جوان آنلاین: سازمان پزشکی قانونی کشور تأیید کرده است که ۵۰ درصد شکایت‌هایی که بیماران علیه کادر درمان اعلام می‌کنند، با عنوان قصور پزشکی تأیید می‌شود. مرگ بیماران در جریان درمان، نقص‌عضو، حاد‌تر‌شدن شرایط بیماری یا عدم رسیدگی به وضعیت بیمار، از موضوعاتی است که رویداد آن در مراکز درمانی، بیماران یا بازماندگان‌ها را راهی دادسرا‌های جرائم پزشکی می‌کند.
نگرانی نسبت به رسیدگی به وضعیت بیماران، موضوعی است که همواره در مراجعه بیماران به عمده مراکز درمانی وجود دارد، خصوصاً در استان‌های کم‌برخوردار که فقر امکانات درمانی در این مناطق منجر به از دست رفتن سلامت یا جان بیماران می‌شود. در وضعیت موجود جامعه از وضعیت سلامت مطلوبی برخوردار نیست. این موضوع در مراجعه به مراکز درمانی خصوصاً مراکز درمانی دولتی به خوبی قابل‌مشاهده است، از همین‌رو وضعیت موجود نشان می‌دهد تناسبی بین تراکم بیماران با خدمات درمانی که در‌یافت می‌کنند، وجود ندارد. وضعیت مراجعه‌کنندگان در بیمارستان‌های خصوصی و خصوصاً مطب‌های پزشکان به همین شیوه دنبال می‌شود. پزشکانی که از صبح در مراکز بیمارستانی خدمات درمانی ارائه می‌دهند، تا پاسی از شب خدمات تخصصی را در مطب‌های خود ارائه می‌دهند که عده‌ای از بیماران در جریان خطا‌های صورت گرفته دچار خسارت می‌شوند. آن‌گونه که عباس مسجدی، رئیس سازمان پزشکی قانونی کشور به ایسنا گفته «سالانه ۳۰ هزار پرونده در کمیسیون پزشکی قانونی بررسی می‌شود که یک‌سوم این پرونده‌ها مربوط به موارد قصور پزشکی است و در ۵۰ درصد پرونده‌های قصور پزشکی، قصور صورت گرفته تأیید می‌شود و حدود ۵۰ تا ۵۴ درصد تبرئه می‌شوند. در حال حاضر با ارتقای نظام آموزشی دانشگاه و ارائه آموزش‌های لازم به دستیاران و پزشکان، تلاش می‌شود از تکرار قصور پیشگیری شود.»
جنجال پس از قصور
برخی قصور‌های پزشکی، اما با جنجال زیادی همراه و در مواردی به قیمت جان پزشکان هم تمام می‌شود. این روز‌ها جنجال علیه دو مرکز درمانی در پایتخت و تبریز در جریان است. همزمان با انتشار خبر کور شدن ۹ بیمار در بیمارستان نگاه تهران امنیت روانی جامعه خدشه‌دار شد، خصوصاً اینکه بیمارستان نگاه از بهترین مراکز درمانی چشم در خاور‌میانه است، با این حال کور شدن ۹ بیمار در یک روز اتفاقی نبود که بشود آن را عملی عادی جلوه داد، هر چند سازمان نظام پزشکی در واکنش به حاددثه روی داده به جای دلجویی از بیماران، این اتفاق را با حادثه رانندگی مقایسه کرد و گفت «اگر اتوبوسی با وجود همه تمهیدات، چپ کند و افراد فوت شوند هر چند حادثه تأسف‌باری رخ داده، اما روالی شناخته شده‌است!». در حال حاضر تحقیقات درباره این پرونده در دادسرای امور پزشکی جریان دارد و آن‌گونه که رویه قانونی در جریان است، ممکن است حادثه عمدی یا غیرعمدی رقم خورده‌باشد، با این حال تحقیقات کامل باید در این‌باره انجام شود. دومین اتفاق هولناک در این‌باره در بیمارستان ولی‌عصر تبریز اتفاق افتاد که در جریان کادر درمان با سرقت دارو‌های شیمی‌درمانی بیماران آن را در بازار سیاه فروخته و به بیماران آب مقطر تزریق کرده‌بودند و آن‌گونه که پلیس اعلام کرده‌است، احتمالاً ۲۰ نفر در جریان حادثه فوت شده‌باشند.
قانون فصل‌الخطاب نیست
اگر قانون در جامعه فصل‌الخطاب بود، مرتکبان از دست زدن به چنین اعمالی وحشت داشتند، اما شاهدیم اتفاق‌های مشابه که روح عمومی جامعه را مکدر می‌کند، به وفور در جامعه اتفاق می‌افتد. در جامعه‌ای که قانون فصل‌الخطاب است، رسیدگی به پرونده‌ای که در یک مرکز درمانی تخصصی ۹ بیمار در یک روز کور شوند یا در مرکز درمانی دیگری کادر درمان داوری اهدا شده بیماران شیمی‌درمانی را سرقت و باعث مرگ بیماران شوند، چنین مراکز درمانی تا پایان تحقیقات پلمب و پرونده‌ها خارج از نوبت رسیدگی می‌شود. اولی‌تر از آن، چرایی بروز چنین اتفاق‌هایی است که شکل‌گیری پرونده‌ها در دادسرا‌های جرائم پزشکی حکایت از این دارد که اراده‌ای هم برای این موضوع وجود ندارد و در بدترین حال در صورت محکومیت پزشک، بیمه خسارت آن را پرداخت می‌کند.
حوادث خونین
قتل پزشک یاسوجی از حوادث خونینی بود که انگیزه آن قصور پزشک در رسیدگی به وضعیت بیمار اعلام شده‌است. دکتر مسعود داوودی، فوق‌تخصص قلب شامگاه ۲۱ آبان ماه مقابل خانه‌اش در خیابان رجا شهرستان یاسوج هدف گلوله و ضربات چاقو قرار گرفت و جانش را از دست داد. عامل قتل مردی شرور بود که با انتشار تصاویری از حادثه خونینی که رقم زده‌بود، وقوع حادثه را گزارش داد و بعد از آن در جریان تحقیقات پلیس بازداشت شد. متهم مدعی شده‌بود قصور پزشک در رسیدگی به وضعیت برادرش منجر به مرگ بیمار شده‌بود برای همین دست به انتقام‌گیری شخصی زده‌بود. این اولین باری نبود که اقدام بستگان بیمار به مرگ پزشک منجر می‌شود. ۳۱ شهریور ماه سال ۱۳۸۹ دکتر سرابی، متخصص قلب و عروق در میدان ۵۳ نارمک به قتل رسید. جایی که یک سال بعد از آن عامل قتل در آن محل به دار مجازات آویخته شد. عامل قتل سجاد نام داشت که مدتی قبل مادرش را برای درمان نزد دکتر سرابی برده‌بود، اما اقدام‌های درمانی صورت گرفته مرگ زن سالخورده را منجر شده‌بود و سجاد برای انتقام از دکتر سرابی دست به اسلحه برده و حادثه خونین را رقم زده‌بود.
پیشگیری بهتر از درمان
شعار «پیشگیری بهتر از درمان» همواره در مورد توجه وزارت بهداشت بوده‌است که توصیه به جایی است، اما بخشی از عملی شدن این توصیه هم به وزارت بهداشت باز‌می‌گردد که باید سازوکار‌هایی را که مربوط به ایجاد خطر برای بیماران می‌شود، مورد توجه کادر درمان قرار دهد. همه این سازوکار‌ها در شکل‌گیری پرونده‌هایی که در دادسرای جرائم پزشکی مطرح است، موجود است.