواهد یافت. در حوزه نیروی انسانی، بسیاری از مدیران میانی به‌ویژه در شرکت‌های بزرگ، تحت تأثیر پذیرش فناوری‌های پیشرفته جایگاه شغلی خود را از دست خواهند داد. همزمان، دموکراتیزه شدن دسترسی به هوش مصنوعی، رقابت کسب‌وکار‌های کوچک با شرکت‌های بزرگ را ممکن و فرصت‌های جدیدی برای نوآوری و رشد فراهم می‌کند.
۱۱) مرکز داده هوش مصنوعی؛ ستون فقرات محاسبات آینده
مراکز داده هوش مصنوعی اکنون ستون فقرات آینده‌ای مبتنی بر محاسبات هستند. سرمایه‌گذاری‌های کلانی در ساختار‌های فوق‌کارآمد و مجهز به سیستم‌های خنک‌کننده مایع انجام خواهد شد. این تغییرات به صنایع مختلف، به‌ویژه حوزه‌های بهداشت و درمان و خودروسازی کمک شایانی خواهند کرد. دولت‌ها نیز با حمایت از اصلاحات قانونی که مشوق سرمایه‌گذاری در طراحی مراکز داده پایدار است، فرصت‌های متعددی را برای فعالان بازار فناوری سبز فراهم خواهند ساخت. برای پاسخ به تقاضای عظیمی که هوش مصنوعی بر این مراکز تحمیل خواهد کرد، تمرکز بر طراحی‌های پایدار و بهینه از نظر مصرف انرژی امری ضروری خواهد بود. بسیاری از سازمان‌ها ممکن است در حال حاضر این موضوع را جدی نگیرند، اما این بی‌توجهی می‌تواند آنها را سریع‌تر از انتظار از رقابت عقب بیندازد.
۱۲) استارتاپ‌های تایتان تحت حمایت سرمایه گذاری پرریسک
رشد و گسترش هوش مصنوعی در استارتاپ‌ها موج جدیدی از سرمایه‌گذاری خطرپذیر را به ارمغان خواهد آورد که با بهره‌وری و مقیاس‌پذیری بی‌نظیری همراه است. این استارتاپ‌های نوظهور، با تکیه بر اتوماسیون و اصول کارآفرینی ناب، ساختار‌های سنتی شرکت‌ها را به چالش خواهند کشید به‌طوری که بسیاری از آنها با کمتر از ۳۰ کارمند به درآمد سالانه ۱۰۰ میلیون دلاری خواهند رسید. این موج نوآوری، ساختار‌های بخش‌های مختلف را بازتعریف می‌کند، الگو‌های رقابت را تغییر می‌دهد و بازیگران جدیدی را به بازار معرفی می‌کند.