به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ در زمانی که یک دوربین فیلمبرداری در یک مغازه یا یک همکار متعصب حرکات ما را دنبال کند، چه احساسی خواهید داشت؟ این احساس مبنای روان‌شناختی دارد و مغز ما را آماده می‌کند تا هوشیارتر و از نگاه دیگران آگاه شود. جالب است که این حالت تشدید شده اغلب بدون اینکه ما متوجه باشیم اتفاق می‌افتد.
نتایج مقاله «کارکردهای اجرایی مغز و اهمیت آن در یادگیری» منتشرشده در هفتمین کنفرانس بین‌المللی مطالعات میان رشته‌ای روانشناسی، مشاوره، آموزش و علوم تربیتی، نشان داد که مغز برای عملکرد مناسب به سیستم اجرایی نیاز دارد. این سیستم کارکرد اجرایی توانایی‌ها، پردازش‌ها و سیستم‌های دیگر را کنترل و مدیریت و راهکارهای مختلفی به منظور توسعه کارکردهای اجرایی مغزی اتخاذ می‌کند. کارکردهای اجرایی به عنوان مجموعه مهارت‌های عالی و سطح بالای مغز با اعمال نقش نظارتی و کنترلی بر روی فرآیندهای شناختی سطوح پایین‌تر، باعث رفتار تطابقی انسان در موقعیت‌های خاص می‌شوند. این موقعیت‌ها در شرایطی رخ می‌دهد که رفتار خودکار فرد ناکارآمد است.
ما می‌دانیم مکانی که دارای دوربین مدار بسته باشد رفتار ما را تغییر خواهد داد و این عامل اصلی برای خرده‌فروشان و سایرینی است که می‌خواهند از چنین فناوری‌هایی برای جلوگیری از رفتارهای ناخواسته استفاده کنند. با این حال، فقط رفتار آشکار ما نیست که تغییر می‌کند بلکه مغز ما نیز نحوه پردازش اطلاعات را تغییر می‌دهد. شواهدی مبنی بر این وجود دارد که نظارت آشکار از طریق دوربین مداربسته به‌طور قابل توجهی بر عملکرد غیرارادی ادراک حسی انسان تاثیر می‌گذارد.
نتایج تحقیقات علمی منتشرشده در سایت ارث نشان داد، توانایی تشخیص نگاه شخص دیگر مکانیسم بقا و غریزه‌ای است که به ما کمک می‌کند تا تهدیدهای بالقوه در محیط خود را شناسایی کنیم. هنگامی که ما توسط دوربین‌های نظارتی زیر نظر باشیم، به نظر می‌رسد که این حس ذاتی بیش از حد از بین می‌رود. این یافته پیامدهای عمیقی نه فقط برای درک ما از روانشناسی انسان دارد، بلکه برای بحث‌های جاری در مورد حریم خصوصی و ماهیت گسترده نظارت در جامعه امروزی نیز مهم است. این موضوع نیارمند بررسی دقیق‌تر اثرات نظارت بر فرآیندهای روانی و سلامت عمومی است.
با وجود اینکه شرکت‌کنندگان نگرانی قابل‌توجهی در مورد تحت نظر بودن ابراز نکردند، محققان دریافتند که تاثیر آن بر پردازش اجتماعی آنان آشکار است. تشخیص سریع چهره‌ها برای تعاملات اجتماعی انسان بسیار مهم است. ما برای پیش‌بینی رفتار دیگران و اطلاع‌رسانی به پاسخ‌های اجتماعی خود به نشانه‌های چهره، مانند جهت نگاه، تکیه می‌کنیم.
آنالیز داده‌ها نشان می‌دهد، نظارت می‌تواند این حساسیت را افزایش دهد و سؤالاتی در مورد پیامدهای احتمالی آن برای سلامت روان ایجاد کند. این افزایش آگاهی ممکن است منجر به پدیده‌ای به نام «نظارت بر عملکرد» شود که در آن افراد به‌طور ناخودآگاه رفتار خود را تنظیم می‌کنند تا با انتظارات ادراک‌شده اجتماعی همسو شود و این تغییر می‌تواند پیامدهای گسترده‌ای به همراه داشته باشد. به‌عنوان مثال، در فضاهای عمومی مانند مدارس، محل کار یا محیط‌های شهری، نظارت مداوم ممکن است فرهنگ سازگاری را پرورش دهد و خلاقیت و خودانگیختگی را خفه کند. در مقابل، می‌تواند مسئولیت‌پذیری را افزایش دهد و از رفتار ضد اجتماعی جلوگیری کند و این مورد، یکی از دلایلی است که سیستم‌های نظارتی به‌طور گسترده مورد استفاده قرار می‌گیرند.
با این حال، بار روانی نظارت مداوم را نمی‌توان نادیده گرفت زیرا قرار گرفتن طولانی‌مدت در معرض نظارت ممکن است به افزایش استرس و کاهش اعتماد به دیگران کمک کند. نتایج تحقیقات در این زمینه ممکن است در نهایت به‌عنوان یک پله برای تحقیقات آتی باشد که بررسی می‌کند چگونه نظارت نه تنها مغز ما را تغییر می‌دهد، بلکه ساختار اجتماعی جهان ما را نیز تغییر می‌دهد.
نتایج مقاله «بررسی ماهیت و کاربرد حریم خصوصی در رابطه با نصب دوربین های مداربسته» منتشرشده در پنجمین کنفرانس ملی حقوق، علوم اجتماعی و انسانی، روانشناسی و مشاوره نشان داد، حریم خصوصی یکی از اصول سازمان بخش جامعه مدنی است که امکان شکوفایی انجمن‌ها و تشکیلات خصوصی را فراهم می‌کند و لزوم حمایت از حریم خصوصی و عدم مداخله در امور خصوصی دیگران یکی از آموزه‌های مهم اسلام نیز است و بر لزوم رعایت حریم خصوصی اشخاص تاکید شده است.
∎