به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری دانشجو؛علی صفری دبیر بین الملل خبرگزاری دانشجو در ویژه برنامه لشکر قدس شبکه یک به مناسبت سالگرد شهید سلیمانی گفت: یکی از ویژگی‌های برجسته سردار قاسم سلیمانی توانایی ویژه او در مدیریت گروه‌ها و شخصیت‌هایی بود که در یک جغرافیا به‌شدت با یکدیگر متعارض بودند. او توانست این گروه‌ها را در راستای منافع ملی ایران و محور مقاومت به کار گیرد. شاهد این موضوع، حضور شیعیان پاکستانی در سوریه است که برای حفاظت از مقدسات و مبارزه با گروه‌های افراطی همچون داعش، نقش‌آفرینی کردند.
افغانستان: از جهاد علیه شوروی تا مبارزه با افراط‌گرایی
صفری در خصوص نقش شهید سلیمانی در افغانستان گفت: افغانستان نیز در تاریخ خود، به‌ویژه در دوران اشغال شوروی، به محل تجمع گروه‌های جهادی تبدیل شده بود. در آن دوران، حضرت امام خمینی (ره) به‌طور رسمی از مجاهدینی که علیه شوروی مبارزه می‌کردند، حمایت کردند. پاکستان در آن زمان به‌عنوان عقبه این گروه‌های جهادی عمل می‌کرد و بسیاری از مدارس دینی و پایگاه‌های تسلیحاتی و فکری آنها در این کشور متمرکز بود. افرادی همچون عبدالله عزام و بن لادن در پاکستان مستقر بودند و از حمایت کشورهای منطقه و غربی برخوردار بودند.
شیعیان پاکستانی؛ نیروی پنهان مقاومت
وی افزود: پاکستان، با وجود جمعیت شیعیان قابل‌توجه، در آن دوران تحت حکومت دیکتاتوری ژنرال ضیاءالحق، نگران نفوذ انقلاب اسلامی ایران بود. رهبر شیعیان پاکستان و نماینده حضرت امام خمینی (ره) در آن زمان، شهید سید عارف حسینی بود. او در غرب پاکستان، در ایالت خیبرپختون‌خوا، فعالیت‌های گسترده فرهنگی و دینی داشت و مدارس دینی تأسیس کرد. هرچند فعالیت‌های او هیچ‌گاه به‌صورت جهادی یا مسلحانه نبود، اما اثرات بزرگی بر جامعه شیعیان پاکستان گذاشت که تا امروز پابرجاست.
در آن دوران، تعاملات افغانستان و پاکستان تأثیر متقابلی بر یکدیگر داشتند. مهاجران افغان به پاکستان رفته بودند و پاکستان نیز تلاش می‌کرد از نظر فکری و تسلیحاتی آنها را تغذیه کند. این گروه‌ها در نهایت وارد افغانستان شده و علیه شوروی مبارزه می‌کردند. جمهوری اسلامی ایران، به‌رغم اینکه یک نظام اسلامی بود، در این مقطع زمانی، منطقی و متعادل عمل کرد و از مجاهدین افغان حمایت کرد.
در دهه ۷۰ شمسی، جمهوری اسلامی ایران با موجی از مهاجرین افغان مواجه شد که به دلیل بی‌ثباتی افغانستان به ایران پناه آورده بودند. این مسئله در دهه ۶۰ و زمان جنگ تحمیلی نیز وجود داشت و بخشی از برادران افغان در جنگ ایران علیه عراق مشارکت داشتند.
در سال ۲۰۱۱، با آغاز بحران سوریه، ابتدا اعتراضات سیاسی به جنگی دینی و چندملیتی تبدیل شد. گروه‌هایی از مناطق مختلف دنیا همچون چچن، ازبکستان و چین به سوریه آمدند تا با اهداف جهادی به این جنگ بپیوندند. در این میان، شیعیان و سایر علاقه‌مندان به محور مقاومت، از کشورهای مختلف، از جمله افغانستان و پاکستان، به سوریه رفتند. این نیروها ابتدا به‌صورت پراکنده فعالیت می‌کردند، اما با افزایش تعداد، در قالب ساختارهایی مانند لشکر فاطمیون سازماندهی شدند.
سازماندهی نیروهای افغان در قالب لشکر فاطمیون
دبیر بین الملل خبرگزاری دانشجو در خصوص حضور نیروهای افغان در سوریه گفت: لشکر فاطمیون متشکل از مهاجرین افغان در ایران بود و بعدها با افزایش تعداد نیروها، افغان‌های مهاجر در پاکستان نیز به آن پیوستند. برادران پاکستانی که از ابتدا در کنار افغان‌ها سازماندهی می‌شدند، بعدها به لشکر فاطمیون پیوستند. از آنجا که این نیروها با تفکرات و عملکرد گروه‌های افراطی و تکفیری آشنا بودند، توانستند نقش مهمی در جنگ سوریه ایفا کنند. آنها برخلاف برخی نیروهای ایرانی که در مواجهه با این گروه‌ها اطلاعات دقیقی نداشتند، به‌خوبی می‌دانستند که با چه کسانی طرف هستند.
با افزایش تعداد پاکستانی‌های حاضر در سوریه، از سال ۱۳۹۵ یا ۱۳۹۶ نیروهای زینبیون به‌عنوان یک لشکر مستقل شکل گرفتند. این لشکر که متشکل از شیعیان پاکستانی بود، از نظر فکری و معنوی توسط سردار سلیمانی حمایت می‌شد. اما او به‌جای فرماندهی مستقیم، این نیروها را به فرماندهان مستقل تبدیل کرد و نقش پشتیبان فکری و معنوی را ایفا کرد.
تعامل سردار سلیمانی با نیروهای مقاومت؛ الگویی برای مدیریت منطقه‌ای
کارشناس مسائل بین الملل افزود: لشکر زینبیون از نیروهایی تشکیل شده بود که اغلب مهاجرین افغان مقیم پاکستان یا شیعیان پاکستانی بودند. بخشی از آنها زائرانی بودند که در عراق یا ایران حضور داشتند و با دیدن شرایط سوریه، تصمیم به مشارکت در نبرد گرفتند. در ابتدای امر، این نیروها در کنار لشکر فاطمیون سازماندهی می‌شدند، اما با افزایش تعداد، به لشکری مستقل تبدیل شدند.
تعاملات سردار سلیمانی با این نیروها، نه‌تنها در زمینه نظامی، بلکه در زمینه معنوی و روحی نیز تأثیرگذار بود. او با ایجاد انگیزه و اعتمادبه‌نفس در میان این نیروها، توانست آنها را به لشکرهایی مستقل و مؤثر تبدیل کند. این نیروها بعدها در عملیات‌های مختلف در سوریه و عراق نقش‌آفرینی کردند و اثرات قابل‌توجهی بر تحولات منطقه گذاشتند.