به گزارش ایرنا، خراسان شمالی ۳۰۰ کیلومتر مرز مشترک با کشور ترکمنستان دارد و از سوی دیگر در منطقه هاب لجستیک نسبت به کریدور غرب به آسیای میانه و جنوب به آسیای میانه قرار دارد که با وجود این ظرفیت ها از زیرساخت‌های لازم برای توسعه برخوردار نیست.
فعالان اقتصادی خراسان شمالی همچنین از نبود ریل و ناوگان هوایی در رنج است و راه اندازی بندر خشک در این استان می تواند محرکی برای جبران کمبودهای زیرساختی باشد.
دیار فرهنگ ها مزیت‌های زیادی برای ایجاد بندر خشک دارد که یکی از آنها در مجاورت قرار گرفتن با استان‌های خراسان رضوی، گلستان و سمنان است و بخش کشاورزی و صنایع را می‌تواند پوشش دهد.
بندر خشک به عنوان مرکز استراتژیک ذخیره کالا علاوه بر اشتغال پایدار، زمینه‌ساز تکمیل زنجیره‌های تامین نیاز کالای واحدهای تولیدی و از راهبردهای جهش تولید محسوب می شود که به عقیده کارشناسان در صورت ایجاد، اقتصاد خراسان شمالی را متحول می کند.
«عباس کاظمی» رییس اتاق بازرگانی، صنعت، معدن و کشاورزی خراسان‌شمالی در گفت و گویی با ایرنا در خصوص اهمیت و ضرورت ایجاد بندر خشک در این خطه می پردازد.
ایرنا: بندر خشک چیست؟
کاظمی: بندرهای خشک در سراسر جهان به‌ویژه در کشورهای پیشرفته در حال افزایش است و نقش مهمی در توسعه تجارت و لجستیک بین‌المللی ایفا می‌کند.
آنها با ایجاد اتصالات قوی بین بندرهای آبی و مناطق داخلی به پویایی و کارآمدی زنجیره تأمین کمک می‌کنند و همچنین با ارائه خدمات لجستیکی جامع و تسهیل مبادلات تجاری، بندرخشک به رشد اقتصادی مناطق مرتبط کمک می‌کنند.
با توجه به اینکه خراسان شمالی استانی کم برخوردار است ایجاد بندر خشک می تواند ظرفیتی برای بخش اقتصاد فراهم و نقش مهمی در پیشرفت منطقه ایفا کند که هدف از اجرای طرح بندر خشک توسعه پایدار اقتصادی در منطقه و تامین سریعتر مواد اولیه و تجهیزات وارداتی مود نیاز صنایع استان و استان های همجوار است.
بندرخشک یک مرکز لجستیکی و حمل و نقل است که در روی خشکی قرار دارد و امکان حمل و نقل کالا از طریق جاده، ریل و فرودگاه را فراهم می‌کند.
بنادر خشک مجهز به تسهیلات مختلفی هستند که امکان بارگیری، تخلیه، نگهداری، بسته‌بندی، حمل و نقل و ترخیص کالا را فراهم می‌کنند.
بندرهای خشک به شبکه‌های حمل و نقل جاده‌ای، ریلی و فرودگاهی متصل هستند تا امکان انتقال کالا به مقاصد داخلی و بندرهای آبی را فراهم کنند.
ایرنا: راه اندازی بندرخشک چه مزایای برای خراسان شمالی دارد؟
کاظمی: مزایای ایجاد این طرح شامل ارتقای ارایه خدمات بندری و گمرکی در یک منطقه داخلی کشور، کاهش تقاضای نیاز با استفاده از اراضی حاشیه ساحل، کاهش هزینه های انبار داری محموله های وارداتی، افزایش کارایی ناوگان حمل و نقل، بهبود وضعیت زیر ساخت های مرتبط با حمل و نقل، بهبود وضعیت مالی و اقتصادی منطقه، افزایش سرمایه گذاری مستقیم کشور های خارجی، تسریع توسعه اقتصادی و یکپارچه سازی لجستیکی منطقه ای است.
بهبود فرایند توسعه پایدار منطقه، کاهش اثرات زیست محیطی ناشی از ذخیره کالا در بنادر، بهبود وضعیت مالی اقتصادی و توسعه پایدار از دیگر مزایای بندر خشک است.
ایجاد بندر خشک، تجارت خراسان شمالی را رونق می دهد و استان های همجوار از این ظرفیت برای توسعه صادرات و استان از عوارض گمرکی بندر استفاده می کند.
با توجه به اینکه حمل و نقل های دریایی و هوایی به نسبت حمل و نقل ترانزیتی گرانتر است بنابراین فراهم کردن زیرساخت های ترانزیتی می تواند به توسعه اقتصادی منطقه کمک کند.
ایرنا: ایجاد بندر خشک در خراسان‌شمالی در چه مرحله ای قرار دارد؟
کاظمی: ایجاد بندر خشک توسط بخش خصوصی در سفر استانی رییس جمهور مصوب شد و مورد موافقت قرار گرفت.
بندر خشک توسط اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی خراسان شمالی و کمک بخش خصوصی با سرمایه‌گذاری ۶ هزار میلیارد ریال در محل فرودگاه بجنورد ایجاد خواهد شد که عملیاتی شدن این طرح نیازمند تسهیل گری دولت و مشارکت سازمان های متولی است و پیگیری های لازم برای دریافت مجوزها از وزارتخانه های مربوطه انجام می شود.
