در پی انتشار ویدئویی از آتش زدن مزار مؤسس مذهب علویان سوریه «ابو عبدالله الحسين بن حمدان الخصيبی» که در حلب قرار دارد، تظاهرات اعتراضی در شهرهای حمص، طرطوس، لاذقیه، قرداحه و مصیاف برگزار شد. بر اساس فیلم‌های منتشره، عناصر امنیتی وابسته به هیأت تحریرالشام اقدام به تیراندازی به سمت تظاهرات‌کنندگان در شهر حمص کردند. علویان سوریه در اعتراض به تعرض اعضای گروه‌های تروریستی تحریرالشام و متحدین آنها به مقبره حسین بن حمدان الخصیبی، از علمای برجسته علوی در شمال شهر حلب دست به تظاهرات زدند. این تظاهرات در استان‌های لاذقیه، طرطوس، حمص، حماه و دمشق جریان داشته و مسلحین گروه‌های تروریستی برای مقابله با معترضین اقدام به تیراندازی و درگیری با معترضین کرده‌اند. معترضین در جریان تظاهرات‌ها شعار یا علی و لبیک یا الخصیبی سر داده‌اند. این تظاهرات در حالی برگزار می‌شود که ترورهای کور، تعرض به کلیسا و مقدسات مسیحیان و سایر اقوام و مذاهب همچنان در سوریه ادامه دارد و دولت انتقالی گروه‌های تروریستی تابع ترکیه هنوز موفق به ایجاد امنیت و حاکمیت در سوریه نشده‌اند. معترضان علوی همچنین با تجمع در برابر ساختمان استانداری طرطوس در واکنش به بی‌احترامی به مزارهای دینی شعار «یا علی» سر دادند.
آغاز اعتراضات در پی تعرض به مزار «ابو عبد الله الحسين بن حمدان الخصيبی»
در همین ارتباط، دولت انتقالی سوریه وابسته به گروه‌های مسلح قول داده که عاملان این هتک حرمت به مزار دینی را بازخواست خواهد کرد. پیش از این هم تصاویری از اهانت به قبرستان‌های متعلق به اقلیت‌ها و اماکن دینی آنها منتشر شده بود. علویان که به‌عنوان «نصیریه» نیز شناخته می‌شوند، یکی از شاخه‌های اسلام هستند و ریشه‌های تاریخی آنها به قرن دوازدهم میلادی برمی‌گردد. این گروه در مناطق کوهستانی شمال سوریه به‌ویژه در استان لاذقیه، ساکن هستند. علویان به‌عنوان یک اقلیت مذهبی، در طول تاریخ با چالش‌های زیادی مواجه شده‌اند و تحت فشارهای سیاسی و اجتماعی قرار داشته‌اند.
وضعیت علویان در سوریه: تهدیدها و حملات گروه‌های افراطی
در جریان جنگ داخلی سوریه، علویان با تهدیدها و چالش‌های گسترده‌ای روبه‌رو شدند، به‌ویژه با ظهور و فعالیت گروه‌های اسلام‌گرای افراطی مانند تحریرالشام. این گروه که ابتدا با نام جبهه‌النصره شناخته می‌شد و شاخه‌ای از القاعده بود، تحت رهبری ابو محمد جولانی به یکی از قدرتمندترین بازیگران مسلح در سوریه تبدیل شد. تحریرالشام از همان آغاز مواضع خصمانه‌ای نسبت به حضور علویان در ساختار حکومتی سوریه و قدرت‌گیری این جامعه اتخاذ کرد.
در مناطق شمال غرب سوریه به‌ویژه استان ادلب که به یکی از پایگاه‌های اصلی تحریرالشام تبدیل شده، درگیری‌های شدیدی میان این گروه و نیروهای وفادار به حکومت بشار اسد رخ داده است. در این منطقه، علویان به دلیل نزدیکی به دولت مرکزی و حمایت تاریخی‌شان از خاندان اسد، به هدفی اصلی برای تحریرالشام تبدیل شده‌اند. این گروه با ایدئولوژی سنی افراطی خود، علویان را به دلیل تفاوت‌های مذهبی و سیاسی، دشمنی اصلی معرفی می‌کند و تلاش دارد آنها را از عرصه سیاسی و اجتماعی سوریه حذف کند.
تحریرالشام که در پی سرنگونی رژیم اسد و تشکیل یک حکومت بر اساس اصول افراط‌گرایانه خود است، نفوذ علویان در نهادهای امنیتی و دولتی سوریه را یکی از موانع اصلی اهدافش می‌داند. این موضوع سبب شده است که این گروه عملیات‌های گسترده‌ای علیه مواضع علویان و مناطق تحت کنترل دولت سوریه ترتیب دهد.
