پروفسور یوسف ثبوتی، چهره ماندگار فیزیک، منجم، بنیان‌گذار دانشگاه تحصیلات تکمیلی علوم پایه زنجان، مؤسس رصدخانه ابوریحان بیرونی در دانشگاه شیراز و عضو انجمن بین‌المللی نجوم (IAU) است. استادی که سالهاست دانش‌آموختگانی در تراز جهانی تربیت کرده و معتقد است که دانشگاه‌ها، محیط سالم‌تری دارند چون از یک مکانیسم خودپالایی برخوردارند.
وی با وجود تحصیل در دانشگاه‌های مطرح در کانادا و آمریکا و داشتن پیشنهادهای قابل‌توجه شغلی در کشورهای مختلف، در اوج جوانی به ایران بازگشت تا بتواند آموخته‌های خود را به جوانان کشور منتقل کند.
ثبوتی که با کوله‌باری از علم و تجربه اکنون در ۹۲ سالگی به سر می‌برد، سال ۱۳۹۲ از سوی فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی مفتخر به نشان درجه یک دولتی دانش شد. این پژوهشگر خستگی‌ناپذیر در عرصه فیزیک و نجوم، علاوه بر دریافت عنوان کتاب سال جمهوری اسلامی و مدال پژوهشی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، در سال ۲۰۰۰ میلادی به دلیل فعالیت‌های مستمر علمی، مدال ویژه آکادمی علوم جهان سوم را نیز دریافت کرد.
چهره ماندگار فیزیک کشور در گفت‌وگو با خبرنگار علمی ایرنا درخصوص علل مهاجرت نخبگان ایرانی توضیح داد: مهاجرت نخبگان از گذشته‌های دور و از زمان تاسیس دانشگاه در ایران تاکنون وجود داشته و همچنان ادامه دارد و در کشور سالهاست که نخبه‌پروری را آموخته‌ایم اما نحوه نخبه‌داری را نمی‌دانیم.
بنیان‌گذار دانشگاه تحصیلات تکمیلی علوم پایه گفت: اگر در کشور خریداری برای نخبه‌ها نباشد، به سرعت جای مناسبی را برای خود در خارج از مرزها پیدا می‌کنند، باید محیط را برای کسانی که آنها را به عشق ورزیدن به پژوهش عادت داده‌ایم، فراهم کنیم. امیدوارم به جایی برسیم که نحوه نخبه‌داری در کشور به وجود آید تا بتوانیم از دانشمندان کشورمان استفاده کنیم، چرا که در خارج از کشور برای جذب نخبگان ایرانی بازار پر رونقی وجود دارد اما بازار داخل ایران، رونق چندانی برای تجاری‌سازی این افراد نخبه برجسته ندارد.
وی معتقد است: اصل اساسی این است که باید محیط مساعد برای کسانی که عاشق پژوهش و علم هستند در دانشگاه‌ها فراهم شود و اگر در کشور خریداری برای نخبه‌ها نباشد، دانشگاه‌های خارج از کشور با تمام امکانات از آنها استقبال می‌کنند و شاهد ادامه روند مهاجرت نخبگان خواهیم بود.
وی بزرگترین مانع پیشرفت کشور را قوانین دست و پاگیر و بی‌اعتمادی به انسان‌های معمولی جامعه عنوان کرد و گفت: این قوانین نقش بازدارندگی دارد در حالی که انسان‌های معمولی، قابل اعتماد هستند و باید به آنها اعتماد کرد و فرصت داد تا آفرینندگی خود را عیان کنند.
چهره ماندگار فیزیک ایران ادامه داد: واقعا باعث تاسف است که دانشجویی را از لیسانس تا دکتری تربیت کنید و به شما بگوید که توصیه‌نامه تحصیلی بدهید تا به خارج از کشور مهاجرت کنم و وقتی می‌پرسم چرا؟ دانشجو در پاسخ می‌گوید برای چه بمانم!، این ناراحت‌کننده است. باید شرایط به‌گونه‌ای فراهم شود تا از داشته‌هایمان در داخل کشور استفاده کنیم.
این استاد دانشگاه معتقد است که خروجی دانشگاه‌های ایران در جهان خریدار دارد و امروز به جایی رسیدیم که نه تنها پا به پای علوم جهان حرکت می‌کنیم، بلکه در برخی شاخص‌های علوم، سهمی در پیشبرد مرزهای دانش داریم.
ثبوتی گفت: برای گردش مغزها در درجه اول نیاز داریم امکانات لازم را برای حضور نخبگان خارج از کشور فراهم کنیم. باید متناسب با تجربه و تخصص استادانی که به داخل کشور سفر می‌کنند، تجهیزات و امکانات مهیا کرده تا ماندن در ایران برای آنها جاذبه داشته باشد و رفته رفته برای حضور دائم نخبگان در داخل کشور هم برنامه‌ریزی شود.