شناسهٔ خبر: 70631268 - سرویس استانی
نسخه قابل چاپ منبع: قدس آنلاین | لینک خبر

انجیر استهبان حرف نخستِ جهان را می‌زند

انجیر، محصول فانتزی و ارگانیک محلی و بومی استان فارس است که دراین ‌بین شهرستان استهبان بیش از نیمی از باغ‌های انجیر کشور را در خود جای‌داده و بر همین اساس قطب تولید انجیر لقب گرفته است و ۹۵ درصد از صادرات انجیر کشور به شهرستان استهبان اختصاص دارد.

صاحب‌خبر -

می‌گویند بیش از  ۸هزار هکتار از اراضی این شهرستان به کشت انجیر دیم اختصاص دارد و ۶هزارو۵۰۰ هکتار آن مثمر است که همه‌ساله  از اواسط مرداد عملیات برداشت محصول انجیر خشک در باغات دیم شهرستان آغاز و تا اواخر مهر ادامه می‌یابد. به‌منظور معرفی بیشتر این محصول و بررسی دغدغه‌های کشاورزان استهبان با  مروج کنسرسیوم انجیر استهبان دقایقی را به گفت‌وگو نشستیم که در ادامه می‌خوانید.  
محصولی ا رگانیک 
رئیس انجمن انجیر استهبان گفت: شهرستان استهبان با دارا بودن بیش از ۲۰ هزار هکتار باغ انجیر مقام نخست جهان در میزان سطح زیر کشت انجیرستان‌های دیم را به خود اختصاص داده و به دلیل ارگانیک بودن و فضایی که بیش از ۴۰۰ سال دست‌نخورده باقی‌مانده، به‌عنوان چهارمین نظام میراثی کشاورزی مهم جهانی از ایران در جیاس(GIAHS) ثبت‌شده و در دنیا صاحب‌نام است.  
کمالی افزود: هر نظام کشاورزی برای ثبت در جیاس GIAHS باید دارای پنج ویژگی باشد که ویژگی نخست، نقش بسیار مهم این نظام کشاورزی در تأمین امنیت غذایی، معیشت خانوارها و افراد مرتبط با نظام است. ویژگی دوم، تنوع زیستی، تنوع گیاهی و جانوری است که حول این نظام شکل‌گرفته است. همچنین حفظ دانش بومی و سنتی اگرچه با فنّاوری مدرن آمیخته‌شده باشد، ویژگی سوم است و ویژگی چهارم، ارزش‌ها، باورها و نظام‌های اجتماعی، فرهنگی و دینی که حول این نظام شکل‌گرفته است. مناظر طبیعی که می‌تواند در توسعه گردشگری نقش داشته باشد، ضرورت پنجم برای ثبت یک نظام کشاورزی در جیاس فائو محسوب می‌شود. درواقع نظام میراثی کشاورزی مهم جهانی مشابه نظام یونسکو است.  
جایگاه جهانی انجیر ا ستهبان 
رئیس انجمن انجیر استهبان بابیان اینکه سالانه بین ۱۵ تا ۲۰ هزار تُن انجیر از استهبان صادر می‌شود، اضافه کرد: جایگاه جهانی ایران در حوزه صادرات انجیر متغیر بوده است، به‌طوری‌که بعضی سال‌ها دومین صادرات جهانی را به خود اختصاص داده و سال‌هایی هم همچون سال گذشته پس از ترکیه، الجزایر و مصر رتبه چهارم صادرات انجیر جهان را داشته، اما آنچه وجه تمایز انجیر استهبان محسوب می‌شود، ارگانیک بودن این محصول است. باوجود اینکه ترکیه رتبه نخست تولید انجیر جهان را دارد محبوبیت انجیر استهبان را ندارد.   کمالی در پاسخ به این پرسش که کدام کشورها خریدار انجیر استهبان هستند، گفت: به دلایل مسائل سیاسی و تحریم‌ها و در پی آن محدودیت‌هایی که در حوزه مراودات مالی ایجادشده،  در حوزه صادرات با مشکل مواجه هستیم. ازاین‌رو طی سال‌های اخیر رتبه نخست صادرات ما به چین بوده است که البته همان چین هم نمی‌تواند به‌طور مستقیم محصولات ما را خریداری کند، اما قبل از تحریم‌ها، ژاپن یکی از خریداران عمده انجیر استهبان بود و این محصول به کشورهایی ازجمله کانادا و حتی آمریکا نیز صادر می‌شد.  
سهم‌خواهی دولت از صادرات ا نجیر  
این مسئول ادامه داد: باوجودآنکه طی سال‌های اخیر تحریم‌ها و موانع ارزی محدودیت‌هایی برای تولیدکنندگان ما در حوزه صادرات ایجاد کرده، گلایه‌مندی ما از تحریم‌های داخلی است. زیرا تولیدکنندگان ما آن‌قدر قدرت دارند که در جامعه بین‌الملل مذاکرات خوبی داشته باشند و محصولات خود را صادر کنند، اما در برخی مواقع دولت در تصمیم‌سازی‌ها و سیاست‌گذاری‌های خود محدودیت‌هایی را برای صادرات محصولات تولیدکنندگان ایجاد می‌کند. به‌عنوان نمونه عوارضی که برای انجیر در نظر گرفته می‌شود بسیار زیاد است و اگر سهم‌خواهی دولت از فروش هر کیلو انجیر کاهش یابد، به‌طور حتم شرایط صادرات این محصول تسهیل می‌شود.  
