صاحبخبر - گروه بینالملل - هدیه گلمحمدی: خبر کنارهگیری نخستوزیر کانادا اگرچه قابل پیشبینی بود اما بازار گمانهزنی درباره اینده اوتاوا داغ شدهاست.
به گزارش مردم سالاری آنلاین ،روزنامه واشنگتن پست در گزارشی در ارتباط با آینده کانادا پس از استعفای «ترودو» نوشت که جانشین او با چالشهای زیادی روبهرو خواهد شد.
«جاستین ترودو» تاکید کرد که زمان «تنظیم مجدد» فرا رسیده و از آن جایی که او درگیر مبارزه با مسائل داخلی است، فرد مناسبی برای هدایت کشور به سمت برگزاری انتخابات جدید نیست. وی تصریح کرد که تا زمانی که جانشینش انتخاب شود، به سمت نخست وزیری ادامه خواهد داد.
ترودو که از سال ۲۰۱۵ با وعده «راههای آفتابی» به قدرت رسید، در سراسر جهان به عنوان پرچمدار لیبرالیسم و سیاست مترقی شناخته میشد.
این سیاست مدار ارشد کانادایی در سالهای ۲۰۱۹ و ۲۰۲۱ مجدداً برای نخست وزیری انتخاب شد.
در حالی که در سیاست کانادا به ندرت پیش میآید که یک نخستوزیر چهار پیروزی متوالی در انتخابات کسب کند، محبوبیت او مدتهاست که روند کاهشی داشته است.
علت استعفای ترودو
محبوبیت ترودو نیز مانند بسیاری از رهبران فعلی در غرب پس از همهگیری کرونا، مدتها بود که روند کاهشی داشت. او با مشکلاتی از جمله نارضایتی رای دهندگان در ارتباط با گرانی کالاها، افزایش نرخ بهره، کمبود مسکن در سراسر کشور و مخالفت با قوانین مهاجرت دست و پنجه نرم میکرد.
پیر پویلیور، رهبر پوپولیستها نیز که رقیب سیاسی قدرتمندی برای ترودو به حساب میآید، دولت را مقصر مشکلات اقتصادی کشور میدانست.
واشنگتن پست نوشت که استعفای کریستیا فریلند، وزیر دارایی و معاون نخستوزیر کانادا، جاستین ترودو را با فشار فزایندهای برای کنارهگیری از حزب لیبرال خود مواجه کرد. فریلند گفت که ترودو او را از سمت وزیر دارایی برکنار کرده و به او پیشنهاد یک کابینه جدید را داده است، اما او آن را به عنوان تنزل رتبه تلقی کرده و استعفا داده است. وی همچنین گفت که او آمادگی کافی برای رویارویی با دولت دونالد ترامپ، رئیس جمهوری منتخب آمریکا را ندارد.
آینده کانادا پس از استعفای ترودو
روزنامه «نیویورک تایمز» در گزارشی با اشاره به سیستم سیاسی کانادا مینویسد: «طبق سیستم سیاسی کانادا، رهبر حزب لیبرال به عنوان رهبر بزرگترین حزب در مجلس عوام، نخستوزیر نیز است. وقتی جانشین آقای ترودو به عنوان رهبر حزب مذکور انتخاب شود، آن شخص نیز این سمت را برعهده خواهد گرفت.» در گام بعدی « آن رهبر انتخابشده، حزب لیبرال را به سمت انتخابات سراسری خواهد برد تا وارد رقابتی با محافظهکاران و رهبرشان «پیر پولیور» شود؛ رهبر اپوزیسیونی که تاکنون از وضعیت خوبی در نظرسنجیها برخوردار است. انتخابات باید نهایتا تا ماه اکتبر برگزار شود اما تحت ریاست نخستوزیر جدید انتظار میرود که دولت پیش از این موعد از طریق یک رایگیری در مجلس عوام سقوط کند.»
