صاحب‌خبر - گروه اجتماعی: شیوع گسترده آنفلوآنزا به همراه زیرسویه‌های «کووید-19» چون اُمیکرون در کشور این روزها باعث شده تا مراکز درمانی و بیمارستانی مملو از بیمارانی شود که با علائم مشابه سرماخوردگی شدید، بدن‌درد، کوفتگی و بی‌حالی مراجعه می‌کنند. هر چند وزارت بهداشت اعلام کرده است شیوع ویروس‌ها در فصول سرد سال طبیعی است و اکنون ویروس غالب آنفلوآنزاست اما با توجه به شیوع یک ویروس جدید در کشور چین و نفوذ آن به دیگر کشورها نگرانی‌هایی را ایجاد کرده است که مبادا این ویروس همچون «کووید-19» جهان را دربر گیرد. این ویروس که تحت عنوان HMPV از آن نام برده می‌شود طبق گزارش‌های موجود در برخی کشور‌ها، به طور فزاینده‌ای در حال افزایش است به طوری که زمزمه‌هایی از اعلام وضعیت اضطراری در چین نیز به گوش می‌رسد. به گفته کارشناسان بهداشت، واکنش ایمنی بدن به این ویروس شبیه ویروس «کووید-19» است که می‌تواند منجر به التهاب و آسیب به بافت ریه شود. هر چند خوشبختانه این ویروس هنوز در ایران مشاهده نشده است ولی کارشناسان بهداشت تاکید دارند وزارت بهداشت و مردم باید خود را برای ورود احتمالی این ویروس آماده کنند. در این باره دکتر مسعود مردانی، فلوشیپ فوق‌تخصص بیماری‌های عفونی در گفت‌وگو با «وطن امروز» گفت: تاکنون گزارشی مبنی بر ورود این ویروس به کشور گزارش نشده است اما به نظر می‌رسد هم مردم و هم وزارت بهداست باید آمادگی لازم را برای پیشگیری و خودمراقبتی داشته باشند. وی با بیان اینکه هم‌اکنون بیمارستان‌ها و مراکز درمانی پر از بیمارانی است که به آنفلوآنزا و بعضا کرونا مبتلا هستند، افزود: برای مقابله با این ویروس‌ها بهترین راهکار رعایت پروتکل‌های بهداشتی و تزریق واکسن آنفلوآنزا برای افرادی که دارای بیماری‌های زمینه‌ای یا نقض ایمنی هستند، است، ضمن اینکه نباید نسبت به شستن مرتب دست‌ها و استفاده از ماسک در اماکن عمومی بی‌توجه بود. * بیم شیوع بیماری ناشی از متاپنومو - ویروس انسانی یا Human Metapneumovirus، ویروسی که به طور مخفف تحت عنوان HMPV نامیده می‌شود، یک بیماری است که طبق گزارش‌های موجود در برخی کشور‌ها، به طور فزاینده‌ای در حال افزایش است. به نظر می‌رسد منشأ کشور چین است! این بیماری بیمارستان‌های کشور‌های چین، هند، مالزی، ژاپن و ترکیه را تاکنون مملو از بیماران مبتلا به این ویروس کرده ‌است. اگر چه هیچ تأیید رسمی‌ای در این‌باره وجود ندارد ولی زمزمه‌هایی از اعلام وضعیت اضطراری در چین نیز به گوش می‌رسد. عضو مجمع ملی کاهش خطر حوادث و سوانح جمهوری اسلامی ایران در یادداشتی نوشت: در شرایطی که احتمال رخداد مخاطرات بالاست باید جلسه یا جلسات فوق‌العاده مجمع ملی کاهش خطر حوادث و سوانح جمهوری اسلامی ایران به دستور رئیس مرکز مدیریت بحران کشور تشکیل شده و وضعیت تحلیل شود. در بخشی از یادداشت بیژن یاور آمده است: آیا در سال جدید میلادی یعنی سال ۲۰۲۵ شاهد همه‌گیری یک بیماری جدید خواهیم بود؟ بیماری ناشی از متاپنومو - ویروس انسانی، ویروسی است که به طور مخفف تحت عنوان HMPV نامیده می‌شود، که طبق گزارش‌های موجود در برخی کشور‌ها، به طور فزاینده‌ای در حال افزایش است. این ویروس تنفسی برای نخستین بار سال ۲۰۰۱ میلادی شناسایی شد. این بیماری بیشتر در فصول زمستان و بهار شیوع پیدا کرده و دوره کمون یا نهفتگی ویروس تقریبا بین ۳ تا ۶ روز است و طول مدت آن بستگی به شدت عفونت دارد. بر اساس اطلاعات منتشر شده توسط انجمن ریه ایالات متحده، بیماری ناشی از متاپنومو - ویروسِ انسانی یا همان HMPV، علائمی شبیه آنفلوآنزا یا سرماخوردگی ایجاد می‌کند و معمولا دستگاه تنفسی فوقانی را تحت تأثیر قرار می‌دهد. مبتنی بر اطلاعات منتشر شده توسط همین مرجع، رایج‌ترین علائم یا سیمتوم‌های این بیماری که توسط این ویروس انسانی ایجاد می‌شود عبارتند از: سرفه، آبریزش و گرفتگی بینی، گلودرد و تب است البته در موارد جدی‌تر و حادتر می‌توان علائم دیگری از جمله: خس‌خس سینه، تنگی نفس و تشدید نفس‌تنگی را نیز افزود که توسط بیماران تجربه می‌شود! راه‌های انتقال بیماری ناشی از این ویروس از طریق سرفه، عطسه یا تماس با فرد آلوده است و از این طریق سرایت می‌کند. کودکان خردسال، افراد مسن و کسانی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند، در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به بیماری شدید ناشی از ویروس HMPV قرار دارند. از جمله عوارض این بیماری، برونشیولیت، برونشیت، پنومونی، آسم یا تشدید COPD و عفونت گوش (اوتیت میانی) است. درباره اینکه چه زمانی باید به دکتر مراجعه کرد بیان این مطلب حائز اهمیت است که معمولا فرد پس از گذراندن دوره بیماری بهبود می‌یابد اما انجمن ریه ایالات متحده توصیه می‌کند در صورتی که علائم بیماری، تشدید شده و نفس‌تنگی، سرفه شدید یا خس‌خس سینه حادث شود، فرد باید حتما به دکتر مراجعه کند! از جمله تمهیدات و تدابیر مهمی که در سطح جهان تاکنون درباره این بیماری اعمال شده و در کشورهای چین، ژاپن، هند، مالزی و ترکیه ملحوظ نظر بوده است می‌توان به توجه ویژه به کنترل این بیماری در پی افزایش موارد ابتلا به آن اشاره کرد به گونه‌ای که به نظر می‌رسد در چین زمزمه‌هایی مبنی بر اعمال قرنطینه وجود دارد! به نظر می‌رسد در شرایطی که احتمال رخداد مخاطرات بالاست و به عبارتی مخاطره مذکور نزدیک به مرحله با ریسک حداکثری یعنی تهدید است باید جلسه یا جلسات فوق‌العاده مجمع ملی کاهش خطر حوادث و سوانح جمهوری اسلامی ایران به دستور رئیس مرکز مدیریت بحران کشور تشکیل شده و وضعیت تحلیل شود. پس از آن و طی مشورت‌های لازم با اعضای مجمع ملی و متخصصان مربوط برای مخاطره مذکور باید برنامه‌ای جامع‌الاطراف با در نظر گرفتن همه وزارتخانه‌ها و شرح وظایف دقیق در اسرع وقت و به قید فوریت تدوین شود. * التهاب ریه ناشی از ویروس HMPV شبیه کووید است مدیر تحقیق و توسعه موسسه تحقیقات واکسن و سرم‌سازی رازی و فن‌آور واکسن رازی کووپارس درباره ویروس متاپنومونی انسانی (HMPV) که به تازگی در چین شایع و نگرانی به وجود آورده است، گفت: واکنش ایمنی بدن به این ویروس شبیه ویروس «کووید -19» است که این پاسخ می‌تواند منجر به التهاب و آسیب به بافت ریه شود. دکتر سیدرضا بنی‌هاشمی با تشریح ویژگی‌های