سید عیسی حسنی در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) در یاسوج، با تأکید بر اهمیت نقش آگاهی و مطالعه در پیشگیری از وقوع جرم گفت: کتابخوانی رابطه مستقیمی با کاهش جرائم در جامعه دارد و باید به آن توجه ویژه شود.
آگاهی از هنجارهای اجتماعی؛ کلید پیشگیری از جرم
وی با اشاره به تأثیر آگاهی از هنجارهای اجتماعی در پیشگیری از وقوع جرم اظهار کرد: با مطالعه و آشنایی با هنجارهای اجتماعی، مردم میتوانند از وقوع بسیاری از جرائم جلوگیری کنند. به عنوان مثال، عدم تشویق مجرمان یا افرادی که بالقوه امکان ارتکاب جرم دارند، بهویژه در فضای مجازی و حقیقی، یکی از روشهای اثباتشده برای کاهش جرم است.
حسنی افزود: مطالعات جرمشناسی نشان میدهد که تشویق نکردن افراد با تعادل روحی نامناسب میتواند از بروز رفتارهای مجرمانه جلوگیری کند. به همین دلیل، ما در برنامههای پیشگیری فرهنگی و اجتماعی، بخشی مهم را به کتابخانهها و مطالعه اختصاص دادهایم.
کتابخوانی؛ ابزار اصلاح و بازگشت مجرمان به جامعه
معاون دادگستری کهگیلویه و بویراحمد درباره نقش کتابخوانی در اصلاح مجرمان گفت: یک زندانی وقتی به زندان میرود، با خواندن کتاب به آگاهی و خودشناسی بیشتری میرسد. این خودآگاهی، تنبه او را افزایش داده و زمینه بازگشت او به جامعه را فراهم میکند. تحقیقات ما نشان میدهد که هرچه میزان مطالعه در یک جامعه بیشتر باشد، میزان جرائم در آن جامعه کاهش مییابد.
کتاب یا فضای مجازی؟
حسنی در پاسخ به پرسشی درباره تأثیر فضای مجازی بر آگاهی و کاهش آسیبهای اجتماعی تصریح کرد: اطلاعات موجود در فضای مجازی، مانند اقیانوسی با عمق بسیار کم است. متأسفانه، افراد فعال در این فضا اغلب دانش کافی ندارند و بیشتر ادعا میکنند تا آنکه آگاهی واقعی داشته باشند. اگرچه فضای مجازی میتواند در ارائه نظریات تخصصی مفید باشد، اما به هیچ وجه نمیتواند جایگزین کتاب شود.
وی با تأکید بر اهمیت بهروز کردن روشهای کتابخوانی گفت: کتابها میتوانند در قالبهای دیجیتال و صوتی نیز ارائه شوند. استفاده از فرمتهایی مانند PDF یا کتابهای صوتی میتواند دسترسی به محتوا را برای افراد آسانتر کند. من خودم عضو چندین کتابخانه صوتی داخلی و خارجی هستم و از این ابزارها برای مطالعه بهره میبرم.
طنز؛ ژانر پیشنهادی برای پیشگیری از آسیبهای اجتماعی
معاون پیشگیری از وقوع جرم درباره ژانرهای پیشنهادی برای کاهش آسیبهای اجتماعی گفت: تجربه نشان داده است که طنز، به دلیل جذابیت و تأثیرگذاری بالا، یکی از بهترین ژانرها برای پیشگیری از آسیبهای اجتماعی است. پس از طنز، ژانر رئالیسم یا واقعگرایی، به ویژه در قالب مستندهای اجتماعی، میتواند تأثیرگذار باشد.
وی در ادامه افزود: مخاطبان مختلف به ژانرهای متفاوت علاقه دارند. برای مادران، که نقش کلیدی در تربیت نسلها دارند، رمانهای عاطفی و خانوادگی پیشنهاد میشود. برای نسل جوان، ژانرهای هیجانآور و علمی تخیلی، بهویژه در دوره ابتدایی و راهنمایی، و طنزهای اجتماعی واقعگرا در دوران دبیرستان و بعد از آن میتوانند مؤثر باشند.
کتابخوانی، راهکاری برای نجات جامعه از آسیبها
حسنی در ادامه با تأکید بر نقش مطالعه در آگاهیبخشی و کاهش آسیبهای اجتماعی اظهار داشت: بسیاری از ناهنجاریها در جامعه ناشی از عدم آگاهی از حقوق شهروندی و هنجارهای اجتماعی است. با افزایش مطالعه و ترویج فرهنگ کتابخوانی، میتوانیم جامعهای آگاهتر و امنتر بسازیم.
