به گزارش خبرگزاری ایمنا، رسانههای آزاد، روزنامهها و مطبوعات در هر جامعهای از ارکان توسعه و دموکراسی بهشمار میآید، بر این اساس خبرگزاری ایمنا، مرور عناوین مطبوعات کشور را بهصورت روزانه در دستور کار خود دارد.
روزنامه ایران در صفحه نخست امروز خود با تیتر «دنده لج» نوشت: تلاش دنبال کنندگان استیضاحهای «سیاسی- نمایشی» بالاخره تا اینجا در حد ثبت طرح استیضاح وزاری اقتصاد و نفت در سامانه مجلس نتیجه داد. نمایندگان مخالف که نتوانستند حتی ثلثی از همکاران خود را برای همراهی با این اقدام متقاعد کنند، با جمعآوری تنها ۲۳ امضا برای استیضاح محسن پاکنژاد، وزیر نفت و حدود ۷۰ امضا پای تقاضای استیضاح عبدالناصر همتی، نشان دادند که با وجود همه استدلالهایی که محمدباقر قالیباف در منطقی نبودن و نابجا بودن این اقدام و تعارض آن با توصیههای مؤکد مقام معظم رهبری در نحوه تعامل دو قوه مطرح کرد؛ بنا دارند همکاری دولت و مجلس را با چالش مقاصد سیاسی خود مواجه کنند. هر چند کم بودن تعداد امضاهای جمع شده پس از نزدیک به دو هفته فضاسازی و حاشیهپردازی از جنس انتشار ویدئو تقطیع شده سخنان همتی در کمیسیون اقتصادی و تلاش برای انداختن تقصیر ناترازیهای انباشته شده از گذشته بر عهده وزرای نفت و اقتصاد، نشان میدهد این پروژه تا چه حد میتواند از پیش شکست خورده باشد. با این حال مروری بر روند منتهی به ثبت این دو استیضاح و تعارضاتی که میان اقدام این طیف مخالفان پرهیاهو با اصول مورد ادعایشان وجود دارد، سبب میشود که در مقام ارزیابی نتوان از آنچه انجام شده به سادگی و بیاعتنا گذشت.
روزنامه کیهان در صفحه نخست امروز خود با تیتر «اعتراف مؤسسه نیروی دریایی آمریکا به اقتدار مثالزدنی یمن» نوشت: مؤسسه نیروی دریایی آمریکا در گزارشی با اشاره به مشکلاتی که نیروهای مسلح یمنی برای نیروی دریایی آمریکا ایجاد کردهاند، اعلام کرد که شاید بتوان «جایزه بزرگ سال ۲۰۲۴ را به یمنیها داد!»
پس از آغاز جنگ غزه در ۷ اکتبر ۲۰۲۳ (۱۵ مهر ۱۴۰۲)، نیروهای انصارالله یمن در حمایت از مردم فلسطین، از ۱۹ نوامبر ۲۰۲۳ (۲۸ آبان ۱۴۰۲) حملات خود به کشتیهای مرتبط با رژیم صهیونیستی را در دریای سرخ آغاز کردند. گروه انصارالله یمن همچنین حملات خود به اهدافی در اراضی اشغالی را پس از آغاز جنگ غزه در اکتبر ۲۰۲۳ (مهر ۱۴۰۲) آغاز کردند. این حملات بیشتر با موشک و پهپاد انجام شده و عمدتاً اهدافی در جنوب سرزمینهای اشغالی را هدف قرار دادهاند. برخی از منابع خبری، اولین حمله موشکی انصارالله به سرزمینهای اشغالی را در تاریخ ۱۹ اکتبر ۲۰۲۳ (۲۷ مهر ۱۴۰۲) گزارش کردهاند. از این بخش بگذریم و بازگردیم به همان نکته اول؛ بر اساس اظهارات «سید عبدالملک الحوثی»، رهبر جنبش انصارالله یمن، تا تاریخ ۱۰ آبان ۱۴۰۳ (۳۱ اکتبر ۲۰۲۴)، نیروهای مسلح یمن مجموعاً ۲۰۲ کشتی مرتبط با آمریکا، انگلیس و اسرائیل را هدف قرار دادهاند. پس از این سخنرانی هم بارها و بارها کشتیها در آبها هدف انصارالله بوده است. یک بحث کشتیهای تجاری هستند که مورد هدف قرار میگیرند، اتفاقی که اقتصاد رژیم آپارتاید اسرائیل و متحدینش را شدیداً تحت شعاع قرار داده است و یک بحث هم هدف قرار گرفتن ناوهای آمریکایی است که هژمونی آمریکا در دریاها را بر باد داده است.
