شیوع آنفولانزا امسال از هفته اول آبان ماه آغاز شده و تاکنون به حداکثر روز خودش رسیده آمارها نشان میدهد حدود بیست و هشت تا سی درصد از نمونههای اخذ شده از از نظر آنفلوانزا مثبت دارد که به نظر میرسد این موج کم بیش تا اواخر زمستان استان تحت تاثیر خودش قرار بدهد، آنفولانزا یک بیماری ویروسی تنفسی که بیشتر با علائمی مثل سرفه گلو درد و بدن درد شدید که به سرعت بین افراد پخش میشود و در فصلهای سرد سال بیشتر شیوع پیدا میکند.
دکتر حکیم الهی سرپرست معاونت درمان دانشگاه علوم پزشکی به بررسی روند ابتلا به آنفلوانزا و پیشگیری از آن و وضعیت بیمارستانهای قم به لحاظ پذیرش بیماران آنفولانزایی گفت: بیماری آنفولانزا و برخی بیماریهای تنفسی که الان به حداکثر شیوع خود رسیده است هر سال تقریبا همین زمان یعنی در همین فصل سال اوج گیری میکند، امسال هم همین طور، و ما الان شاهد هستیم که به اوج مراجعه کنندگان با علائم تنفسی بیماریهای تنفسی که بیشتر آنفولانزا هستند رسیدیم و آنچه که ما شاهدش هستیم بیشتر کثرت مراجعه کنندگان سرپایی هستند و از نظر بستری نسبت به سال گذشته البته ما تفاوت خاصی نداریم ولی از نظر مراجعه کنندگان سرپایی آمار حدود شاید پنج نهایت الی ده درصد در کل افزایش مراجعه سرپایی نسبت به سال گذشته داریم.
او ادامه داد: بعضی از افراد در فصول سرد بحث واکسن آنفولانزا را مطرح میکنند که واکسن هم زدند ولی باز هم در واقع دچار این بیماری شدند، یکی از راههای پیشگیری از آنفولانزا همین تزریق واکسن هست که به گروههای خاص توصیه میشود که تزریق کنند و تزریق واکسن الزام به این معنا نیست که هرکس که تزریق میکنه قطعا مبتلا نمیشود، چون انواع مختلفی از ویروس آنفولانزا وجود دارد ولی بدون شک افرادی که واکسن میزنند اگر هم مبتلا شوند به شدت خفیف تری دچار این بیماری میشوند و احتمال بستری شدن ناشی از بیماری در اینها بسیار پایین است.
حکیم الهی در پاسخ به این سوال که این بیماری ویروسی در کودکان چگونه ظاهر میشود عنوان کرد:درسته گفته میشود این روزها بیشتر مبتلایان به این بیماری کودکان واطفال هستندو بیشتر خودش رو به صورت تب، بی حالی، سرفه، آبریزش بینی و گاه ممکنه به صورت دردهای عضلانی در کودکان خودش رو نشان بده، همین طور گاهی وقتها علائم گوارشی، مانند عدم تحمل تغذیه استفراغ اسهال که ما شاهدش هستیم و عموم علائم به این شکل است.
او ادامه داد: مهمترین موضوع راهکارهای پیشگیری هست که در درجه اول آنچه که مهم هست واکسن، رفتارهای روزانهای که ما داریم شستشوی دستها بسیار مهم هست یکی از مهمترین عوامل پیشگیری است پیشگیری از ابتلا به عفونتهای تنفس شستشوی دستها است، پرهیز از ورود به فضای شلوغ و سربسته و حفظ فاصله اجتماعی که افرادی که علائمی دارند سعی کنند فاصله مناسب حفظ کنند تا دیگران کمتر در معرض آلودگی قرار بگیرند و بحث ماسک زدن هست که ماسک زدن را کمتر میبینیم شاید بعد از دوره تا یکی دو سال خیلی بیشتر مردم رعایت میکردند ولی امروزه کمتر شده در حالی که تاثیر بسیار چشمگیری در پیشگیری از ابتلا به آنفلوانزا و سایر بیماری تنفسی داریم در واقع اولین مورد پیشگیری واکسن زدن هست، چون زمان طلایی تزریق واکسن اواخر شهریور ماه و ابتدای پاییز هست الان اول زمستان را داریم پشت سر میگذاریم دیگه زمان طلایی برای واکسن نیست، برای تزریق واکسن آنچه که مهمتر هست راه کارهایی هست که ما در رفتارهای روزانه داریم تاکید میکنم شستشوی دستها حفظ فاصله اجتماعی مناسب و ماسک زدن که به شدت توصیه میشود به خصوص در شرایطی که الان ما در اوج ابتلا به این بیماری تنفسی هستیم.
