سامانه خودنویس مسکن، که در راستای اجرای قانون جهش تولید مسکن و بر اساس یکی از مهم‌ترین مصوبات مجلس شورای اسلامی طراحی و اجرا شده است، نقش کلیدی در شفاف‌سازی بازار معاملات مسکن و حذف واسطه‌ها دارد. این سامانه به عنوان یک ابزار دیجیتال، با ایجاد بستری شفاف و امن، امکان معاملات مستقیم بین خریداران و فروشندگان را فراهم کرده و توانسته است هزینه‌های جانبی و پیچیدگی‌های ناشی از حضور واسطه‌ها را به‌طور قابل توجهی کاهش دهد.
بررسی‌ها نشان می‌دهد که پیش از راه‌اندازی سامانه خودنویس بیش از ۳۵ درصد از هزینه‌های معاملات مسکن، به واسطه‌ها و دلالان اختصاص داشت. تعداد واسطه‌های غیررسمی فعال در این حوزه به بیش از ۱۲۰ هزار نفر تخمین زده می‌شد.
همچنین در سال ۱۴۰۰، حجم معاملات مسکن در ایران بیش از ۵۰۰ هزار میلیارد تومان بود که سهم واسطه‌ها حدود ۱۷۵ هزار میلیارد تومان برآورد شده است.
اما پس از راه‌اندازی سامانه خودنویس شاهد کاهش ۲۵ درصدی هزینه‌های جانبی معاملات مسکن هستیم و با استفاده از این سامانه، هزینه‌های مرتبط با واسطه‌گری و دلالی به‌طور چشمگیری کاهش یافته است.
طبق گزارش وزارت راه و شهرسازی، بیش از ۶۰ درصد معاملات ثبت‌شده در سامانه خودنویس به‌صورت مستقیم بین خریدار و فروشنده انجام شده است و شاهد افزایش تعداد معاملات مستقیم هستیم.
ثبت الکترونیکی معاملات در سامانه خودنویس موجب افزایش شفافیت و کاهش تخلفات و اطمینان‌بخشی به خریداران و فروشندگان شده است.
پس می توان مزایای زیر را در مورد حذف واسطه‌ها در معاملات مسکن برشمرد :
کاهش هزینه‌ها: حذف واسطه‌ها باعث کاهش هزینه‌های اضافی برای خریداران و فروشندگان شده است.
افزایش شفافیت: تمامی اطلاعات مرتبط با ملک، شامل مشخصات حقوقی و مالکیت، به صورت شفاف و آنلاین در اختیار طرفین معامله قرار می‌گیرد.
افزایش امنیت معاملات: سامانه خودنویس با استفاده از احراز هویت دیجیتال و اتصال به سامانه ثبت اسناد و املاک، احتمال کلاهبرداری را به حداقل رسانده است.
رشد رقابت در بازار: با حذف واسطه‌ها، مشاورین املاک رسمی به ارائه خدمات بهتر و رقابتی‌تر تشویق شده‌اند.
سامانه خودنویس توانسته است با حذف واسطه‌ها، به شفافیت و امنیت بیشتر در بازار معاملات ملکی کمک کند. آمارهای ارائه‌شده نشان‌دهنده موفقیت این سامانه در کاهش هزینه‌ها و افزایش کارآمدی معاملات است و با گسترش مسیر عقد قراردادها و اضافه شدن امکان ثبت قرارداد خرید و فروش به عنوان آخرین خدمت جدید اضافه شده به سامانه خودنویس، زمینه حذف کامل واسطه‌ها از بازار مسکن فراهم خواهد شد.