آنفلوآنزای پرندگان یکی از مهمترین بیماریهای ویروسی در پرندگان است که تأثیرات گستردهای بر جمعیت پرندگان وحشی و اهلی، همچنین بر سلامت عمومی و اقتصاد کشاورزی دارد. این بیماری معمولاً در فصول سرد سال و به دلیل مهاجرت پرندگان وحشی به مناطق گرمتر، از جمله شمال کشور، شایعتر میشود.
با توجه به موقعیت جغرافیایی خاص شمال ایران و وجود تالابها و زیستگاههای مهم پرندگان مهاجر، این منطقه به یکی از کانونهای اصلی بررسی و مدیریت شیوع این بیماری تبدیل شده است. اهمیت پایش و کنترل آنفلوآنزای پرندگان در این مناطق نه تنها برای حفظ تنوع زیستی، بلکه برای جلوگیری از انتقال احتمالی به انسانها و جلوگیری از خسارات اقتصادی، حیاتی است.
سیامک مسعودی، رئیس گروه بیماریهای حیات وحش در مورد آنفلوآنزای پرندگان اعلام کرد: هر سال با آغاز مهاجرت پرندگان آبزی و کنار آبزی به کشور (اواخر شهریور)، بر اساس دستورالعمل مربوطه نسبت به تشدید پایشها، افزایش بازدید و رصد مستمر پرندگان مهاجر آبزی و کنار آبزی توسط محیطبانان و کارشناسان محیط طبیعی در تالابها و نواحی ساحلی در شمال کشور اقدام میشود. تاکنون در سال جاری بر اساس اعلام سازمان دامپزشکی، در پرندگان حیات وحش در شمال کشور آنفلوآنزای فوق حاد پرندگان گزارش نشده است.
وی اظهار کرد: برای جلوگیری از گسترش احتمالی آنفلوآنزای فوق حاد پرندگان در حیات وحش، تمامی اقدامات لازم طبق دستورالعملهای مربوطه و مصوبات ستاد مرکزی کنترل آنفلوآنزای فوق حاد پرندگان در حال انجام است. این اقدامات با هماهنگی سازمان دامپزشکی کشور و بر اساس برنامههای مصوب، به منظور مدیریت و کنترل شیوع این بیماری در زیستگاههای حیات وحش اجرا میشود.
رئیس گروه بیماریهای حیات وحش گفت: پایش مستمر تمامی بخشهای تالابها و آبگیرها در حال انجام است. این کار با وجود سختیهای فراوان متوقف نمیشود و حتی در شرایط سخت آب و هوایی و برودت هوا نیز با دقت و رعایت اصول ایمنی توسط محیطبانان و نیروهای اجرایی صورت میگیرد. این پایشها بهدلیل اهمیت موضوع و جلوگیری از شیوع آنفلوآنزای فوق حاد پرندگان با حساسیت بسیار بالا انجام میشود. در صورت مشاهده هر مورد مشکوک یا حتی یک مورد تلفات پرندگان آبزی در حیات وحش، موضوع در اسرع وقت به دامپزشکی استان اطلاعرسانی شده و برای انجام بررسیها و آزمایشهای لازم اقدام میشود.
وی از همکاری مستمر این سازمان با سازمان دامپزشکی کشور برای پیشگیری و مقابله با بیماری آنفلوآنزای فوق حاد پرندگان خبر داد و اظهار داشت: بازدیدهای مشترک از تالابها و مراکز تجمع پرندگان آبزی بهصورت منظم انجام میشود تا شرایط زیستی و بهداشتی پرندگان رصد و مدیریت شود. در صورت وقوع بیماری، رعایت دقیق دستورالعملها و توجه ویژه به امنیت زیستی، اقدامات بهداشتی و قرنطینهای اهمیت زیادی دارد. این اقدامات بهمنظور جلوگیری از گسترش بیماری و حفاظت از زیستگاههای طبیعی و گونههای حیات وحش ضروری هستند.
مسعودی در پایان گفت: همکاری میان سازمان حفاظت محیط زیست و سازمان دامپزشکی نشاندهنده اهمیت کنترل بیماریهای حیات وحش و تأثیر آن بر اکوسیستمهای طبیعی است. این تعامل مشترک در کنار اجرای دستورالعملهای مرتبط، نقش بسزایی در مدیریت بحرانهای زیستی ایفا میکند.