دکتر حکیم الهی با اشاره به واکسن پنوموکوک در واقع در سطح کشور انجام میشود چه تاثیری برای اطفال دارد بیان کرد: واکسن پنوموکوک که برای اطفال تجویز میشود بیشتر پیشگیری کننده از ابتلا به یک میکروب و یک باکتری هست که بسیاری از کودکان را درگیر میکرد و باعث عفونتهای شدید میشد و ارتباط مستقیمی با آنفولانزا ندارد ولی کسانی که واکسن پنوموکوک تزریق میکنند احتمال اینکه عفونت ویروسی به عفونت ثانویه به این میکروب شوند کاهش پیدا میکند.
دکتر حکیم اللهی عنوان کرد:ما از خانواده ها انتظار داریم موارد بهداشتی را رعایت کنند بیشتر همین اصول بهداشتی جهت پیشگیری از اطلاع هست و جای نگرانی خاصی نیست آنچه که مهم است این است که خانوادهها اگر فرزند دانش آموزی دارند که علائم عفونت تنفسی دارد به مدرسه یا مهدکودک نبرند تا زمینه ابتلای بقیه افراد فراهم نشود در مراقبتهایی که دارند نکات لازم را رعایت کنند که بحث استراحت و مایعات غذایی مناسب است.
او ادمه داد:خدارا شکر خبر نگران کنندهای در مورد آنفلوانزا نداریم درسته افزایش مراجعه کنندگان را داریم ولی این امر نامتعارف نیست درسته با رعایت یک سری از همین اصولی که اشاره شد قطعا این دوره هم پشت سر خواهد گذاشته شد و از اوج این بیماری خارج می شویم.
سرپرست معاونت درمان دانشگاه علوم در پاسخ به این سوال به وضعیت سال گذشته اگر بخواهیم یک مقایسه به طور کلی از این بیماری یا بیماری مشابه رو داشته باشیم با امسال چگونه بوده بیان کرد:در مراجعه سرپایی که افزایش داشتیم وگرنه از نظر ابتلا بستری و شدت بیماری تفاوت معنی داری با سال گذشته نه در اطفال و نه در بزرگسالان نداشتیم.
دکتر حکیم الهی با اشاره به ادامه دار بودن سرفهها نگرانی ایجاد میکند گفت: درسته علائمی مثل سرفه آبریزش بینی تب هست ولی اگر سرفهها طولانی شود و روزهای متوالی تداوم داشته باشد با شدت زیاد حتما بایستی توسط پزشک معاینه شود تا علت این سرفهها در حقیقت شناسایی شود، گاهی وقتها علت سرفهها صرف عوارض است التهابی ناشی از بیماری ،گاهی وقتها عفونت ثانویهای اضافه شده است طولانی شدن علائم با همان شدت حتما جای بررسی دارد و مراجعه به پزشک معاینات لازم را انجام بدهند تا علت این سرفهها شناسایی شود.
دکتر حکیم الهی با اشاره به علائم بیماری در کودکان و بزرگسالان مشابه هستند یا با هم تفاوت دارند عنوان کرد: بسیاری از افراد تب میکنند تب دارند علائمی مثل آبریزش بینی و سرفه دارند ضعف دارند ولی علائمی مثل لرز در بزرگسالان بیشتر هست علائمی مثل گوارشی در کودکان بیشتر هست.