بمباران ذهنی جامعه توسط رسانههای دیجیتال
معاون پیشگیری از وقوع جرم دادگستری کهگیلویه و بویراحمد، با اشاره به موانع گسترش فرهنگ کتابخوانی در جامعه، از تأثیرات منفی رسانههای دیجیتال بر ذهن جامعه بهویژه نسل جوان ابراز نگرانی کرد.
وی اظهار داشت: کثرت بمباران ذهنی افراد جامعه توسط رسانههای دیجیتال به حدی است که جامعه زیر ۲۰ سال و ۲۵ سال، که باید هدف اصلی ما باشد، در مسیرهای دیگر قرار گرفته است.
حسنی با تأکید بر اهمیت کتابخوانی افزود: فرصتهای کتابخوانی از جوانان گرفته شده و آنها به بازیهای رایانهای، فیلمها و شبکههای اجتماعی پناه میبرند. این موضوع نهتنها آنها را به روزمرگی مبتلا کرده، بلکه از مسیر رشد و توسعه فردی نیز بازمیدارد.
مشکلات اقتصادی و عدم دسترسی به کتاب
حسنی با اشاره به مشکلات اقتصادی بهعنوان یکی از موانع اصلی کتابخوانی گفت: قیمت بالای کتابها، خرید آنها را حتی برای کارمندان دولت سخت کرده است. کتابهایی وجود دارند که گاه قیمتشان به چند میلیون تومان میرسد. این شرایط باعث شده جوانان کمتر به کتابهای سنتی روی بیاورند.
وی پیشنهاد کرد: ایجاد امتیازهای ویژه برای خرید کتاب و گسترش دسترسی به کتاب در خانوادهها میتواند به بهبود بهداشت اجتماعی و جلوگیری از خسارتهای آینده کمک کند.
نقش فضای مجازی در گسترش کتابخوانی
معاون پیشگیری از وقوع جرم تأکید کرد: فضای مجازی میتواند بستری برای ترویج کتابخوانی باشد. با ارائه کتابهایی که مطابق با ذائقه و علاقه جوانان است، میتوان آنها را به مطالعه جذب کرد.
چالشهای پیشگیری از وقوع جرم
حسنی در بخش دیگری از سخنان خود به مسائل پیشگیری از وقوع جرم در استان پرداخت و اظهار داشت: بزرگترین چالش در این زمینه، ناآگاهی مسئولان و مدیران از وظایف خود در حوزه پیشگیری از وقوع جرم است. بسیاری از مدیران، که گاه کمتر از یک یا دو سال در سمت خود فعالیت میکنند، اطلاعات کافی درباره این مقوله ندارند و تصمیمات غیرتخصصی آنها مشکلاتی ایجاد میکند.
تأثیرات سیاست بر مدیریت اداری و آموزشی
وی با اشاره به تأثیرات منفی سیاست بر مدیریتها گفت: قبیلهگرایی، حزبگرایی و جناحگرایی در مدیریتهای استانی موجب شده تا مدیران برخلاف منافع عمومی عمل کنند. بهعنوان مثال، استخدامهای فامیلی و دور زدن قانون از جمله مواردی است که بارها شاهد آن بودهایم.
حسنی افزود: متأسفانه در نظام آموزش و پرورش، به جای اینکه علم اولویت داشته باشد، سیاست بر تصمیمات غلبه کرده است. این موضوع موجب جابهجایی افراد سالم با افراد ناسالم شده و افراد شایسته را به حاشیه میبرد.
نیاز به آموزش تخصصی مدیران
وی با تأکید بر اهمیت کتابخوانی تخصصی برای مدیران اظهار داشت: مدیرانی که وظایف مهمی بر عهده دارند، نیازمند آموزش تخصصی در حوزه مدیریت و پیشگیری از وقوع جرم هستند. زمانی که مدیری بدون دانش کافی مسئولیت ۱۷ یا حتی ۲۲ اداره را بر عهده میگیرد، چگونه میتوان انتظار داشت که بودجههای پیشگیرانه بهدرستی تخصیص یابد؟
معاون پیشگیری از وقوع جرم دادگستری کهگیلویه و بویراحمد در ادامه سخنان خود تأکید کرد: برای پیشگیری از آسیبهای اجتماعی و افزایش سطح فرهنگ کتابخوانی، نیازمند همکاری همهجانبه و توجه به آموزشهای تخصصی مدیران و همچنین کاهش تأثیرات سیاست بر نهادهای مختلف هستیم.