روزنامه جوان در صفحه نخست امروز خود با تیتر «دیکته اقتدار دفاعی به دشمن در رزمایش ۱۹ سپاه» نوشت: سلسله رزمایشهایی که چند روز پیش سرلشکر غلامعلی رشید، فرمانده قرارگاه مرکزی حضرت خاتم الانبیا (ص) وعده آن را داده بود، از دیروز آغاز شد و با رزمایش اقتدار امنیتی پیامبر اعظم ۱۹ نیروی زمینی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در غرب کشور به مرحله اجرا رسید.
رزمایش اقتدار امنیتی پیامبر اعظم ۱۹ نیروی زمینی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی با انتقال تیپ نیروی مخصوص میرزا کوچکخان از فرودگاه رشت به فرودگاه کرمانشاه آغاز شد. در این رزمایش که با حضور رستهها و واحدهای تخصصی نیروی زمینی سپاه در منطقه غرب کشور اجرا خواهد شد، سناریوهای عملیات واکنش سریع نیز اجرا میشود که انتقال سریع نیرو و تجهیزات به منطقه رزمایش یکی از بخشهای این نوع عملیات است که در مرحله اول رزمایش به دست تیپ میرزا کوچکخان اجرا شد.
سردار محمدنظر عظیمی، فرمانده قرارگاه منطقه نجف اشرف نیروی زمینی سپاه در حاشیه رزمایش پیامبر اعظم ۱۹ سپاه گفت: ما میزبان یکی از یگانهای نیروی مخصوص نیروی زمینی سپاه از استان گیلان هستیم. سلسله رزمایشهای اقتدار پیامبر اعظم نیروی زمینی سپاه در حال برگزاری است، بهگونهای که اولین مرحله از این سلسله رزمایشها در استان کرمانشاه، منطقه اورامانات منطقه عمومی ازگله برگزار میشود.
فرمانده قرارگاه منطقه نجف اشرف نیروی زمینی سپاه با اشاره به برگزاری رزمایش پیامبر اعظم ۱۹، اظهار کرد: در این رزمایش یک یگان نیروی مخصوص سپاه از استان گیلان به وسیله ترابری هوایی به استان کرمانشاه منتقل شدهاند. همچنین در این رزمایش از سلاحها و تجهیزات جدید استفاده خواهد شد و نیز از توانمندیهای نیروهای بسیجی در منطقه اورامانات و منطقه عمومی استان کرمانشاه در شهرستانهای سرپل ذهاب، قصر شیرین، گیلان غرب، پاوه، جوانرود، ثلاث باباجانی، روانسر و دالاهو استفاده خواهد شد.
روزنامه وطن امروز در صفحه نخست امروز خود تیتر «صادرات ناامنی از سوریه به عراق» را برگزید و نوشت: طی تحولات یک سال گذشته و با سقوط حکومت سوریه و بازتعریف ساختار قدرت در سوریه، منطقه با یکی از حساسترین دورههای تاریخی خود روبهرو شده است. این رخداد، ضمن اینکه نظم و معادلات سیاسی-امنیتی منطقه را بر هم میزند، در کشورهای همسایه نیز پیامدهای عمیق و گاه خطرناکی به دنبال دارد. عراق از جمله کشورهایی است که به دلیل همجواری با سوریه و جایگاه مهمش در تحولات منطقهای، در خط مقدم تأثیرپذیری قرار میگیرد. یکی از سناریوهای محتمل در چنین وضعیتی، شکلگیری موجی از ترورهای هدفمند علیه شخصیتهای عراقی است که با نیت ایجاد ناامنی و آشوب گسترده انجام میشود. هدف از این یادداشت، ارائه یک هشدار تحلیلی درباره امکان وقوع ترورها در عراق، ریشههای احتمالی آن و پیامدهای بعدیای است که میتواند ساختار سیاسی و اجتماعی عراق را با بحرانهای عمیقی روبهرو کند.
۱- پیشزمینه تاریخی و بستر سیاسی عراق پس از فروپاشی سوریه: عراق سالهاست با مسائلی چون جنگ و ناامنی دستوپنجه نرم میکند. از جنگ ۸ ساله با ایران و درگیریهای پس از حمله و اشغال نظامی آمریکا گرفته تا ظهور داعش و بازپسگیری مناطق اشغالشده توسط داعش، این کشور تجربههای سخت و پرهزینه امنیتی را از سر گذرانده است. طی تحولات اخیر، فضایی خالی به وجود میآید که گروههای مسلح، بازیگران منطقهای و حتی قدرتهای فرامنطقهای میتوانند از آن به عنوان فرصتی برای بازتعریف موقعیت خود بهره گیرند. ترور نخبگان و شخصیتهای بانفوذ عراقی میتواند ابزاری برای گروههای افراطی یا کشورهای مداخلهگر باشد تا از این خلأ قدرت استفاده کنند. این ترورها فضای جامعه را ملتهب میکند و عراق را در معرض یک هرجومرج سازمانیافته قرار میدهد.