ایرنا: برای راه اندازی بندرخشک چه میزان سرمایه گذاری نیاز است؟
کاظمی: طرح های پژوهشی توسط محققان دانشگاهی و کمیسیون انرژی، حمل و نقل، گمرک و محیط زیست اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی خراسان‌شمالی در خصوص ایجاد بندر خشک در استان انجام شده است که در نهایت ایجاد بندرخشک در فرودگاه بجنورد مورد تصویب قرار گرفت چرا که نیاز به ایجاد زیر ساخت های اولیه ندارد.
ایجاد بندر خشک در مکانی که زیر ساخت های لازم را نداشته باشد به بیش از ۱۵ تا ۳۰ همت سرمایه‌گذاری نیاز دارد چرا که زیر ساخت های فرودگاهی نیاز به سرمایه گذاری های هنگفتی دارد.
فرودگاه بجنورد در این میان دارای زیر ساخت های لازم است و اکنون برای ایجاد فرودگاه نیازی به اعتبار دولتی نیست و از این ظرفیت و پتانسیل استان بهره برداری می شود.
فرودگاه بجنورد دارای امکانات و زیر ساخت های لازم است و دارای طول باند مناسب است که حتی در این رابطه در کشور از جایگاهی برخوردار است اما به دلایل مختلف به این فرودگاه بی مهری شده است و نتوانسته ایم از ظرفیت آن بهره برداری کنیم و در این فرودگاه عملیات نشست و برخاست هواپیماهای باری وجود دارد و می توانیم برای انتقال کالاها از این پتانسیل در استان استفاده کرد.
تنها با خرید یک هواپیما باربری می توان زمینه ایجاد تبادلات تجاری و واردات کالاها را به استان فراهم کرد و با تخفیف های گمرکی مشوقی برای رونق سرمایه گذاری و جذب سرمایه گذاران و فعالان بخش اقتصادی ایجاد کرد.
ایرنا: دلیل انتخاب فرودگاه بجنورد برای بندرخشک چیست؟
کاظمی: راه اندازی بندرخشک در فرودگاه بجنورد علاوه بر ایجاد اشتغال و رونق اقتصادی موجب رونق پروازهای خارجی نیز می شود ضمن اینکه در گذشته نیز پروازهای خارجی در این فرودگاه انجام شده است و ظرفیت و پتانسیل لازم برای ناوگان باری در این فرودگاه وجود دارد.
اگر این پروژه در شهرستان جاجرم که دارای یک زیر ساخت اولیه فرودگاه بود انجام شود به غیر از ایجاد ریل نیاز به ۱۲ تا ۱۵ همت سرمایه برای تکمیل باند دارد اما می‌توان از ظرفیت‌های فرودگاه بجنورد با توجه به زیرساخت‌های موجود استفاده کرد.
زیر ساخت های فرودگاه جاجرم برای ایجاد یک بندر خشک ناکافی است چرا که این فضا از امکانات و تجهیزات مورد برخوردار نیست اما فرودگاه بجنورد از نظر طول باند در کشور دارای رتبه مناسبی است و همچنین سایر امکانات را نیز دارا است.
ایرنا: ظرفیت واردات چه کالاهایی در بندر خشک وجود دارد؟
کاظمی: با توجه به اینکه جا به جایی بار در فرودگاه انجام می شود و کالاهای سبک و لوکس از جمله موبایل، دارو و سایر موارد را از کشورهای مختلف وارد می شود و به سایر استان های کشور انتقال می یابد.
همچنین کالاهای سبک و دارای ارزش اقتصادی بالا از جمله فرش به سایر کشورها صادر می شود.
ایرنا: حرف آخر
کاظمی: یکی از دلایل اصلی فرار سرمایه از استان خراسان شمالی حتی سرمایه گذاران بومی ناشی از نبود زیرساخت های مناسب حمل و نقل است در شرایط فعلی ظرفیت های اقتصادی برای جذب سرمایه گذاری در شهرک و نواحی صنعتی به ویژه منطقه ویژه اقتصادی استان در بجنورد وجود دارد، ولی نبود زیرساخت مناسب حمل و نقل باعث می شود که سرمایه گذاران پس از بررسی میدانی از ادامه کار انصراف دهند.
برای رشد سرمایه گذاری بخش خصوصی در این استان باید تمام سرمایه گذاری های توسعه ای در این خطه شمال شرق کشور به سمت توسعه زیرساخت های حمل و نقل زمینی، هوایی و ریلی سوق یابد.
خراسان شمالی در مسیر استان های شمال کشور و خراسان رضوی و همچنین مسیر میلیون ها مسافر واقع شده که از یک موقعیت مکانی فوق العاده برای اجرای طرح بندر خشک برخوردار است.
خراسان شمالی استانی محروم است باید در راستای محرومیت زدایی از تخفیف های گمرکی و سایر مشوق ها برای جذب سرمایه گذاری استفاده کرد و در این راستا باید مدیران سازمان ها و دستگاه های مرتبط و همچنین مسوولان عالی رتبه کشور و وزارتخانه های مرتبط حمایت های همه جانبه داشته باشند.
با توجه به اینکه فعالان اقتصادی و بخش خصوصی استان تعهد هزینه های مالی ایجاد بندر خشک را داده اند از مسوولان مرتبط تسهیل گیری در این رابطه را می خواهیم تا این مهم هرچه زودتر محقق شود تا تحولی در حوزه اقتصاد استان ایجاد شود.
سهم اشتغال در این استان در سه بخش کشاورزی با ۳۹.۶ درصد، صنعت با ۲۴.۳ درصد و خدمات ۳۶.۱ درصد است.
خراسان شمالی با بیش از یک میلیون نفر جمعیت در شمال شرق کشور واقع است و ۴۴ درصد از جمعیت این استان در روستاها سکونت دارند.