جاستین ترودو گفت که حزب لیبرال، جانشین او را از طریق رایگیری میان اعضای این حزب که بخش نسبتا کمی از جمعیت کانادا هستند، انتخاب خواهد کرد. در حالیکه هنوز هیچکسی نامزدی خود را برای جانشینی ترودو اعلام نکرده، اما با این حال نام چند تن از رقبای احتمالی به میان آورده شده است.
گزینههای احتمالی برای جانشینی ترودو
1- کریستیا فریلند: استعفای ماه گذشته «کریستیا فریلند» از مقام وزیر دارایی کانادا که سابقا معاون نخستوزیر نیز بود، گمانهزنیهای گستردهای را در این خصوص برانگیخت که او ظاهرا تلاش خود را برای ریاست حزب لیبرال آغاز خواهد کرد.
نیویورک تایمز درباره رزومه این وزیر دارایی سابق مینویسد: «خانم فریلند به عنوان سردبیر ارشد روزنامه کانادایی گلوب اند میل در تورنتو کار میکرد و به عنوان یک روزنامهنگار بینالمللی در اتاق خبر روزنامه فایننشال تایمز و خبرگزاری رویترز شغل موفقی در کانادا داشت. او که در آلبرتا به دنیا آمده و بزرگ شده است، در سال ۲۰۱۳ به کانادا بازگشت تا به اعضای حزب آقای ترودو ملحق شود. کریستیا فریلند همچنین با خبرنگار بخش فرهنگی روزنامه نیویورک تایمز ازدواج کرده است.»
پس از روی کار آمدن لیبرالها، فریلند نقش مهمی در حلوفصل چندین موضوع مهم از جمله مذاکرات پیرامون جایگزینی «توافقنامه تجارت آزاد آمریکای شمالی» در دوره اول ریاست دونالد ترامپ ایفا کرد.
اگرچه روز دوشنبه، جاستین ترودو با سخنانی محبتآمیز از کریستیا فریلند یاد کرد اما منابعی آگاه میگویند ترودو قصد اخراج او و ارائه سمت دیگری داشته که ظاهرا فریلند آن را رد کرده است.
2- دومینیک لبلانک: «دومینیک لبلانک» وزیر امنیت عمومی کانادا که پس از استعفای فریلند، وزیر دارایی شد، دوست قدیمی ترودو است و از زمانی که لبلانک از ترودو و برادرانش در اتاوا پرستاری میکرد، او را میشناسد.
نیویورک تایمز درباره این گزینه احتمالی برای نخستوزیری کانادا مینویسد: هر ۲ آنها در مراسم تشییع جنازه پدران یکدیگر شرکت کردند. زمانی که «پیر الیوت ترودو» پدر جاستین ترودو نخستوزیر بود، «رومئو لبلانک» پدر دومینیک لبلانک نیز در دفتر مطبوعاتی ترودو بزرگ خدمت میکرد. او سپس فرماندار کل کانادا و سپس رئیس رسمی کشور به عنوان نماینده ملکه الیزابت شد. دومینیک لبلانک در میان گروه اعزامی کانادا به فلوریدا بود که پس از تهدید آمریکا به وضع تعرفه ۲۵ درصدی بر کالاهای کانادایی با «دونالد ترامپ» رئیسجمهور منتخب آمریکا در عمارت مارالاگو دیدار کرد. لبلانک همچنین در سال ۲۰۰۰ برای اولین بار به عنوان نماینده پارلمان انتخاب شد و مسئولیتهای گوناگونی را در دولت جاستین ترودو برعهده داشت.او که از یک بخش عمدتا فرانسوی زبان «نیوبرانزویک» است، در سال ۲۰۱۲ به فکر نامزدی برای رهبری حزب لیبرال بود اما زمانی که جاستین ترودو قصد انجام این کار را با او در میان گذاشت، نظرش تغییر کرد.
3- ملانی جولی: «ملانی جولی» از سال ۲۰۲۱ به عنوان وزیر امور خارجه کانادا خدمت کرده است و بهرغم تردیدهایی که این دیپلمات ارشد کانادا داشت، با تشویق و ترغیب جاستین ترودو، گامهایی را در حرفه سیاسی خود برداشت.
