در گذشته، جراحی‌های زیبایی بیشتر برای درمان ناهنجاری‌ها یا مشکلات جدی جسمی مانند سوختگی‌ها یا نقص‌های مادرزادی انجام می‌شد، اما امروزه این نوع جراحی‌ها به طور گسترده‌ای برای تغییرات غیرضروری و صرفاً برای زیبایی بیشتر انجام می‌شود. بسیاری از افراد حتی تصمیم می‌گیرند که بینی طبیعی خود را تغییر دهند یا اقدام به انجام عمل‌های زیبایی غیرضروری دیگر کنند. به نظر می‌رسد که در حال حاضر، جراحی زیبایی به یک “ترند” تبدیل شده است، به طوری که برخی افراد حتی حاضرند برای انجام این عمل‌ها از روش‌های مالی مانند قسطی پرداخت کردن یا استفاده از چک و سفته هم استفاده کنند.

کارشناسان روان‌شناسی معتقدند که عوامل روانی زیادی در این تغییرات موثرند. بسیاری از افرادی که به این نوع جراحی‌ها روی می‌آورند، دچار احساس “خود زشت پنداری” هستند و حتی در صورتی که چهره‌شان از نظر دیگران عیب و ایرادی ندارد، احساس می‌کنند که نیاز به تغییر دارند. این احساس بیشتر به دلیل تبلیغات جذاب و فریبنده‌ای است که در فضای مجازی وجود دارد، جایی که به افراد القا می‌شود اگر جراحی زیبایی انجام ندهند، از نظر اجتماعی به چشم نمی‌آیند و استاندارد زیبایی امروز، مخصوص افرادی است که تغییرات زیبایی داشته‌اند.

همین تبلیغات باعث شده است که سن متقاضیان جراحی‌های زیبایی در ایران به شدت کاهش یابد و اکنون نوجوانانی با سن ۱۴ سال به این عمل‌ها تمایل دارند. این تغییرات در سن متقاضیان، به گفته متخصصان، بیشتر به دلیل فشارهای اجتماعی و روانی است که در فضای مجازی ایجاد شده است. حسین روزبهانی، روان‌شناس بالینی، در این زمینه اشاره کرده که نوجوانان با دیدن تصاویر ایده‌آل در فضای مجازی، خودشان را با این استانداردها مقایسه می‌کنند و احساس نارضایتی از ظاهر خود پیدا می‌کنند. این مقایسه‌ها باعث می‌شود که بسیاری از نوجوانان فکر کنند انجام جراحی زیبایی می‌تواند مشکلات ظاهری‌شان را حل کند.

علاوه بر فضای مجازی، سبک‌های تربیتی خانواده‌ها و تأثیر الگوهای اجتماعی نیز در این روند نقش دارند. به گفته روزبهانی، بسیاری از والدین به دلیل خلأهای دوران کودکی خود، در تلاش هستند تا به خواسته‌های فرزندان‌شان پاسخ دهند، حتی اگر این خواسته‌ها غیرمنطقی باشند. این امر می‌تواند باعث فشار بر خانواده‌ها شود تا برای انجام جراحی‌های زیبایی به فرزندان‌شان اجازه دهند.

همچنین، الگوهای اجتماعی مانند هنرمندان یا افراد مشهور که به طور مکرر جراحی‌های زیبایی انجام می‌دهند، می‌توانند تأثیر زیادی بر نوجوانان داشته باشند. به طور مثال، گروه‌های موسیقی مشهور مانند کی‌پاپ که بسیاری از اعضای آن عمل‌های زیبایی انجام داده‌اند، به شدت بر نوجوانان ایرانی تأثیر گذاشته‌اند.

روزبهانی همچنین به نقش والدین در این فرآیند اشاره کرد و گفت که آنها باید الگوهای مناسبی برای فرزندانشان باشند. وقتی والدین خودشان به جراحی‌های زیبایی روی می‌آورند، فرزندان‌شان این رفتار را پذیرفته و به آن تمایل پیدا می‌کنند. او تاکید کرد که والدین باید به جای تأکید بر زیبایی ظاهری، به تقویت عزت‌نفس و اعتماد به نفس فرزندانشان بپردازند و ارزش‌های واقعی را مانند توانمندی و موفقیت در زمینه‌های مختلف به آنها بیاموزند.

به گزارش مهر،در نهایت، روزبهانی پیشنهاد کرد که مسئولان باید قوانین سخت‌گیرانه‌ای برای جلوگیری از انجام جراحی‌های زیبایی در سنین پایین وضع کنند، مشابه قوانینی که برای فروش سیگار به افراد زیر سن قانونی وجود دارد. همچنین، نهادهای آموزشی و رسانه‌ها باید با تولید محتوای مناسب و آگاه‌سازی، نوجوانان را نسبت به خطرات این نوع جراحی‌ها آگاه کنند تا بتوانند از گسترش این روند جلوگیری کنند.