ویروس جدید انسانی (HMPV) در کشور چین گفت: زیرساخت‌های تولید واکسن بسیار پیشرفته‌تر از ابتدای همه‌گیری «کووید-۱۹» است و در صورت نیاز وزارت بهداشت، امکان تولید سریع واکسن‌های مؤثر وجود دارد. وی درباره ویروس متاپنومونی انسانی گفت: این ویروس یکی از عوامل مهم عفونت‌های تنفسی است که نخستین بار سال ۲۰۰۱ در هلند شناسایی شد. این ویروس با ساختاری کروی و RNA ویروسی، عمدتا دستگاه تنفسی را درگیر می‌کند و می‌تواند باعث عفونت‌های خفیف تا شدید شود. بنی‌هاشمی افزود: علائم بالینی HMPV شامل تب، سرفه، خرخر، تنگی نفس و در موارد شدیدتر پنومونی است. در بسیاری از موارد، علائم این ویروس مشابه سرماخوردگی است و می‌تواند با عوارض جدی‌تر همراه شود. این ویروس می‌تواند بویژه برای کودکان، سالمندان و افراد با سیستم ایمنی ضعیف خطرناک باشد. ایمونولوژیست و واکسینولوژیست موسسه رازی، با بیان اینکه سیستم ایمنی بدن به این ویروس با تولید آنتی‌بادی‌ و ایمنی سلولی واکنش نشان می‌دهد که باعث ایجاد التهاب در نواحی درگیر ریه‌ها می‌شود، تاکید کرد: این واکنش ایمنی مشابه واکنشی است که در برابر ویروس «کووید -19» نیز مشاهده می‌شود. در هر دو مورد، سیستم ایمنی سعی می‌کند با تولید آنتی‌بادی‌ و فعال‌سازی سلول‌های ایمنی، ویروس را از بین ببرد اما این پاسخ می‌تواند منجر به التهاب و آسیب به بافت ریه شود. بنی‌هاشمی نحوه انتقال این ویروس را از طریق تماس مستقیم با ترشحات تنفسی افراد مبتلا عنوان کرد و افزود: این انتقال می‌تواند از طریق قطرات تنفسی هنگام سرفه یا عطسه، تماس با سطوح آلوده و سپس لمس صورت (بینی، دهان یا چشم‌ها) انجام شود. بنابراین، رعایت بهداشت شخصی و ضدعفونی سطوح مشترک اهمیت ویژه‌ای دارد. وی با تاکید بر لزوم پیشگیری و رعایت بهداشت تصریح کرد: برای پیشگیری از شیوع ویروس، رعایت موازین بهداشتی بسیار مهم است. شست‌وشوی مرتب دست‌ها با آب و صابون، استفاده از دستمال هنگام عطسه و سرفه و اجتناب از تماس نزدیک با افراد بیمار از جمله اقدامات مهم پیشگیرانه هستند. همچنین استفاده از ماسک در اجتماعات و مکان‌های شلوغ می‌تواند به کاهش شیوع ویروس کمک کند. بنی‌هاشمی، همچنین جنبه‌های عمومی و اجتماعی شیوع این ‌ویروس را مورد توجه قرار داد و گفت: حفظ خونسردی و عدم واکنش احساسی، استفاده از منابع اطلاعاتی معتبر بویژه اطلاعیه‌های وزارت بهداشت و عدم اعتماد به اخبار نادرست در فضای مجازی ضروری است. مدیر تحقیق و توسعه موسسه رازی درباره آمادگی کشور برای ساخت واکسن مناسب تاکید کرد: خوشبختانه، زیرساخت‌های تولید واکسن در حال حاضر بسیار پیشرفته‌تر از ابتدای همه‌گیری «کووید -19» است و در صورت نیاز وزارت بهداشت، امکان تولید سریع واکسن‌های مؤثر وجود دارد. ایمونولوژیست و واکسینولوژیست موسسه رازی، تصریح کرد: با توجه به افزایش موارد ابتلا در چین از دسامبر ۲۰۲۴، نگرانی‌ها درباره شیوع بیشتر این ویروس افزایش یافته است. ضمن اینکه، چند ویروس دیگر از جمله آنفلوآنزا، سرماخوردگی، RSV و «کووید -19» نیز در کشور در حال گردش هستند و هیچ گزارشی از جدا‌سازی ویروس جدید وجود ندارد.∎​