جهان در سال ۲۰۲۴ شاهد رویدادهای بسیار مهمی بود که برخی از آنها در صحنه جهانی پیامد‌ها و اثر‌های بسیاری دارند.
سال ۲۰۲۴ سال شوک‌ها و گاه تحولات خشونت‌آمیز در صحنه جهانی بوده است؛ از انتخاب مجدد ترامپ در آمریکا گرفته تا ادامه جنگ غزه و اوکراین، تحولات مهمی در یک سال گذشته روی داد.
بازگشت ترامپ به کاخ سفید
دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور سابق آمریکا و نامزد انتخاباتی حزب جمهوری‌خواه در این انتخابات موفق به شکست کاملا هریس، معاون رئیس‌جمهور آمریکا و نامزد انتخاباتی حزب دموکرات شد.
ادامه جنگ اوکراین در سال ۲۰۲۴
جنگ اوکراین که در اوایل سال ۲۰۲۲ آغاز شده بود در سال ۲۰۲۴ نیز ادامه یافت و وارد سومین سال خود شد.
تداوم جنگ غزه
جنگ غزه یکی از مهم‌ترین رویداد‌هایی است که ابعاد جهانی دارد و در سال ۲۰۲۴ نیز ادامه یافت.
ابعاد این جنگ گسترش یافت و گروه‌های مقاومت لبنان و یمن و عراق نیز در سال ۲۰۲۴ به حمایت مداوم خود از مردم غزه در این جنگ ادامه دادند.
رژیم صهیونیستی در سال ۲۰۲۴ جنگ نسل‌کشی خود را در غزه ادامه داد و ده‌ها هزار نفر دیگر از ساکنان این باریکه را به شهادت رساند.
شمار شهیدان این جنگ در سال ۲۰۲۴ از مرز ۴۵ هزار نفر فراتر رفت و شمار مجروحان به مرز ۱۱۰ هزار نفر رسید.
سیاست ترور رژیم صهیونیستی
رژیم صهیونیستی در سال ۲۰۲۴ و همزمان با جنگ غزه و لبنان، سیاست ترور خود را نیز دنبال کرد.
در این سال فرماندهان ارشد مقاومت ازجمله سیدحسن نصرالله، اسماعیل هنیه، هاشم صفی‌الدین، یحیی سنوار و بسیاری دیگر ازسوی رژیم صهونیستی ترور شدند.
سقوط حکومت بشار اسد
یکی دیگر از رویدادهای مهم جهان در سال ۲۰۲۴ سقوط حکومت بشار اسد در سوریه بود؛ روز ۸ دسامبر (۱۸ آذر) گروه‌های مسلح وارد دمشق شدند و با ورود آنها حکومت سوریه سقوط کرد.
سقوط حکومت در دمشق آغازگر دوران جدیدی در سوریه و منطقه است که با اماواگر‌های بسیاری همراه است و ابهام بر آن سایه افکنده است.
فروپاشی دولت‌ها در اروپا
کشور‌های اروپایی در سال ۲۰۲۴ با بحران‌های مختلفی مواجه بودند و دولت‌های آلمان و فرانسه به دلیل بالا گرفتن اختلاف از هم پاشیدند.
در همین رابطه عابد اکبری، کارشناس مسائل اروپا، در گفت‌وگو با میزان به تشریح رویدادهای سال گذشته میلادی و چشم‌انداز تحولات جهان در سال ۲۰۲۵ پرداخت.
- بیشار بخوانید:
- رویدادهای آفریقا در ۲۰۲۴؛ بیم و امید در قاره سیاه
- تحولات قاره آمریکا در سال ۲۰۲۴
- اروپا در ۲۰۲۴؛ سال رویدادهای چالش‌برانگیز برای سیاست حوزه یورو
- رویدادهای آفریقا در ۲۰۲۴؛ بیم و امید در قاره سیاه
خط مشترک تحولات جهان در سال ۲۰۲۴
اکبری گفت: خط مشترک همه تحولات بزرگی که در جهان طی سال ۲۰۲۴ رخ داد، از آمریکا گرفته تا اروپا و دیگر نقاط جهان، این است که مردم کشور‌ها در دوره گذار بین‌الملل با چالش‌های هویتی مواجه شدند.
