شناسهٔ خبر: 70516904 - سرویس علمی-فناوری
نسخه قابل چاپ منبع: همشهری آنلاین | لینک خبر

جفت گمشده خورشید کجاست؟

بسیاری از ستارگان در کهکشان به صورت جفت وجود دارند، اما خورشید در میان آنها یک استثنا است. اما مدتی است دانشمندان ستاره شناس، تمام دانش خود را صرف دریافت سرنخ‌های کرده اند که نشان می‌دهد ممکن است خورشید یک قل دیگر داشته باشد. اما سئوال اینجاست که این قل دیگر کجا رفته است؟

صاحب‌خبر -

ستارگان دوتایی

به گزارش همشهری آنلاین: خورشید را به عنوان یک ستاره کوچ نشین و منزوی می شناسند. این گوی آتشین طلایی با چرخش در یکی از بازوهای مارپیچ کهکشان راه شیری، ما را تقریباً هر 230 میلیون سال یک بار در تنهایی خود به دور کهکشان می‌برد. نزدیکترین ستاره به خورشید، پروکسیما قنطورس است که 4.2 سال نوری از ما فاصله دارد، آنقدر دور است که حتی سریعترین فضاپیمای که تاکنون ساخته شده بیش از 7هزار سال طول می کشد تا به آن برسد. بنابراین نزدیک شدن به ستاره هایی که در مرکز سیستم خورشیدی قرار دارد تقریبا غیرممکن است. اما از نگاه اخترشناسان ستارگان دوتایی (ستارگانی که به صورت جفت به دور کهکشان می چرخند) به نظر مشترک هستند. پس خورشید به عنوان یک ستاره باید یک جفت داشته باشد.

خواهر و برادر ستاره ای

اخیرا اخترشناسان حتی یک جفت را در نزدیکی سیاهچاله‌ شگفت انگیزی که در قلب کهکشان راه شیری قرار دارد مشاهده کرده‌اند. جایی که اخترفیزیکدانان تصور می‌کردند باعث می‌شود ستاره‌ها از یکدیگر جدا شوند یا در اثر گرانش شدید از بین بروند.

در واقع، اکتشافات منظومه‌های ستاره‌ای دوتایی در حال حاضر به قدری رایج است که برخی از دانشمندان بر این باورند که شاید همه ستارگان زمانی به صورت جفت به دنیا آمده‌اند و هر کدام یک خواهر یا برادر ستاره‌ای دارند.

اما این ایده به یک سئوال جالب منتهی شده است: آیا خورشید هم زمانی یک ستاره دوتایی بود که مدت ها پیش همدمش را گم کرده است ؟ گونجی لی، ستاره شناس موسسه فناوری جورجیا در ایالات متحده می گوید که این قطعا یک احتمال است که در نوع خودش جالب است.

اگر خورشید دومی بود چه می شد؟

خوشبختانه امروز خورشید همدمی ندارد. اگر چنین می شد، کشش گرانشی یک خواهر و برادر خورشیدی می توانست مدار زمین و سیارات دیگر را مختل کند و سیاره زمین را محکوم به انحراف از گرمای شدید تا سرمای وحشتناک کند، به گونه ای که زندگی بسیار نامطلوب باشد.

نزدیک ترین ستاره های دوتایی به زمین، آلفا قنطورس A و B، در حدود 24 برابر فاصله زمین تا خورشید به دور یکدیگر می چرخند. پس از اینکه در سال 1984 برای اولین بار بحث ستاره های دوتایی مطرح شد، حرف و حدیث مبنی بر اینکه خورشید می‌تواند یک همدم کم‌نور در دور منظومه شمسی امروز داشته باشد گفته شد. یک ستاره فرضی که اغلب Nemesis نامیده می‌شود.

پیش ستارگان

در سال 2017، سارا ساداووی، اخترفیزیکدان دانشگاه کوئینز در کانادا، از داده‌های یک بررسی رادیویی از ابر مولکولی پرسئوس - یک مهدکودک ستاره‌ای پر از سیستم‌های ستاره‌ای دوتایی جوان - استفاده کرد تا به این نتیجه برسد که فرآیند تشکیل ستاره ترجیحاً ممکن است پیش‌ستارگان را به صورت جفت تشکیل دهد.

او دریافت که این احتمال آنقدر زیاد است که امکان دارد همه ستارگان به صورت جفت یا منظومه های چند ستاره تشکیل شوند. به این ترتیب در حالی که برخی از آنها به طور نامحدودی به هم متصل می شوند، برخی دیگر به سرعت در طی یک میلیون سال از هم جدا می شوند.

بیشتر بخوانید:

خورشید هم دوتا بوده است

برخی سرنخ‌های عجیب و مرموز وجود دارد که نشان می‌دهد خورشید نیز زمانی بخشی از یک سیستم دوتایی بوده است. در سال 2020، امیر سراج، اخترفیزیکدان در دانشگاه هاروارد در ایالات متحده، گفت که منطقه ای از دنباله دارهای یخی که دور منظومه شمسی را فراتر از پلوتون احاطه کرده اند، به نام ابر اورت، ممکن است حاوی اثری از این ستاره همراه باشد. این پوسته سرد از یخ و سنگ به قدری دور است که دورترین فضاپیمای پرتاب شده توسط بشر - وویجر 1 - حداقل تا 300 سال دیگر به آن نخواهد رسید.