روزنامه شرق در صفحه نخست امروز خود تیتر «قرعه تندروها برای کابینه» را برگزید و نوشت: طرح «استیضاح» دو وزیر کابینه چهاردهم در سامانه مجلس ثبت شده است؛ خبری که دیروز علی نادری در بیان جزئیات آن گفت: «استیضاح آقای پاک نژاد، وزیر نفت، با ۲۳ امضا و استیضاح آقای همتی، وزیر اقتصاد، با بیش از ۷۰ امضا روز چهارشنبه در سامانه مجلس به ثبت رسیده است». در روزهای گذشته با شکست پروژه استعفای پزشکیان، چهرههای تندرو مجلس پروژه جدیدی را برای حمله و تضعیف دولت با نام «استیضاح» کلید زدند. این در حالی بود که در روزهایی که نمایندگان عضو پایداری مجلس دنبال استیضاح وزرای پزشکیان بودند، ویدئوی تذکر رهبر انقلاب درباره استیضاح وزرا در مدت کوتاه مسئولیت سه یا چهار ماهه در فضای مجازی وایرال شد. اما تذکر رهبری هم نتوانست مانع تالشهای این نمایندگان برای ثبت طرح استیضاح شود. استیضاح حق قانونی نمایندگان مجلس برای نظارت بر عملکرد دولت است که البته بسته به همسویی و دوری و نزدیکی با دولت، ممکن است این حق به فراموشی سپرده شود؛ مانند آنچه درباره دولت سیزدهم شاهد بودیم و طرح استیضاح بهویژه سال اول آن دولت یک تابو بود. یا مانند دولت چهاردهم به حربهای برای تسویه حساب سیاسی تبدیل شود. البته سرنوشت طرحهای استیضاحی که تحت تأثیر فضای سیاست زده و برای تخریب دولتها رقم میخورند، تقریباً قابل پیش بینی است و جز یک فضاسازی، دستاوردی با خود ندارند. اینکه کشور در شرایطی سخت و البته پیچیده قرار دارد بر کسی پوشیده نیست. منطقه در وضعیت جنگی است، ایران درگیر ناترازی شدید انرژی است، تحریمهای ایران همچنان پابرجاست و نرخ دلار متأثر از شرایط بیرونی و تصمیمات همین مجلس که دولت را مکلف به تک نرخی کردن دلار کرده، در حال رشد است و معاش مردم هم مانند گذشته در مضیقه. بنابراین جمیع شرایط، فشار بر دولت را برای تصمیمگیریهایی برای سامان دادن به اقتصاد اجتناب ناپذیر میکند. اما مسئله اصلی، هدف طراحان استیضاح است. فارغ از نیت خوانی طراحان استیضاح، اینکه وزرا بتوانند در کمتر از پنج ماه در بحرانیترین روزهای منطقه و کشور، تصمیماتی را که در شرایط ثبات هم تبعات بسیاری داشت، اجرایی کنند و بابت تبعات آن بازخواست شوند، شائبه تسویه حساب سیاسی تندروها از زخم شکست در انتخابات ریاست جمهوری را تداعی میکند.
روزنامه دنیای اقتصاد در صفحه نخست امروز خود تیتر «سیگنال مذاکراتی عراقچی به ترامپ» را برگزید و نوشت: تنها دو هفته مانده تا آغاز به کار دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا، در کاخ سفید، وزیر خارجه ایران فرمول تهران برای ورود به مذاکرات جدید را ارائه کرد و گفت: «ما همچنان آمادگی داریم وارد مذاکرات «سازنده» و «بدون تأخیر» در خصوص برنامه هستهای خود شویم؛ مذاکراتی که با هدف رسیدن به یک توافق باشد.» سیدعباس عراقچی تاکید کرد: «فرمولی که از نظر ما وجود دارد، همان فرمول سابق برجام است، یعنی اعتمادسازی درباره برنامه هستهای ایران در مقابلِ رفع تحریمها. ما بر همین مبنا آمادگی مذاکره را داریم.»
عراقچی پیشتر و در چند گفتوگوی متفاوت با رسانههای داخلی و خارجی، از مذاکرات شرافتمندانه، برجام بهروزشده و… سخن به میان آورده بود. این ادبیات نشان میدهد که آمادگی برای مذاکره در تیم سیاست خارجی ایران وجود دارد و تنها جمعبندی نهایی آن موضوع بحث است که آن هم به مسائلی چون میز مذاکره و موضوعات روی آن بازمیگردد.