سرویس کودک و نوجوان خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) - فاطمه خداوردی: این روزها، قطعی مکرر برق در کشور چالشهای زیادی را برای خانوادهها به وجود آورده و اهمیت مدیریت مصرف انرژی را بیش از پیش نمایان کرده است. در این میان، مسئولان و رسانهها نیز همواره به ما یادآوری میکنند که باید در استفاده از انرژی برق دقت بیشتری داشته باشیم. اما آیا تاکنون به این فکر کردهاید که کودکان چگونه باید مفاهیمی چون «چرا باید برق را بهدرستی مصرف کنیم و چگونه میتوانیم این کار را انجام دهیم» را درک کنند؟
آموزش اصول صحیح مصرف انرژی به زبان کودکانه، امری ضروری است؛ چراکه کودکان از سنین پایین باید بیاموزند که مصرف درست منابع چگونه میتواند به بهبود کیفیت زندگی و کاهش مشکلات محیط زیستی کمک کند. دوران کودکی بهترین زمان برای نهادینهکردن رفتارهای درست و آموختن ارزشهای مهم زندگی است. یکی از مؤثرترین روشها برای انتقال این مفاهیم، استفاده از داستانهاست. در مورد مصرف بهینه برق نیز داستانها میتوانند کمک کنند کودکان نهتنها به تأثیرات استفاده بیرویه انرژی پی ببرند، بلکه رفتار خود را نیز در رابطه با استفاده از انرژی برق اصلاح کنند؛ زیرا داستانها با ایجاد فضایی جالب و قابل فهم، میتوانند مفاهیم پیچیده را بهسادگی در ذهن کودکان جا دهند.
در دنیای امروز، هدررفت انرژی برق میتواند پیامدهای جدی به همراه داشته باشد. بزرگترها بهخوبی میدانند که هدررفت انرژی برق میتواند عواقب سنگینی داشته باشد. مصرف زیاد برق باعث افزایش آلودگی هوا و انتشار گازهای گلخانهای میشود که نتیجه آن گرمشدن زمین و بروز بحرانهایی مانند سیلابها، خشکسالی و کاهش تنوع زیستی است. از طرف دیگر، قطع برق میتواند خسارات مالی قابل توجهی وارد کند و بسیاری از وسایل برقی را دچار آسیب کند. همچنین، سوختهای فسیلی که برای تولید برق میسوزند منابع محدودی هستند و میتوان آنها را در صنایع مهمتری مانند پتروشیمی استفاده کرد. از آنجا که منابع سوختهای فسیلی نیز محدود هستند لازم است که این مفاهیم به زبانی ساده و قابل فهم برای کودکان منتقل شود.
مجموعه کتاب «پادشاه پِد پِد» از انتشارات نردبان یکی از ابزارها برای این آموزش است. این مجموعه شامل ۶ داستان است که هر یک به یکی از جنبههای مرتبط با صرفهجویی در مصرف برق میپردازد. در این داستانها، شخصیت اصلی یعنی پدرام که به «پادشاه پِد پِد» معروف است، مواقعی که پدر و مادر خبرنگارش به سفرهای کاری میروند در امپراتوری کوچکش با پدربزرگ و مادربزرگش زندگی میکند. او مانند بسیاری از کودکان در ابتدا توجهی به مصرف درست برق ندارد و بدون توجه به پیامدها، انرژی را هدر میدهد؛ اما طی ماجراهایی که برای او رخ میدهد، کمکم متوجه اهمیت استفاده بهینه از برق میشود و شیوههای درست مصرف را از پدربزرگ و مادربزرگش یاد میگیرد.
این داستانها علاوهبر سرگرمکنندهبودن، کودکان را با مفاهیمی چون صرفهجویی، خاموشکردن وسایل اضافی، استفاده مناسب از لوازم برقی و… آشنا میکنند. والدین و مربیان میتوانند با خواندن این داستانها برای کودکان و گفتوگو درباره اتفاقات و پیامهای آنها، به آنها کمک کنند تا بهتر این مفاهیم را درک کنند و در زندگی روزمره به کار بگیرند.
آموزش مصرف بهینه برق به کودکان سرمایهگذاری برای آیندهای پایدار است. اگر کودکان از سنین پایین با این اصول آشنا شوند، در آینده به شهروندانی مسئولیتپذیر تبدیل خواهند شد که به منابع انرژی احترام میگذارند و برای حفاظت از محیط زیست تلاش میکنند. داستانهای جالب توجهی مانند «پادشاه پِد پِد» میتوانند در این مسیر نقشی اساسی ایفا کنند و دنیای جدیدی از آگاهی و مسئولیت را برای نسلهای آینده بسازند.
در ادامه با مجموعه کتاب «پادشاه پِد پِد» بیشتر آشنا میشویم.
«پادشاه سرزمین روشنایی»، «کیکهای کفشدوزکی» و «آقای اژدها و خانم اسب طلایی» سه جلد ابتدایی این مجموعه ۶جلدی هستند که روناک ربیعی آنها را نوشته، طراوت جلالیفراهانی تصویرگری کرده و انتشارات نردبان در ۲۴ صفحه مصور رنگی برای کودکان بالای هفت سال منتشر کرده است. در سه جلد ابتدایی این مجموعه، طی داستانهای پادشاه پِد پِد (پدرام) و وزیرانش (بابابزرگ پرویز و مامان پسته) با مفاهیمی همچون خاموشکردن برقهای اضافی که از آنها استفاده نمیکنیم، استفاده از نور خورشید در روز و خاموش کردن لامپها، روشن نگذاشتن تلویزیون و استفاده از آن در ساعتهای مقرر و برنامهریزی شده آشنا میشویم.
«شتهی کامپیوتری»، «ارتش توی یخچال» و «رئیس برقها» سه جلد دوم این مجموعه ۶ جلدی هستند که اعظم مهدوی آنها را نوشته، طراوت جلالیفراهانی تصویرگری کرده و انتشارات نردبان در ۲۴ صفحه مصور رنگی برای کودکان بالای هفت سال منتشر کرده است. در سه جلد دوم این مجموعه، طی داستانهای پادشاه پِد پِد (پدرام) و وزیرانش (بابابزرگ پرویز و مامان پسته) با مفاهیمی همچون خاموشکردن کامپیوتر زمانی که از آن استفاده نمیکنیم، باز نگذاشتن در یخچال و استفاده از پوشش مناسب فصل و اشاره به موارد هدررفت برق در جامعه و دعوت از دیگران برای صرفهجویی در برق آشنا میشویم.
∎