به گزارش خبرگزاری رسا در فارس، محمدرضا باقری سفیر سابق ایران در سوریه در جمع خدام حرم مطهر شاهچراغ(ع) با اشاره به «تحولات سوریه و منطقه» گفت: شرایط حساس منطقه و فتنه‌های جدیدی که در منطقه پیش آمده، هم ضرورت دقت و توجه مسئولین جمهوری اسلامی ایران را بیشتر کرده است و هم اِن‌شاءلله انسجام ملی و وحدت این ملت به پاخواسته‌ که در طول خطی به تمامی تاریخ گذشته، توانسته ایستادگی نماید و مسائل را حل کند، بیافزاید. 

سفیر سابق ایران در کشور سوریه، در ادامه به وضعیت پیشین این کشور اشاره کرد و گفت: وضعیت اجتماعی، قومی و مذهبی سوریه که من توفیق خدمت در آنجا را به عنوان سفیر داشتم، یک وضعیت ویژه‌ای بود؛ کشوری با مردمانی از قومیت‌‌ها و مذاهب مختلف، با یک سری ویژگی‌های خاص خودشان؛ تعداد کمی از شیعیان که بیشتر آن‌ها علوی‌ها بودند و تعداد بسیار اندکی مسیحی و دروزی و فرقه‌های کوچکی از اسلام؛ و یک اکثریت اهل تسنن که آن ‌ها هم خود شاخه‌های مختلفی مانند شاخه مروانی و ... داشتند. در بین همه این گروه‌ها ‌افراد لائیک و بی‌دین هم دیده می‌شد.

وی اضافه کرد: کشور سوریه نسبت به بیشتر کشورهای عربی، قدمت و فرهنگ بالاتری دارد. با کشورهای همجوار همیشه مشکل داشتند؛ از جمله با عراق، ترکیه و نوعاً با عربستان و اردن. این کشور‌ها، سوریه و خاندان اسد را دوست نداشتند. مثلاً با ترک‌ها در زمینه آب، زمین  و مسأله کردها مشکل داشتند. بدترین اختلافی که بین دو ملت و کشور می‌تواند وجود داشته باشد، مناقشه ارضی است. ترک‌ها به دلایل مختلف و واهی معتقد بودند بخش‌هایی از خاک سوریه متعلق به آن‌ها است.

سفیر سابق ایران در کشور ترکیه اظهار کرد: بنده از زمان میرزا حسین خان سپهسالار سفیر ایران در دوره عثمانی تا به امروز، طولانی‌ترین مدت اقامت در ترکیه را به عنوان سفیر، به مدت هفت سال و سه ماه داشتم، و سخنرانی روز قدس موجب شد که سفیر اسرائیل به وزارت خارجه ترکیه برود و در آنجا بنشیند و گفت تا ایشان اینجا باشند من از وزارت خارجه بیرون نمی‌روم، ارتش ترکیه بنده را بیرون کرد و چون نخست وزیر ترکیه، نجم الدین اربکان(رحمت الله علیه) مرد متدین، انقلابی و علاقه‌مند به ایران بود، مقاومت کرد، او را هم خانه نشین کردند؛ بعد از یک سال و نیم دولتی که با اکثریت آرا به صحنه سیاست آمده بود و خوب هم داشت کار می‌کرد؛ خط لوله گاز ایران و ترکیه به همت او کشیده شد، گروه دی 8 پیشنهاد آقای اربکان بود.

وی با بیان اینکه، ترک ها علاوه بر اراضی، به لحاظ آب هم با سوری ها اختلاف داشتند، گفت: ترکیه آن میزان آبی را که موظف بود به کشور سوریه بدهد، نمی‌داد. مورد اختلافی دیگر، مسأله کردها بود. ترک‌ها معتقد بودند که سوری‌ها، پ. ک. ک.، یعنی کرد‌های مخالف دولت ترکیه را حمایت می‌کنند. در حال حاضر هم این موضوع یک مسأله جدی بین این دو کشور است. در زمانی که آقای دکتر ولایتی وزیر امور خارجه بودند، بنده بارها شاهد دعوای وزرای خارجه سوریه و ترکیه، فاروق الشرع و حکمت شِتین بودم، که ایشان بین آن‌ها وساطت می‌کردند.

مدیرکل سابق اروپای مرکزی و شمالی وزارت امور خارجه، به سیاست‌های تفرقه افکنانه آمریکا در منطقه اشاره کرد و گفت: آمریکایی‌ها همیشه سعی می‌کنند هر جایی را که می‌توانند ناامن کنند و بعد خودشان به عنوان ناجی و قهرمان وارد می‌شوند و از آنجا بهره‌برداری می‌کنند.