نیویورک تایمز او را چنین توصیف میکند: «خانم جولی، دیپلماسی عملگرایانه خود را به این نقش آورده و اهمیت همکاری کانادا با رهبرانی را که دیدگاههای مخالفی در مورد سیاست خارجی دارند، تقویت کرده است. ملانی جولی استراتژی کانادا درخصوص هند و اقیانوس آرام را رهبری کرده، اما با چالشهایی نیز مواجه شده است. او همچنین ۶ دیپلمات هندی را از کانادا اخراج و با اتهامات دخالت خارجی چین و هند نیز مخالفت کرد.»
4- مارک کارنی:تیم جاستین ترودو بهطور مخفیانهای «مارک کارنی» رئیس سابق بانک مرکزی کانادا و همچنین انگلیس را برای تصدی مسئولیت خانم فریلند به عنوان وزیر دارایی زیر نظر داشت. آقای کارنی و خانم فریلند رفاقت دیرینهای دارند و کارنی پدرخوانده یکی از فرزندان اوست.»
نیویورک تایمز درباره او مینویسد: «آقای کارنی در دوران ریاست بانک انگلستان به خاطر سخنرانیهای موعظهای که به جنبههای سیاسی منحرف شد، از جمله دیدگاههایش در مورد خطرات مالی تغییرات آبوهوایی شهرت پیدا کرد. او همچنین در کتاب اخیر خود از سرمایهداری انتقاد میکند و پیشنهادی مبنی بر اینکه بازارها باید به شهروندان خدمت کنند، ارائه میدهد.»
چالشهای پیش رو نخست وزیر جدید
رهبر بعدی فهرست بلندبالایی از چالشهایی از جمله قیمت سرسام آور کالاها، کمبود مسکن را تحویل خواهد گرفت.
نخست وزیر جدید همچنین با نارضایتی مردم کانادا و رئیسجمهوری جدید ایالات متحده که وعده اعمال تعرفههای سنگین را داده است، رو به رو خواهد شد.
گزارشها حاکی از آن است که از آن جایی که بسیاری از سیاست مداران و مقامات کانادایی به دنبال برگزاری یک انتخابات جدید هستند، ممکن است جانشین ترودو نیز برای مدت کوتاهی بتواند در سمت خود باقی بماند.
روابط کانادا و آمریکا
روابط دوجانبه کانادا و آمریکا در دوره اول دولت ترامپ آسیب دید اما در دوران جو بایدن، رئیس جمهوری کنونی آمریکا بهبود یافت. به طوری که کارین ژان پیر، سخنگوی کاخ سفید، دیروز از ترودو به عنوان «دوست سرسخت ایالات متحده» یاد کرد.
بسیاری از اقتصاددانان و مقامات دولتی سابق در کانادا، دونالد ترامپ، رئیس جمهوری منتخب را به عنوان یک تهدید وجودی برای کشورشان میبینند.
ترامپ تهدید کرده است که اگر کانادا آنچه را که او «تهاجم» مواد مخدر و مهاجران میخواند، مهار نکند، در اولین روز کاری خود بر کالاهای کانادایی تعرفههای ۲۵ درصدی اعمال خواهد کرد. تحلیل گران معتقدند که چنین اقداماتی ضربه مخربی به اقتصاد کانادا وارد میکند و به طور بالقوه کشور را وارد رکود میکند. ترامپ همچنین پیشتر، ترودو را با طعنه فرماندار «پنجاه و یکمین ایالت» نامیده است. مقامات کانادایی تا کنون سعی کردهاند که این طعنهها را به عنوان شوخی تلقی کنند، اما برخی دیگر آن را تهدیدی برای حاکمیت کانادا میدانند و معتقدند که تاکنون دولت پاسخ و واکنشی مناسب نسبت به این موضوع از خود نشان نداده است.∎