شناسهٔ خبر: 70557969 - سرویس علمی-فناوری
نسخه قابل چاپ منبع: ایمنا | لینک خبر

چگونه عمر آثار باستانی هزاران ساله تعیین می‌شود؟

اندازه‌گیری کربن-۱۴ یکی از دقیق‌ترین روش‌های علمی برای تعیین عمر آثار باستانی و اجساد قدیمی است که به کمک آن دانشمندان می‌توانند زمان مرگ ارگانیسم‌های زنده را تخمین بزنند.

صاحب‌خبر -

به گزارش خبرگزاری ایمنا و به نقل از یورو نیوز، دانشمندان با استفاده از اندازه‌گیری فعالیت یا تعیین عمر کربن -۱۴، قدمت آثار باستانی را مشخص می‌کنند، این روش بر پایه ماهیت رادیواکتیو کربن -۱۴ استوار است که در تمامی مواد ارگانیک با منشأ حیوانی و گیاهی پیدا می‌شود.

کربن -۱۴، نوعی ایزوتوپ رادیواکتیو کربن است که تا زمانی که یک ارگانیسم زنده است، مقدار آن ثابت می‌ماند، زیرا این موجودات از طریق ارتباط با اتمسفر، کربن -۱۴ جذب می‌کنند، اما پس از مرگ، جذب متوقف شده و این ایزوتوپ به تدریج تجزیه می‌شود، هر ۵۷۳۰ سال نیمی از اتم‌های کربن -۱۴ به نیتروژن تبدیل می‌شوند که به این فرایند «نیمه‌عمر» گفته می‌شود.

این روش توسط ویلارد لیبی، شیمی‌دان آمریکایی، در سال ۱۹۴۹ ابداع شد که جایزه نوبل شیمی را برای همین کشف در سال ۱۹۶۰ دریافت کرد، دانشمندان برای تعیین عمر یک نمونه، میزان رادیواکتیویته یا تعداد اتم‌های کربن -۱۴ آن را با استفاده از روش‌های دقیق همچون طیف‌سنجی اندازه‌گیری می‌کنند.

تکنیک کربن -۱۴ در زمینه‌هایی همچون باستان‌شناسی، لرزه‌نگاری، و اقیانوس‌شناسی به کار می‌رود، اما محدودیت‌هایی دارد، به‌طور مثال نمونه باید کمتر از ۵۰ هزار سال قدمت داشته باشد، زیرا پس از آن مقدار کربن -۱۴ باقی‌مانده بسیار کم می‌شود، همچنین این روش تنها برای مواد ارگانیک کاربرد دارد و نمی‌توان از آن برای تعیین عمر سنگ‌ها یا مواد معدنی استفاده کرد.