بر اساس مطالعه صورت گرفته در سال ۲۰۱۷ مشخص شد آب خزر تا سال ۲۰۵۰ پسروی خواهد داشت و این پسروی بنا به گفته کارشناسان به علت تغییرات اقلیمی است که احتمال افزایش هم دارد، در حالی که حدود ۵۰ درصد پسروی دریایی خزر به سرعت تبخیر آب در آن بر می‌گردد و در صورتی این روند با این سرعت ادامه یابد ۲۰ تا ۲۵ درصد مساحت خزر در بخش شمالی که سواحل روسیه را شامل می شود، کاهش خواهد داشت.
براساس گزارش مرکز ملی مطالعات و تحقیقات دریای خزر آمارها از کاهش ۲ متری سطح آب این دریا از سال ۱۳۷۵ تاکنون دلالت دارد و در سال گذشته سطح آب این دریا ۲۶ سانتی‌متر کاهش یافته است.
پس از رسانه‌ای شدن وسعت خشکی میانکاله بعد از پسروی آب خزر که از سال ۱۳۷۳ وسعت میانکاله را از ۵۵ هزار هکتار به ۲۲ هزار هکتار رساند، سرنوشت ۳۳ هزار هکتار از اراضی خشک شده میانکاله به دغدغه‌ای برای شهروندان مازندرانی و برخی از فعالان زیست محیطی تبدیل شد که این اراضی به چه سرنوشتی دچار خواهند شد؟ و آیا چشم طمع عده‌ای سودجو به این اراضی خواهد افتاد یا اینکه این مقدار از زمین‌های میانکاله از چنگال سوداگران زمین به دور می‌ماند؟
در همین رابطه یکی از مهم‌ترین اتفاقاتی که در پهنه جنوبی و جنوب غربی این تالاب به وقوع پیوسته است، شخم و شیار اراضی و تبدیل اراضی تالابی به زمین‌های زراعی بوده است.

بهشت پرندگان
یکی از تالاب هایی که در استان در ارتباط با کاهش مهاجرت پرندگان همواره مورد بحث بوده، تالاب میانکاله است که از دهستان میانکاله در شهرستان بهشهر تا آشوراده در استان گلستان وسعت دارد. 
این منطقه به دلیل داشتن پهنه آبی مناسب با ذخایر غذایی غنی و آبزیان همه ساله پذیرای بیش از ۳۰ تا ۴۰ گونه از پرندگان مهاجر زمستان گذران و بیش از ۱۰۰ گونه از پرندگان بومی آبزی و کنارآبزی است.

این تالاب با داشتن پناهگاه حیات وحش به مساحت حدود ۲۲ هزار هکتار در حوزه مازندران و تنوع گیاهی از جمله درختان سازیل و انار وحشی که تغذیه برخی پرندگان را تشکیل می‌دهد توانست بیش از ۵۰۰ گونه جانوری را در خود جای دهد و به نوعی بهشت پرندگان استان نام بگیرد و با این تنوع زیستی به عنوان یکی از ذخیره گاه‌های زیست کره جهان از سوی سازمان‌های جهانی حفاظت از محیط زیست قرار گرفت.
تالاب میانکاله را باید بهشت پرندگان و پرنده نگری نام نهاد؛ سی و ششمین تالاب ثبت شده دنیا و نخستین تالاب ثبت شده در کنوانسیون تالاب‌های بین‌المللی رامسر و یکی از ۶۵۰ ذخیرگاه زیست کره جهان با ۴۸ هزار هکتار وسعت در شرق استان مازندران و در همجواری با استان گلستان واقع شده است و سالانه ۱۳۰ گونه از پرندگان مهاجر را با جمعیت حدود ۱.۵ میلیون بال میزبانی می کند.

بر چیده شدن خوان نعمت
متأسفانه شرایط خشکسالی و دخالت‌های انسانی موجب شده امرزه آمار میهمانان این تالاب به حداقل خود در مقایسه با سال‌های گذشته برسد.
بر اساس آمار در سال ۱۳۸۵ حدود یک میلیون بال پرندگان مهاجر زمستان‌گذران به مازندران مهاجرت کردند که این آمار در شرایط فعلی به ۳۰۰ هزار بال کاهش یافت.
پرنده شناسان بر این باورند بسیاری از دخالت‌های انسانی و بهره کشی از طبیعت حضور این پرندگان و ماندگاری آن‌ها را با چالش روبه‌رو کرده است.
آن ها ادعا می‌کنند حتی کشت مزارعی که دو بار برنج در آن‌ها کاشت و برداشت می‌شود روی حضور این پرندگان تأثیر داشته است.

بنا بر گفته پرنده‌شناسان این پرندگان مهاجر هرچند در آب‌بندان و تالاب‌های بزرگ مازندران فرود می‌آیند اما شالیزارهای اطراف محل تغذیه این پرندگان محسوب می‌شود که کشت دوم برنج این فرصت تغذیه را از آن‌ها سلب می‌‍‌کند.
زمانی شالیزارهای مازندران زیستگاه خوبی برای پرندگان مهاجر خواهند بود که بعد از برداشت اول محصول برنج بارش‌های پاییزه این زمین‌ها را پر آب و تغذیه مناسبی برای پرندگان فراهم شود.