وی افزود: در میان کشورهای حوزه خلیج فارس، در دهه ۶۰ که من آنجا حضور داشتم، کویت تنها کشوری بود که به آمریکا پایگاه نظامی نداده بود. آمریکایی‌ها به صدام گفتند که به کویت حمله کنید، کویتی که کمک های مالی بسیاری به صدام کرده بود اما چون پایگاه به آمریکا نداده بود پس صدام باید به کویت حمله کند.

وی یادآور شد:  من بارها به امیر کویت نصیحت می‌کردم که چرا شما اینقدر به عراق و صدام کمک می‌کنید؛ سال ۱۳۶۳ خدمت حضرت امام(رحمت الله علیه) رسیده بودم، به من فرمودند به این شیخ کویت بگو این جانور  یعنی صدام اگر جان بگیرد به شما حمله می‌کند، من وقتی این پیغام را به امیر کویت رساندم، ایشان گفتند هرگز این اتفاق نخواهد افتاد؛ ولی صدام ۱۱ امرداد ۱۳۶۹ به آنجا حمله کرد، چرا؟ این نقشه آمریکا بود که گفت تو حمله کن، بعد من کویت را آزاد می‌کنم و آنجا ماندگار می‌شوم و پایگاه می‌زنم و همینطور هم شد.

سفیر سابق ایران در سوریه گفت: امروز یکی از پایگاه‌های آمریکا در منطقه، در کشور کویت است. روزی فرزند یک کویتی متدین که خمس خودش را به من می‌داد که خدمت حضرت امام خمینی(ره) بیاورم، مشاهد کردم که بر روی پیراهن خود نوشته زنده باد آمریکا، دلیل را از ایشان پرسیدم، در جواب گفت آن‌ها ما را نجات دادند! جنگ شناختی اینگونه است، آمریکایی ها به این شکل کار می‌کنند و بر جوانان تاثیر می‌گذارند؛ عراقی‌ها حین عقب‌نشینی، چاه های نفت کویت را به آتش کشیدند، در حالی که ما بودیم که رفتیم چاه‌های نفت کویت را خاموش کردیم.

این استاد دانشگاه، با اشاره به اینکه داعش، ساخته و پرداخته آمریکا است، گفت: آمریکایی ها در سوریه هم همین کار را انجام دادند، در حمله تدارک دیده شده قبلی و در سناریویی مشخص، داعش یا همان دولت اسلامی عراق و شام، که ساخته و پرداخته خودشان بود حمله کرد، بعد آمریکایی‌ها به بهانه مقابله با داعش، آنجا حضور پیدا کردند و پایگاه نظامی زدند، و با اینکه قهرمان بزرگ میدان، شهید بزرگوار حاج قاسم سلیمانی بودند و داعش را شکست دادند، اما آمریکایی‌ها آنجا ماندند و گفتند برای حفظ امنیت باید اینجا حضور داشته باشیم .هرکس که تردید دارد داعش را آمریکا به وجود آورده است به سخنرانی‌های ترامپ و اظهارات هیلاری کلینتون که به صراحت به این موضوع اذعان و اعتراف کرده اند، رجوع کند.

وی افزود: معاون سابق کشورهای عربی و آفریقایی وزارت امور خارجه، گفت: آمریکایی‌ها در منطقه‌ دیرالزور سوریه، که منطقه ای نفت‌خیز هست پایگاه زدند؛ هم برای چپاول نفت سوریه و هم برای پرورش تکفیری‌ها در این پایگاه و البته سایر پایگاه های خود در این کشور و بخش دیگری از تروریست‌ها نیز در ترکیه سازماندهی شده اند.

وی اظهار کرد: آمریکایی‌ها منظورشان از خاورمیانه جدید، حفظ آرامش و امنیت رژیم صهیونیستی است. آن هم با گرفتن بخش‌هایی از خاک برخی کشورها و بزرگ کردن اسرائیل و رفع مزاحمت‌ها برای این رژیم اشغال‌گر؛ یکی از این مزاحم‌ها برای آن‌ها سوریه بود.

سفیر سابق ایران در سوریه، در ادامه به بیان توضیحی پیرامون سران سوریه پرداخت و اظهار کرد: در ابتدا باید بگویم که آقای حافظ اسد به دستور امام خمینی(قدس سره) شیعه شد؛ طبق گفته‌ی جناب آقای محمدحسن اختری، سفیر اسبق ایران در سوریه که در حال حاضر هم جزو عزیزان فعال در زمینه‌های سیاسی در سوریه هستند و از نزدیک در جریان شیعه شدن ایشان بودند. نکته دیگر اینکه حافظ اسد به دستور حضرت امام(ره)، خط لوله ای که نفت عراق را از طریق سوریه به دریای مدیترانه منتقل می‌کرد، قطع و صدام را از درآمد هنگفت این صادرات نفت، محروم کرد.