وی با اشاره به بالا بودن هزینه‌های تولید در حوزه‌های مختلف ازجمله کشاورزی گفت: در شرایط فعلی اگر قرار باشد کشاورز تولیدی داشته باشد و بخش عمده‌ای از درآمد آن را دولت اتخاذ کند، عملاً توجیه اقتصادی برای کشاورز ندارد و کشاورزان به‌ناچار انجیر را در چارچوب بازارهای متفرقه به واسطه‌گرها باقیمت بسیار پایین بفروشند که موجب کاهش انگیزه آن‌ها می‌شود. درصورتی‌که اگر دولت همکاری کند، کشاورزان به‌طور مستقیم با خریداران  وارد مذاکره می‌شوند و می‌توانند با استفاده از راهکارهای مختلف خریداران را مجذوب این محصولات کنند و به‌جای چانه‌زنی با واسطه‌گرها به‌طور مستقیم محصولاتشان را صادر کنند.  
موانع انجام تعهدات ارزی 
کمالی در خصوص محدودیت‌هایی که تعهدات ارزی برای کشاورزان ایجاد کرده است، افزود: همه صادرکنندگان باید تعهدات ارزی داشته باشند تا وقتی محصولی را به خارج از کشور می‌فروشند، بتوانند ارز را عودت دهند و هیچ صادرکننده‌ای با این موضوع مخالف نیست، مسئله اینجاست که اگر کشاورزی هزار تُن انجیر را صادر کند و سهم او از فروش محصول یک یا ۲ میلیون دلار شود، چگونه می‌تواند این پول را دریافت کند. درواقع  هیچ راهکاری برای دریافت پول تولیدکننده وجود ندارد، اگر بخواهد از طریق صراف این پول را دریافت کند، باید هزینه‌هایی را متحمل شود تا این پول از طریق صراف عودت شود، ضمن آنکه در برخی مواقع ممکن است موانعی برای دریافت پول  ایجاد ‌شود و کشاورز نتواند در زمان مقتضی تعهدات ارزی خود را انجام دهد، اما سیاست دولت این است که وقتی تعهد ارزی تولیدکننده انجام نشود، از فعالیت او پیشگیری و صادرات بعدی وی متوقف می‌شود و محصول روی دست او می‌ماند، درحالی‌که سیاست‌های کلان کشوری مانع انجام این تعهدات شده است و ضرورت دارد دولت با نگاه حمایتی بیشتر از تولیدکننده، تمهیداتی برای رفع این مشکل بیندیشد و این مسیر را هموار کند تا مشکلات تولیدکنندگان به حداقل ممکن برسد.  
رئیس انجمن انجیر استهبان در خصوص افزایش نرخ نیمایی و قیمت دلار گفت: نگرانی‌ تولیدکنندگان افزایش قیمت دلار نیست، این عدم ثبات است که تولیدکنندگان را با مشکل مواجه می‌کند. اگر امروز اعلام شود که قیمت دلار به ۱۰۰ هزار تومان رسیده و این قیمت به مدت پنج سال ثابت است همه تولیدکنندگان متقاعد می‌شوند و راضی هستند چون مطمئن می‌شوند نوسانی وجود ندارد که سرمایه آن‌ها را تهدید کند.
بی‌ثباتی قیمت‌ها
کمالی بی‌ثباتی قیمت‌ها را تهدیدی جدی برای اقتصاد کشور دانست و افزود: اگر دولت بتواند مانند کشورهای توسعه‌یافته ارز را ثابت نگه دارد، دست تولیدکننده باز می‌شود تا با برنامه‌ریزی تولید و با اطمینان خاطر تولیدات خود را صادر کند. بنابراین آنچه در کشور ما به‌عنوان یک مسئله و تهدید جدی مطرح است نرخ نیمایی و یا قیمت دلار نیست بلکه نوسان نرخ آن‌هاست. وی به‌عنوان نماینده تولیدکنندگان انجیر استهبان از دولت درخواست کرد، مسئله سامانه مالی را برای صادرکننده حل کند تا تولیدکننده نگرانی‌ای بابت دریافت پول محصولی که صادر می‌کند، نداشته باشد و دست واسطه‌گرها از صادرات کشور کوتاه شود.  
اتخاذ سیاست‌های حمایتی 
کمالی اتخاذ سیاست‌های حمایتی از تولیدکنندگان را خواسته دیگر کشاورزان از دولت عنوان کرد و گفت: اگر دولت بتواند چند سال را به‌عنوان دوره تنفس مالیاتی برای تولیدکنندگان تعیین کند تا آن‌ها به مدت مشخص از مالیات معاف شوند و پس‌ازآن  به‌صورت تصاعدی از تولیدکنندگان مالیات بگیرد تا مالیات دوره تنفسی که تعیین‌شده نیز جبران شود؛ به‌طور حتم بخشی از بار مالی از دوش تولیدکنندگان برداشته می‌شود و آن‌ها می‌توانند با ایجاد اشتغال برای افراد بیشتری در مسیر افزایش تولید و در پی آن صادرات و ارزآوری برای کشور گام بردارند.
گفتنی است تاکنون چهار نظام میراثی کشاورزی مهم جهانی از ایران ثبت‌شده است که نخستین «نظام کشاورزی مبتنی بر قنات در کاشان» و دومین و سومین نظام‌های ثبت‌شده «نظام تولید انگور و فراورده‌های آن در دره جوزان ملایر» و «نظام زراعت سنتی زعفران مبتنی بر قنات شهرستان گناباد استان خراسان رضوی» هستند و نظام انجیر دیم استهبان به‌عنوان چهارمین نظام به ثبت رسید.