او ادامه داد: ویروس از طریق ترشحات تنفسی منتقل میشود چه از بزرگسالان به اطفال گرچه از اطفال بزرگسالان قابلیتی است سرایت دارد تفاوتی هم در شدت درگیری ندارد یعنی هر دو طرف بایستی موضوع رعایت کنند وقتی فردی مبتلا میشود به خصوص اگر سرفه و علائم تنفسی دارد در منزل هم حتما ماسک استفاده کنید به خصوص اگر در منزل و خانواده اطفال دیگری شیرخوار و یا بزرگسال سالمندان هستند که در مقابل بیماری آسیب پذیرتر است حتما فرد به مکانی با فاصله بیشتری داشته باشد بتواند ماسک بزند تا احتمال ابتلای سایر اعضای خود حداقل برسد.
دکتر حکیم الهی با اشاره به رعایت خانواده ها در منزل بیان کرد: من فکر میکنم ماسک زدن صرف جهت بیرون منزل نیست اگر فردی علائم دارد داخل منزل تا جایی که بتواند ماسک بزند از انتشار ذرات تنفسی آلوده به ویروس به داخل فضای منزل تا حد زیادی پیشگیری میکند نکته بسیار مهم دیگر شستشوی دستها هست، شستشوی دستها نقش بسیار کلیدی و اساسی را دارد در پیشگیری از ابتلا و انتشار ویروس در سایر اعضا به شستشوی دست به خصوص در ابتدای ورود به خانه شدید توصیه میشود نکاتی هست که بایستی رعایت کنند، راجع به دمای منزل هم بایستی دمای متعادلی باشد دمای منزل زیاد از حد گرم نگه داشتند اثرات معکوس دارد برای افراد وهیچ کمکی به بهبود فردی که علائم دارد نمیکند. دمای که انتظار هست خانوادهها رعایت کنند دمای ۲۳ الی ۳۴درجه ودمای بیشتر به هیچ وجه توصیه نمیکنیم.
دکتر حکیم الهی بااشاره به وضعیت بیمارستان تخصصی وفوق تخصصی حضرت فاطمه معصومه(س)گفت:بیمارستان حضرت معصومه (س) مرکز تخصصی درمان کودکان هست الان در چه شرایطی هست عنوان کرد:بیمارستان دقیقا مشابه هر ساله اش در اواخر پاییز و ابتدای زمستان به اوج مراجعه کنندگان میرسد، چه از نظر مراجعه کنندگان سرپایی قابل توجه روزانه مراجعه کننده دارد چه از نظر تعداد کودکانی که نیازمند بستری هستند، بیمارستان کودکان بیمارستانی هست که فصلی هست و این فصل به اوج خودش میرسد از نظر تعداد بیماران ولی خدمات دهی با وجود کثرت زیاد به کمک همکاران مختلفی که در این مرکز درمانی فعالیت میکنند ادامه دارد روزانه تعداد قابل توجهی از بیماران هم بستری میشوند هم ترخیص می شوند و چالش خاصی الان نداریم با وجود کثرت مراجعه کنندگان، در حال مدیریت خوبی هست.