وی ادامه داد: همچنین رئیس جمهور سوریه به توصیه جمهوری اسلامی ایران، به ۱۰ گروه فلسطینی امکانات داد. بنده خود این را مشاهده کرده‌ام؛ من با خالد مشعل، احمد جبرئیل یا ماهرطاهر کار کرده‌ام؛ زمانی که ما یک موشک هم نداشتیم، ایشان موشک سام به ما داد. حافظ اسد برای انقلاب ما کارکرد و فرمایشات حضرت امام خمینی(ره) را نیز اجرا می‌کرد.

این استاد دانشگاه، با اشاره به توصیه های مسئولان کشور به رئیس جمهور سوریه، برای تغییر در برخی رویه ها گفت: شهید بزرگوار ما حاج قاسم سلیمانی بارها به من گفتند که در مورد نیروهای ارتش و نحوه تعامل با مردم توصیه هایی به بشار اسد کرده ام. در مورد حقوق ارتشی‌ها بارها توصیه شده بود که حقوق ارتشی‌ها خوب نیست. چیزی که گرفتاری بشار بود و حافظ اسد این گرفتاری را نداشت، قدرتمند شدن حزب بعث علیه بشار بود.

وی افزود: افرادی مثل عبدالحلیم خَدام قدرت بیشتری پیدا کرده بودند، خَدام در ابتدا وزیر خارجه و سپس معاون بشار بود، و بعد فاروق الشرع وزیر خارجه سوریه که از همین خانواده الشرع است که چندسال پیش ایشان را هم کنار گذاشته بودند؛ شبکه حزب بعث واقعا قوی کار می‌کرد، در عراق هم همینگونه بود. در عراق حزب بعث بود که به سمت آمریکا متمایل شد و صدام روسی را به صدام آمریکایی تبدیل کرد، سند برای صحبت بنده این که کلیه امکانات نظامی عراق در آن زمان، روسی بود.

وی ادامه داد: در واقع در سوریه، حزب بعث باعت بیچاره شدن خاندان اسد شد، البته عرض کردم که بارها و بارها تذکر داده شده بود، ولی مهم‌تر این بود که بشار اسد چون به وعده های آمریکایی‌ها، اروپا و عرب‌ها توجه نکرد، کمرش را شکستند. آخرین مورد اینکه اماراتی‌ها گفتند که بهترین مکان و امکانات زندگی را برایت فراهم می‌کنیم، از ایران فاصله بگیر و ما هرچه بخواهی به تو می‌دهیم ولی بشار اسد قبول نکرد.

معاون پیشین وزارت امور خارجه، ضمن انتقاد از روسیه بابت عدم حمایت از دولت سوریه گفت: روسیه هم در دفاع از دولت سوریه، خوب و به موقع به میدان نیامد و ما هم به خاطر همین است که می‌گوییم به روس‌ها هم هیچ اعتمادی نداریم؛ ما به هیچکس اعتماد نداریم ولی با همه کار می‌کنیم. این اعتقاد ما است و قانون اساسی ما این را می‌گوید، و البته هیچ وقت، عامل کسی نمی‌شویم. ما روس‌ها را خوب می‌شناسیم، اما همسایه ماست و ما با همسایگان باید کار بکنیم.

وی گفت: یکی دیگر از مشکلات بشاراسد این بود که خَدام و فاروق رفتند و علیه او کار کردند، فرماندهان ارتشِ او را خریدند. حاج قاسم در آنجا بسیج مردمی درست کرد، مشابه کاری که در عراق شده، اما این بسیج مردمی را به خاطر فشارهای حزب بعث سوریه و اطرافیان بشار، به رسمیت نشناختند.

دکتر باقری ضمن ابراز امیدواری به بسیج مردمی و جنبش جوانای سوری، گفت: اتفاقات چهارشنبه شبرا ببینید. جوانان سوریه کم‌کم در حال آمدن به میدان هستند و اشارات و بیانات حضرت آقا در مورد تحولات سوریه کاملا حساب شده و دقیق است.

وی خاطرنشان کرد: بشار اسد نخواست از ما جدا بشود و ما تلاش داشتیم که اشکالاتش هم رفع بشود. واقعاً منافع ملی ما اقتضا می‌کرد که در آن برهه در سوریه حضور داشته باشیم و البته به عنوان یک مسلمان، نصیحت و کمک هم کردیم.