از سوی دیگر، علویان که بیشتر در استان‌های لاذقیه و طرطوس متمرکز هستند، در برابر این تهدیدها موضع دفاعی گرفته‌اند. این مناطق که به دلیل موقعیت جغرافیایی خود در کوهستان‌های غرب سوریه از امنیت نسبی برخوردارند، به پناهگاهی برای جمعیت علوی تبدیل شده‌اند. با این وجود، حملات مکرر تحریرالشام و گروه‌های هم‌پیمان آن، به همراه بمباران مناطق علوی‌نشین، شرایط زندگی را برای این جامعه دشوار کرده است. پس از سقوط دولت «بشار اسد» در سوریه توسط معترضین مسلح و تروریست‌های تحت حمایت برخی از کشورهای منطقه و فرامنطقه از جمله آمریکا و ترکیه، اکنون این کشور با تجاوز نظامی خارجی از سوی اسرائیل و تهدیدات ترکیه و آمریکا روبه‌رو شده است.
اتحادیه عرب و اتهام‌زنی علیه ایران: سکوت در برابر تجاوزات اسرائیل
از طرفی، علاوه‌بر اشغال شدن بخش‌هایی از خاک سوریه توسط رژیم صهیونیستی و اشغال ماندن میادین نفتی واقع در شرق این کشور توسط آمریکا، اعتراضات داخلی علیه حاکمان کنونی سوریه در شهرهای مختلف این کشور شکل گرفته است. در این میان اتحادیه عرب، شامگاه پنج‌شنبه گذشته، در بیانیه‌ای مغرضانه و ادعایی، بدون اشاره به جنایات رژیم صهیونیستی در سوریه و اشغال شدن بخشی از خاک این کشور توسط اسرائیل یا تحرکات دیگر کشورها و تهدیدات آنها علیه شهروندان سوریه، طی بیانیه‌ای گستاخانه از ایران خواست تا با «مواضع خود» به «فتنه و بی‌ثباتی» در سوریه دامن نزند.
در بیانیه ادعایی اتحادیه عرب آمده است: «از ایران می‌خواهیم تا به نزاع در سوریه دامن نزند.»
در بخش دیگر این بیانیه مغرضانه، بدون اشاره مستقیم به رژیم صهیونیستی، این اتحادیه روی «احترام به حاکمیت، تمامیت ارضی و ثبات سوریه، محدود کردن تسلیحات و کنترل آن توسط دولت، انحلال تمامی تشکل‌های مسلح و رد هرگونه مداخله بی‌ثبات‌کننده خارجی» تأکید کرده است.
اتحادیه عرب همچنین اعلام کرد که با نگرانی حوادثی را که در چندین شهر و منطقه سوریه با هدف شعله‌ور کردن جرقه‌های درگیری رخ می‌دهد، دنبال می‌کند.
این اتحادیه همچنین بدون اشاره مستقیم به مواضع رسمی دولت ایران یا مشخص کردن بیانیه مورد نظر خود مدعی شده که با «اظهارات ایران که با هدف دامن زدن به نزاع در میان مردم سوریه بیان می‌شوند» مخالف است.
موضع رسمی ایران در قبال سوریه
بیانیه مغرضانه اتحادیه عرب در حالی است که «اسماعیل بقایی»، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران با اشاره به حوادث روزهای گذشته در شهرهای مختلف سوریه و اعتراضات مردمی در واکنش به هتک حرمت یکی از اماکن مقدس، ضمن ابراز تعجب از اتهام‌زنی‌های بی‌اساس برخی محافل رسانه‌ای علیه جمهوری اسلامی ایران مبنی بر دخالت در امور داخلی سوریه، چنین ادعاهایی را کاملا مردود دانست.
وی افزود: «با یادآوری مواضع اصولی جمهوری اسلامی ایران در حمایت از تمامیت سرزمینی و وحدت ملی سوریه و شکل‌گیری یک نظام سیاسی فراگیر با مشارکت همه طیف‌های سیاسی و اقوام و مذاهب این کشور و احترام به حقوق اقلیت‌ها و حفظ حرمت اماکن دینی، بر ضرورت جلوگیری از گسترش ناامنی و خشونت علیه اقشار مختلف جامعه سوریه و تأمین امنیت شهروندان تأکید کرد.»
اتهام‌پراکنی اتحادیه عرب علیه ایران در حالی است که این گروه با وجود ادعای خود مبنی بر «احترام به تمامیت ارضی سوریه و حقوق شهروندان آن» در برابر تجاوزات اخیر رژیم صهیونیستی به سوریه یا حتی دلیل اصلی وقوع اعتراضات داخلی در سوریه سکوت اختیار کرده است.