دکتر نیک پور مدیر گروه مبارزه با بیماریهای مرکز بهداشت استان با اشاره به اقداماتی از سوی مرکز بهداشت برای پیشگیری از این بیماری انجام شده است عنوان کرد: مرکز بهداشت در قسمتهای مختلف کنترل بیماری دخالت میکند که آموزش اقشار مختلف وآموزش چهره به چهره که از طریق فضای مجازی و رسانهای اتفاق میافتد و از طرف دیگه بحث واکسیناسیون گروههای پرخطر را که در واقع اواخر شهریور ماه و اوایل مهرماه در خصوص بهترین زمان تزریق واکسن گروههای خاص و کادر بهداشت و درمان انجام میشود، تحلیل اطلاعات و دیگه وضعیت بررسی انفولانزا در استان هست که به صورت هفتگی ما داریم در واقع آمارها را بررسی کنیم که ببینیم وضعیت رو به رشد یا رو به کاهش هست، ما در استان قم تقریبا از هفته اول آبان ماه بود که افزایش موارد بیماری را داشتیم و این در هفته دوم آذرماه به حداکثر خود رسید با سی درصد آنفولانزا مثبت در کل بیماران تنفسی بستری در سطح استان که آمار بسیار بالا رفته و به پیک خود رسیده و همان طوری که در سال داشتم اتفاقی که اواخر آذرماه تعطیلی مدارس توانست مقداری از این شیب را کاهش داده و ما چند درصدی به صورت محدود کاهش شیب بیماری را داشتیم، طبق آمار در حدود چند درصدی از سی درصد به صورت معنی داری کاهش پیدا کرده یک بیماری تنفسی قابلیت انتشار از طریق کانونهای مدارس نه تنها مدارس حتی دانشگاه تاثیر بسزایی داشته باشد در انتشار بیماری و دانش آموز مدرسه این ویروس را میگیردو منتقل به خانواده به خصوص به گروههای حساس که کارمندان و مادر باردار گروه کمتر به شش سال انتقال مییابد.
دکتر حکیم الهی با اشاره به گروههای سنی به بیمارستانها مراجعه میکنند گفت:از نظر مراجعه کننده سرپایی همه سنین هست چه در اطفال چه در بزرگسالان ولی از نظر مراجعه کنندگانی که بستری میشوند در بزرگسالان افراد سالمند هستند و افرادی که بیماری زمینهای دارند بیماریهای مزمن گرفته تا بیماریهایی که به نوعی ایمنی بدن کاهش پیدا کرده و آسیب پذیری اینها در مقابل آنفلوانزا و سایر عفونتهای تنفسی افزایش داده است.
دکتر حکیم الهی خطراتی این ویروس میتواند برای در واقع زنان باردار داشته باشد ودر این موقعیت و در این شرایط مهمترین نکات همان توصیههای عمومی هست که بایستی رعایت شود در خانواده فردی مبتلا هست احتیاطات لازم را داشته باشد شستشوی دست هم ماسک زدن هم حفظ فاصله وگرنه از نظر که فرد باردار ملاحظه جداگانه ویژهای را ما بخواهیم در نظر بگیریم نیست مهم ترینش همین اصول رعایت بهداشت هست و فاصله مناسب که افرادی که علائم دارند مشکوک هستند بایستی رعایت کنند تا زمینه ابتلای فراهم نشود.
او ادامه داد: اغلب کودکان که مراجعه میکنند سنین زیر سه الی چهار سال هست که با علائمی مثل تب و سرفه مراجعه میکنند و گاه علائم گوارشی که غالبا با درمانهای سرپای ترخیص می شوند.
او ادامه داد: اولین قدمی که باید خانوادهها رعایت کنند یک مراقبت مناسب را داشته باشند اعم از تغذیه مناسب یک شیرخواری بهترین تغذیه شیر مادر هست سنین بالاتر که غذاهای گرم سوپ مایعات گرم اینها مهمترین اثرات را دارند برای بهبودی بیماری در مواردی هم که با تجویز پزشک داروهای جهت کنترل علائم مثل کنترل تب یا سرفه تجویز میشود طبق دستوراتی که پزشک تجویز کرده دارو مصرف شود نکتهای که بایستی ما خیلی تاکید داریم که خوددرمانیهای نابجا بایستی پرهیز کرد این بیماری یک بیماری ویروسی هست آنتی بیوتیکها تاثیری در بیماریها ندارند آنتی بیوتیک وقتی نابجا تجویز شود اثرات سو دارد روی ایمنی فرد چه کودک چه بزرگسال مقاومت میکروبی را بالا میبرد و عوارض جانبی دارد طبعا اگر لازم باشد متناسب معاینهای که پزشک انجام میدهد در صورت لزوم گاهی وقتها، چون عفونتی ممکنه اضافه شود به عفونت ویروسی اولیه ممکنه آنتی بیوتیک دادند سودمند باشه وگرنه اینکه تا کودکی تب وسرفه کند بلافاصله آنتی بیوتیک تجویز شود و یا خودسرانه مصرف شود بدون شک کار اشتباهی هست.