وی اظهار کرد: به‌عنوان مثال مردم در آمریکا با این پرسش به‌صورت جدی‌تری مواجه هستند که در مختصات جهانی در چه جایی قرار دارند و چه منافعی را باید چگونه دنبال کنند.
کارشناس مسائل بین‌الملل، عنوان کرد: پاسخ‌های متناقضی که مردم کشور‌ها در سراسر جهان به این پرسش می‌دهند، تلاطم‌های سیاسی را در کشور‌های مختلف ایجاد کرده است.
دوره گذار در نظم بین‌الملل
اکبری با اشاره به اینکه دوره گذار همواره بین دو مرحله نظم مستقر روی می‌دهد، گفت: نظمی در گذشته مستقر بوده و مختصات مربوط به خود را داشته و کشور‌ها براساس قدرت و حوزه نفوذ خود نظمی را ایجاد کرده بودند و آن نظم را به واسطه نهاد‌های بین‌المللی که ایجاد کرده بودند، صیانت می‌کردند و نمی‌گذاشتند آن نظم به چالش کشیده شود.
وی ادامه داد: اما وقتی که یک نظم جدید دیگر حاکم شود بنابراین فاصله میان این دو مرحله استقرار نظم به‌عنوان دوره گذار تلقی می‌شود.
کارشناس مسائل بین‌الملل عنوان کرد: امروز می‌بینیم که حوزه نفوذ و سیطره قدرت‌هایی که در دوره نظم پیشین وجود داشتند، کاهش یافته است؛ به‌طور مشحص آمریکا با چالش‌های جدی مواجه است.
اکبری، تصریح کرد: شاید ۱۰ سال پیش تصور این موضوع دشوار بود که آمریکا به نوان یک ابرقدرت سیاستی را دیکته کند و کشور‌های خُرد بخواهند نافرمانی کنند و یا حتی از آن سرپیچی کنند و منافع خود را در نظر بگیرند.
وی عنوان کرد: اما امروز شاهد هستیم که حتی این کشور‌های خرد هم به دنبال نوعی از استقلال هستند و به دنبال آن هستند که منافع خود را در نظر بگیرند.
پایان دوره سیطره ابرقدرت‌های نظم پیشین جهانی
کارشناس مسائل بین‌الملل با اشاره به اینکه دوره سیطره ابرقدرت‌های نظم پیشین بین‌المللی به چالش کشیده شده است، گفت: در این شرایط ایجاد شده، نوعی بی‌ثباتی شکل گرفته است.
چشم‌انداز ۲۰۲۵؛ افزایش مناقشه‌ها در سطح جهان
کارشناس مسائل منطقه با اشاره به چشم‌انداز تحولات جهان در سال ۲۰۲۵، می‌گوید: به نظر می‌رسد که چشم‌انداز رویداد‌ها در سال آینده، چشم‌انداز پررنگ‌تر شدن و جدی‌تر شدن مناقشه‌هاست؛ یعنی مناقشه‌هایی که طی این سال‌ها شکل گرفته، به نقطه‌ای رسیده است که چشم‌انداز آن در ماه‌های پیش رو تیره‌تر شدن و جدی‌تر شدن مناقشه‌هاست.
اکبری با بیان اینکه در این فضا بازیگری می‌تواند سهم بیشتری را داشته باشد و قدرت بیشتری را کسب کند که یک تصویر قدرتمندتر و بهبودیافتهتری را از خود به نمایش بگذارد، گفت: این تصویر مجموعه‌ای از رفتار‌های دیپلماتیک و حتی نظامی را شامل می‌شود که یک کشور بتواند از طریق آنها قدرت خود را به نمایش بگذارد و این روند می‌تواند برندگان و بازندگان مناقشه را تعیین کند.
انتهای پیام/