آموزش حقوقی ادارات و تغییر قوانین حراستها ضروری استاست
معاون پیشگیری از وقوع جرم دادگستری کهگیلویه و بویراحمد از لزوم آموزش حقوقی ادارات و تغییر قوانین مربوط به انتخاب مسئولان حراستها به منظور پیشگیری از وقوع جرم در ادارات استان خبر داد.
آموزش حقوقی ادارات؛ گامی به سوی ارتقای آگاهی و کاهش جرایم
معاون پیشگیری از وقوع جرم دادگستری کهگیلویه و بویراحمد، بر اهمیت آموزش حقوقی کارکنان و مسئولان حقوقی ادارات تأکید کرد و گفت: پیشنهادی که سالهاست مطرح کردهام و همچنان به دنبال آن هستم، برگزاری دورههای آموزش حقوقی برای مسئولان حقوقی و قضایی ادارات است. این آموزشها به افزایش دغدغهمندی و سواد حقوقی این افراد کمک میکند و به کاهش جرائم اداری منجر خواهد شد.
لزوم اصلاح قوانین انتخاب حراستها
وی همچنین با اشاره به قوانین مربوط به انتخاب مسئولان حراستها افزود: قوانین فعلی به شکلی طراحی شده که انتخاب این مسئولان تحت تأثیر مدیران ادارات است و این موضوع مانع از استقلال و نظارت صحیح آنان میشود. اصلاح این قوانین ضروری است تا حراستها بتوانند بهعنوان ناظران مستقل عمل کنند و پیش از وقوع هر جرم، مراتب را به مراجع بالاتر گزارش دهند.
اقدامات دادگستری در ارتقای آگاهی عمومی
حسنی در ادامه به اقدامات معاونت اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم در زمینه ارتقای آگاهیهای عمومی اشاره کرد و گفت: ما با تولید و توزیع موشن گرافیکهای آموزشی در فضای مجازی، توانستهایم آگاهیهای روزانه مردم را افزایش دهیم. این محتواها بهصورت گسترده در سراسر استان توزیع و توسط گروههای رسانهای منتشر میشود.
برنامههای تلویزیونی و حضور فعال در جامعه
وی با اشاره به نقش صداوسیما در ارتقای آگاهی عمومی اظهار داشت: برنامه تلویزیونی «مشاور شما» با حضور آنلاین و زنده قضات، هفتهای یک بار از شبکه دنا پخش میشود و تأثیر بسزایی در افزایش دانش حقوقی مردم داشته است. همچنین قضات ما با حضور در محافل عمومی از جمله مساجد، مدارس، هیئتها و برنامههایی مانند «چهارشنبههای امام رضایی»، به آگاهیبخشی مردم میپردازند.
توسعه زیرساختها؛ راهی برای کاهش جرائم
معاون پیشگیری از وقوع جرم دادگستری به نقش توسعه زیرساختهای اجتماعی و فرهنگی در کاهش جرائم اشاره کرد و گفت: ایجاد فضاهای سبز، کتابخانهها و مراکز ورزشی در محلهها میتواند به کاهش جرائم ناشی از ناآگاهی و بیکاری کمک کند. اشتغالزایی و تقویت اقتصاد نیز از دیگر راهکارهای موثر در کاهش جرائم است.
همکاریهای گسترده با نهادها و ادارات
حسنی با تأکید بر همکاری مستمر با سایر نهادها و ادارات استان بیان کرد: توافقنامههای متعددی با ادارات مختلف برای آگاهیدهی و اجرای طرحهایی نظیر آرای جایگزین حبس، استفاده از پابند الکترونیک و کمک به خانوادههای آسیبپذیر منعقد شده است. همچنین در طرح نماد با آموزش و پرورش همکاری داریم و قضات به آموزش دانشآموزان در مدارس و مساجد میپردازند.
جمعبندی و چشمانداز آینده
معاون پیشگیری از وقوع جرم دادگستری کهگیلویه و بویراحمد در پایان خاطرنشان کرد: همکاری ما با ادارات و نهادهای دولتی بهصورت شبانهروزی ادامه دارد و امیدواریم با تقویت این ارتباطات و اجرای برنامههای پیشگیرانه، شاهد کاهش چشمگیر جرائم در استان باشیم.
∎