دکترنیک پور با اشاره به وضعیت همه گیری این بیماری دراستان به چه صورتی هست عنوانکرد: رصد بر اساس درصد بیماران هست که تست مثبت بوده ولی ما یک تفاوت نسبت به کل کشور از سوهای مختلفی از آنفولانزا در کشور در گردش هست دو تا از نمونههای شایع تری که در کشور ما اپیدمی ایجاد میکند n1 و h۱ هستن که در واقع بیشترین بار بیماری را در آنفولانزا ایجاد میکند ما برخلاف کشور که از ابتدا اپیدمی را شروع کرد ابتدا اولین موج شروع شد ودر هفتههای اخیر تبدیل شده h۱,n۱ که در واقع این شاید یه مقداری باعث میشود صحنه نوک قله متفاوت شود با توجه به اینکه ما دو تا ویروس را در واقع در دو بازه زمانی پشت سر هم داریم تجربه میکنیم چیزی که مشخص هست این شیب رو به کاهش است مثل سالهای گذشته انتظار می رود که بهمن ماه دوباره این مقدار افزایش یافت که در بهمن ماه مثل هفته آخر آذر میرسیم ودر اسفند روند کاهشی را تجربه خواهیم کرد معمول شیب کاهشی را دوباره تجربه خواهیم کرد.
دکتر نیک پور بااشاره به اینکه در مدارس چگونه نظارت میشود عنوان کرد:آموزش و پرورش هفته گذشته با هم جلسه داشتیم مقرر شد که رابطین بهداشت و معلمین مدارس یک ارزیابی روزانه را داشته باشند خواهشی که داریم از اولیا بالاخره نگران درس بچهها هستند ولی به نظرم نگران سلامت بود مهمتر هست بعضی وقتها به خاطر اینکه فرزندشون از درس عقب نیفتد با حال بیمار هم حتی در کلاس حاضر شود و این اتفاق بیفتد خواهش میکنیم در این غربالگری روزانه که در مدارس انجام میشود با همکاری آموزش و پرورش هم داشته باشند و در صورتی که فرزندشان علامت دار هست هر چه زودتر از مدرسه به منزل آورده شود تا انتقال بیماری و چرخه انتقال بسته شود.
دکترنیک پور ادامه داد: در بیست و هشت مرکز شهری و پانزده مرکز روستایی در کل مراکز خدمات به صورت عمومی انجام میشود یک روند خوبی داریم در کلیه مراکزها.
دکتر حکیم الهی آیا این آنفولانزا میتواند جان افراد را هم تهدید کند عنوانکرد: در افرادی که بیماری زمینهای و ضعف ایمنی دارند و این آماری که راجع به مرگ ناشی از آنفلوانزا چه امسال چه سالهای گذشته بوده تعداد بسیار اندکی را شامل میشود که آنفولانزا در حقیقت منجر شده باشد به فوت افراد در سالمندان اکثر سالمندان سنین بالا و افرادی که ضعف سیستم ایمنی دارند حالا به علت بیماری مصرف داروهای خاص آسیب پذیرتر هستند نسبت به این ویروس در کودکان هم بسیار بسیار تعداد اندکی هست که بخواهد یک آنفلوانزا در حقیقت یک عارضهای نشان بدهد.
دکتر حکیم الهی درپایان خاطرنشان کرد: ماهیت بیماریهای عفونی تنفسی به گونهای هست که بایستی ما جهت پیشگیری بیشتر تلاش کنیم تا درمان پیشگیری تکرار میکنم با شستشوی دستها، حفظ فاصله ماسک زدن و با ماسک زدن تاحد زیادی از ابتلا خود و انتقال به دیگران میتوانیم جلوگیری کنیم ودر صورت علائم با علائم ابتدایی ضرورتی به مراجعه به پزشک نیست با مراقبت اولیه و مایعات کم کفایت میکند ودر صورت تشدید علائم با مراجعه به پزشک و دارودرمانی درمان صورت بگیرد.