آب‌بندان‌هایی که بند آمدند
یکی دیگر از مشکلاتی که حضور پرندگان مهاجر را در تالاب‌ها کاهش داده است تبدیل آب‌بندان‌های شمال کشور به مزارع پرورش ماهی است.در اوایل دهه ۷۰ خورشیدی بسیاری از آب‌بندان‌های مازندران میزبان پرندگان مهاجری بودند که از شمال دریای خزر برای زمستان‌گذرانی خود را به این استان می رساندند. تغییر کاربری، واگذاری به بخش خصوصی به همراه پرورش ماهی و آلودگی‌های صنعتی در آب‌بندان‌های این استان سبب شد آشیانه این پرندگان مهاجر ویران شود و این میهمانان شمال خزر آشیانه‌ای برای نشستن نداشته باشند.
در چند سال گذشته که مازندران میزبان میلیونی پرندگان مهاجر بود، زیستگاه و تغذیه مناسبی برای این پرندگان در این استان وجود داشت.
پرندگان مهاجری که در آب بندان‌های این استان فرود می‌آمدند، اراضی کشاورزی و شالیزارهای اطراف یک آب‌بندان یا تالاب محل تغذیه این پرندگان بود که با رواج کشت دوم برنج محل تغذیه این پرندگان هم با تهدید جدی مواجه شد.

صاحبنظران بر این باورند برای جلوگیری از انقراض‌گونه‌های مختلف پرندگان مهاجر در این استان باید تدابیری اندیشیده شود و این کارشناسان نقش آب‌بندان‌های استان را برای زنده نگه داشتن این میمانان بسیار حائز اهمیت می‌دانند.
با توجه به اینکه زیستگاه و تغذیه این پرندگان مهاجر بسیار محدود شده است، صاحبنظران به شهروندان سفارش می‌کنند قدر حضور اندک پرندگان مهاجری که به استان سفر می‌کنند را بدانند و با فرهنگ‌سازی نگذارند آسیبی به آن‌ها وارد شود.

تصرف‌های دولتی 
در این میان، یکی از مهم‌ترین اخباری که در سال‌های گذشته درباره تالاب میانکاله و مناطق اطراف آن منتشر شد، به احداث پتروشیمی بدون مجوزهای محیط ‌زیستی بازمی‌گشت. طرحی که چندین سال یکی از نگرانی‌های جدی کارشناسان و فعالان محیط زیست به شمار می‌رفت و با تلاش‌های آن‌ها، حساسیت افکار عمومی را نیز برانگیخته بود.
پرونده تأسیس پتروشیمی در زمین‌های اطراف تالاب میانکاله از سال ۱۳۸۶ کلید خورد، در اسفند ۱۴۰۰ با کلنگ‌زنی ساخت آن و فنس‌کشی بخشی از اراضی منطقه به اوج رسید و در آبان سال گذشته اعلام شد به طور کامل متوقف شده است، اما از آن زمان تاکنون، موضوع عدم آزادسازی زمین‌های تصرف‌شده این طرح چندین بار خبرساز شده است.
بر اساس این گزارش، جهاد کشاورزی ۹۰ هکتار از اراضی اطراف تالاب میانکاله را در قالب اجاره ۹۹ساله به پروژه پتروشیمی واگذار کرده است، اما بخش‌هایی از آن‌ها هنوز رفع تصرف نشده‌اند. متوقف شدن چند باره ساخت مجتمع پتروشیمی در نزدیکی تالاب و ذخیره‌گاه زیست‌کره میانکاله در شهرستان بهشهر استان مازندران، یکی از حساس‌ترین موضوعات محیط ‌زیستی کشور طی دو سال گذشته بوده است که در آخرین تحولات مربوط به آن، آبان‌ماه ۱۴۰۲ وزارت نفت موافقت‌نامه اولیه خود با ساخت این مجموعه را به دلیل عدم انجام تعهدات پیش‌بینی‌شده در موافقت‌نامه مذکور توسط شرکت صنایع پتروشیمی گهر مازندران، ابطال کرد و در ادامه نیز مصوبه هیئت وزیران دولت قبل برای احداث پارک اختصاصی تولید پروپیلن از گاز طبیعی در منطقه امیرآباد مازندران باطل شد.در همین راستا در ماه‌های اخیر مهم‌ترین مطالبه فعالان محیط‌ زیست در موضوع پتروشیمی میانکاله، بازپس‌گیری زمین ۹۲ هکتاری بوده است که در دولت قبل با موافقت سازمان منابع طبیعی، توسط سازمان امور اراضی کشور به سرمایه‌گذار پروژه تخصیص داده شد.

دست‌اندازی‌های انسانی 
شبکه تشکل‌های محیط ‌زیستی استان مازندران همواره  در سال‌های گذشته به مسئله تصرفات در میانکاله واکنش نشان داده و در نامه‌ای دراین‌باره نوشته اند: «هجوم زمین‌خواران و غارتگران منابع طبیعی به بخش‌های وسیعی از اراضی ساحلی و حریم تالاب میانکاله، این نگین تالاب‌های ایران که نزدیک به ۲۰ درصد آن به‌علت پسروی دریای مازندران خشک شده است، موجب تغییرکاربری‌های وسیع زمین‌های بستر تالاب و آسیب‌های جبران‌ناپذیر و ناپایداری اکوسیستم بی‌بدیل تالاب شده و تنوع‌زیستی ذخیرگاه زیست‌کره را با مخاطرات جدی روبه‌رو کرده است. سوءاستفاده‌کنندگان به زمین‌های وسیعی از حوزه تالاب به‌خصوص در بخش جنوب شرقی تالاب که به‌علت شیب کم دچار پسروی شدید شده، با اقدام به تغییر کاربری و تبدیل کنج‌های اکولوژیک بسیاری از گیاهان و پرندگان به زمین‌های کشاورزی که حامل کود و سم‌های متنوع است، موجودیت تالاب را به چالش کشیده‌اند».