معاون پیشین وزارت امور خارجه، در ادامه به درگیری حافظ اسد با اِخوان المسلمین، اشاره کرد و گفت: یک مشکل اصلی که باز بشاراسد و پدرش داشتند، مسئله اخوان است، اخوانی‌ها به هر حال در زمان حافظ اسد مورد هجمه ایشان قرار گرفتند .

وی افزود: هیچ قدرتی در هیچ کشوری حاکمیت خود را به مذاکره نمی‌گذارد و هیچ دولتی در دنیا اقتدار خود را معامله نمی‌کند، البته ما کشتار اخوانی‌ها توسط حافظ اسد را تایید نمی‌کنیم. در نظر داشته باشید که ترک‌ها به خصوص حزب عدالت و آقای اردوغان، اِخوانی هستند، همچنین قطری‌ها اخوانی‌اند، برخی از حماسی‌ها اخوانی هستند، طبیعی است که با دولت سوریه ضد و مخالف باشند.

سفیر سابق ایران در ترکیه، در ادامه به رئیس جمهور ترکیه اشاره کرد و گفت: جمهوری اسلامی به آقای رجب طیب اردوغان بسیار محبت کرده و او را شهردار و نخست وزیر کرده است، وقتی علیه او کودتا صورت گرفت جمهوری اسلامی او را نجات داد. حزب عدالت و توسعه تعهداتی به آمریکایی‌ها دارد و قول‌هایی را به آنها داده است. ولی باید در نظر داشته باشد که به صورت پیمانکار در قضیه سوریه کار می‌کند و فردا به این پیمانکار چیزی نخواهند داد.

وی افزود: برای آمریکایی ها، فقط خودشان و امنیت اسرائیل مهم است اینکه رژیم صهیونیستی، مزاحم نداشته باشد؛ لذا اسرائیل با حمایت آمریکا بعد از به قدرت رسیدن تحریرالشام، زیرساخت‌های نظامی و اقتصادی سوریه را بمباران کرد. با این هدف که یک دولت ضعیف وجیه الدوله مقبول سازمان ملل، در سوریه حاکم شود. که ان‌شالله به آنجا نمی‌کشد و همانطور که گفته شد جوانان سوریه به میدان می‌آیند.

این استاد دانشگاه، با بیان اینکه طرف‌های درگیر در موضوع سوریه هر یک به دنبال سهمی هستند، گفت: چشم‌داشت ارضی ترکیه و اردوغان را نمی‌توان نادیده گرفت، همچنین مشکلاتشان با کردها و کینه ای که اردوغان به عنوان یک اِخوانی از خاندان اسد دارد، آن‌ها را در موضع ضد دولت بشار اسد قرار داده است. آمریکا هم که به دنبال گستراندن پایگاه های نظامی خود در منطقه و این کشور است. اسرائیل هم با هدف اشغال بخشی از «قنیطره» و «جولان»، وارد این سرزمین شده است و اعراب هم با این هدف که یک مزاحم به اسم بشار اسد، از بین برود.

وی با بیان اینکه هر نظام سیاسی بر سه پایه استوار است و حفظ می‌شود، گفت: «عقیده و ایمان»، «حضور مردم» و «رهبری»، شاخصه های اصلی برای حفظ یک نظام هستند. حالا هر کدام از این‌ها که وجود نداشته باشد مشکلی ایجاد می‌شود. همانطور که در صدر اسلام، آن روزی که پای امام علی علیه السلام و دیگر امامان معصوم(ع) نایستادند و آن وقایع تلخ رخ داد. این‌ اتفاقات، هم درس است و هم عبرت. امیدواریم که این تبیین و این روشنگری‌ها، ملت ما را در انسجام ملی پایدارتر کند. امیرالمومنین علیه السلام می‌فرماید:« آیا شما نمى بینید سرزمین شما با حمله دشمن کم شده، و شهرهایتان تحت فرمان آنان درآمده،و کشورهایتان ربوده شده و در شهرهاى شما جنگ درگرفته؟! ..... هر که از دشمن آسوده بخوابد، دشمن نسبت به او نخواهد خفت. والسلام.».

وی افزود: سفیر سابق ایران در کویت، ترکیه و سوریه ادامه داد: من از این کلام امام علی علیه السلام، استفاده می‌کنم و می‌گویم نمی‌بینید دشمن با همین موبایل ها تا درون اتاق خواب شما و حتی نزد کودکانتان آمده؟ مراقب باشید اگر شما خوابید آن‌ها بیدارند.

دکتر باقری، در پایان خاطرنشان کرد: یکی از قضایایی که در کشور ما مورد سوء استفاده و هجمه فرهنگی، سیاسی و امنیتی قرار گرفته است، مسئله سوریه است، مراقب باشیم که خدای نکرده با خواب خودمان، دشمن بیدار را موفق نکنیم.