به گزارش ایسنا، زندگی خانواده‌های زندانیان به دلیل فقر، محرومیت و از دست دادن سرپرست خانوار، دچار چالش‌های بزرگی می‌شود. این خانواده‌ها نه‌تنها با مشکلات مالی و معیشتی روبرو هستند، بلکه با سرزنش و طرد اجتماعی نیز مواجه می‌شوند. کودکان در این خانواده‌ها بیش از دیگران در معرض بزهکاری و ترک تحصیل قرار دارند. بسیاری از این خانواده‌ها به کمک‌های نهادهای حمایتی نیاز دارند تا بتوانند از چرخه آسیب‌های اجتماعی رها شوند. از آنجا که مشکلات این خانواده‌ها به طولانی‌مدت بر زندگی آن‌ها تأثیر می‌گذارد، توجه ویژه به این مسئله ضروری است.
حمایت اجتماعی که شامل کمک‌های مالی، خدمات مشاوره‌ای و حمایت‌های عاطفی می‌شود، می‌تواند اثرات مخرب زندانی‌شدن سرپرست خانوار را کاهش دهد. این نوع حمایت از طریق پیوند مجدد خانواده با جامعه و کاهش فشارهای روانی، از گسترش آسیب‌های اجتماعی جلوگیری می‌کند. با این حال، هنوز نیاز است که این حمایت‌ها گسترش یافته و به‌صورت جامع‌تری ارائه شود.
در این راستا، علی‌اصغر عباسی اسفجیر، دانشیار گروه جامعه‌شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بابل و همکارانش، تحقیقی انجام داده اند. آن ها نقش حمایت اجتماعی در بهبود زندگی خانواده‌های زندانیان را مورد بررسی قرار داده و این کار را با تمرکز بر خانواده‌هایی که تحت پوشش انجمن حمایت از زندانیان در تهران هستند، به انجام رسانده اند.
این تحقیق با استفاده از روش‌های کمّی و کیفی انجام شده است. در بخش کمّی، با استفاده از پرسشنامه‌هایی که توسط پژوهشگران طراحی شده بود، نظرات ۳۸۴ خانواده زندانی گردآوری شد. در بخش کیفی نیز از مصاحبه‌های متمرکز و بحث‌های گروهی برای درک عمیق‌تر مشکلات این خانواده‌ها بهره گرفته شد. ابزارهای مورد استفاده در این تحقیق با روش‌های علمی تأیید شده و نتایج آن مبتنی بر تحلیل‌های دقیق است.
یافته‌های این پژوهش نشان می دهند که خدماتی مانند کمک‌های معیشتی، حرفه‌آموزی، مشاوره و درمان تأثیر متوسطی بر بهبود زندگی خانواده‌های زندانیان دارند. هرچند این حمایت‌ها مؤثر بوده‌اند، اما به تنهایی برای رفع کامل مشکلات کافی نیستند. از سوی دیگر، بحران‌های اقتصادی و نبود سرپرست خانوار همچنان تأثیر عمیقی بر این خانواده‌ها دارند و نیاز به حمایت‌های بیشتر را برجسته می‌کنند.
نتایج کیفی این تحقیق نیز نشان دادند که خانواده‌های زندانیان اغلب به دلیل فقر و نبود منابع پایدار مالی با مشکلات گسترده‌ای روبرو هستند. این خانواده‌ها نیاز دارند تا از طریق نهادهای حمایتی و شبکه‌های اجتماعی دوباره با جامعه ارتباط بگیرند و بهبود یابند. ایجاد بانک اطلاعاتی جامع و تقویت برنامه‌های حرفه‌آموزی از جمله راه‌حل‌های ارائه‌شده برای این مسئله است.
اهمیت این یافته‌ها در تأکید بر لزوم طراحی سیاست‌های حمایتی جامع و هدفمند است. پیامدهای زندانی‌شدن سرپرست خانوار بسیار فراتر از فرد زندانی است و مستقیماً بر خانواده و جامعه تأثیر می‌گذارد. بازگشت به زندگی عادی برای این خانواده‌ها نیازمند اقدامات عملی و برنامه‌ریزی‌شده است که هم‌زمان ابعاد مالی، فرهنگی، و اجتماعی را پوشش دهد.
این پژوهش که در فصلنامه «پژوهش اجتماعی» وابسته به دانشگاه آزاد اسلامی منتشر شده است، نشان می‌دهد که چقدر توجه به خانواده‌های زندانیان در کاهش آسیب‌های اجتماعی مهم است. انجمن‌های حمایتی و سیاست‌گذاران می‌توانند از این یافته‌ها برای طراحی برنامه‌های اثربخش‌تر استفاده کنند. چراکه حمایت اجتماعی نه تنها می‌تواند زندگی این خانواده‌ها را بهبود بخشد، بلکه از بازتولید آسیب‌های اجتماعی نیز جلوگیری خواهد کرد.
انتهای پیام