اگرچه دونالد ترامپ، رئیسجمهور منتخب آمریکا، نقشه راه را در مورد چگونگی پایان دادن به درگیری روسیه و اوکراین مشخص نکرده است، برخی از مشاوران وی پیشنهاد کردهاند که عضویت اوکراین در ناتو به تعویق بیفتد و یک منطقه غیرنظامی یا منطقه خودمختار در اوکراین ایجاد شود.
همه این پیشنهادها، اوکراین را ملزم به پذیرش ضررهای ارضی میکند و هدف از انکار عضویت اوکراین در ناتو این است که به جای پایان دادن به آن، درگیری را متوقف کند.
در اولین دوره ریاستجمهوری خود، دولت ترامپ به اوکراین تسلیحات مرگبار ارائه کرد و روسیه را تحریم کرد؛ پس چرا او اکنون نگرش خود را نسبت به اوکراین تغییر داده است؟
موضع آمریکا در قبال جنگ اوکراین
از زمان آغاز درگیری در دونباس در سال ۲۰۱۴، ناتو موضعی در حمایت از حاکمیت اوکراین اتخاذ کرده است؛ پس از سال ۲۰۲۱، دولت جو بایدن کمک به اوکراین را آغاز کرد و محدودیتهای عملیات نظامی اوکراین را کاهش داد، همچنین تحریمها علیه روسیه را افزایش داد که در نهایت روسیه و اوکراین را درگیر جنگی کرد که به نظر میرسد طرفین قادر به مذاکره یا عقبنشینی از آن نیستند.
مانند بایدن، حتی ترامپ نیز در مناقشه روسیه و اوکراین را فرصتی برای واشنگتن در زمینه حفظ هژمونی جهانی خود میداند، اما برخلاف بایدن، ترامپ ترجیح میدهد با کاهش سرمایهگذاری استراتژیک در اوکراین، درگیریها را «متوقف» کند، بنابراین قصد دارد مسئولیت و بار را بر دوش متحدانش بیندازد و با کمترین هزینه، بیشترین منافع را بهدست آورد.
به گزارش چاینا دیلی، بهعبارت دیگر، اوکراین هنوز برای ترامپ ارزش استراتژیک دارد؛ اگر او بتواند مناقشه روسیه و اوکراین را «متوقف» کند، میتواند اختلافهای ارضی، عضویت در ناتو و مسائل چارچوب امنیتی اروپا را در مرحله بعدی برای اعمال فشار بر روسیه، اوکراین و حتی اروپا مطرح کند.
مخالفت روسیه با طرحهای آمریکا درباره اوکراین
با این حال، مسکو از این طرح راضی نیست و تاکید کرده است که عملیات نظامی خود را تا رسیدن به تمام اهداف ادامه خواهد داد.
دلایلی برای پاسخ سخت روسیه وجود دارد؛ اولا، این کشور از مزیت نسبی در میدان جنگ برخوردار است، زیرا ۱۸ درصد از اوکراین را تحت کنترل دارد و پیشروی خود را به سمت شرق اوکراین تسریع کرده و اوکراین را مجبور به عقبنشینی از برخی مناطق کرده است.
دوم، عدم قطعیت در مورد کمک کشورهای غربی به اوکراین وجود دارد؛ حمایت ماهانه آمریکا و اروپا از اوکراین در سال ۲۰۲۴ کمتر از مدت مشابه سال گذشته است و آلمان تصمیم گرفته است که حمایت نظامی به اوکراین را از حدود ۸ میلیارد یورو (۸.۳۲ میلیارد دلار) در سال جاری به ۴ میلیارد یورو در سال آینده کاهش دهد.
سوم، روسیه هنوز منطقه کورسک را بازپس نگرفته است و برخی از شهرهای ۴ منطقه در شرق اوکراین هنوز تحت کنترل اوکراین است.
مسکو اعلام کرده است که آماده ازسرگیری مذاکرات روسیه و اوکراین است؛ توافق احتمالی باید منافع امنیتی روسیه را در نظر بگیرد و مهمتر از همه، به علل اصلی درگیری رسیدگی کند.
- بیشتر بخوانید:
- راه دشوار ترامپ؛ درباره سیاست خارجی و دفاعی آمریکا در دوره جدید
- مواجهه با شرایط جنگی؛ سناریو پیش روی اروپا درباره بحران اوکراین
به این ترتیب، روسیه این توافق را رد نمیکند، آنچه برایش ارزش قائل است، شرایط توافق است.
جنگ اوکراین؛ تقابل ژئوپولیتیک روسیه و ناتو
درگیری اوکراین حاصل جمع صفر، پیچیده و درازمدت است، زیرا نهتنها در مورد خاک اوکراین، بلکه یک تقابل ژئوپولیتیکی بین روسیه و غرب است.
پس از روی کار آمدن ترامپ در سال آینده میلادی، یک دورنمای احتمالی این است که روسیه پیشنهادهای آمریکا را بپذیرد و به توافق برسد؛ از آنجایی که آمریکا کمکهای خود را به اوکراین کاهش میدهد، حمایتهای اروپا برای کمک به این کشور بهمنظور تغییر وضعیت نامطلوب کافی نخواهد بود و اوکراین مجبور خواهد شد طرح «انجماد» را بپذیرد.
احتمال دیگر این است که روسیه طرح آمریکا را رد کند و مذاکرات با شکست مواجه شود.
در پاسخ، دولت ترامپ ممکن است از اروپا بخواهد که نقش بیشتری در حمایت از اوکراین ایفا کند و تحریمهای بیشتری را علیه روسیه اعمال کند و از این طریق از پایان درگیری جلوگیری کند.
به دلیل مواضع مخالف، عدم اعتماد متقابل و این واقعیت که نه روسیه و نه اوکراین بهطور کامل اراده و توان رزمی خود را از دست ندادهاند، بعید است که در کوتاهمدت به توافق آتشبس دست یابند.
در درازمدت، با کاهش حمایت غرب از اوکراین و افزایش تلفات، درگیری میتواند شدت کمتری پیدا کند و در نهایت متوقف شود.
روسیه و اوکراین در نهایت به توافق آتشبس خواهند رسید، اما ممکن است توافقنامه صلحی را امضا نکنند که بتواند مسائل سرزمینی را بهطور کامل حل کند.
آتشبس میتواند درگیری را متوقف کند، اما بهطور کامل به آن پایان نمیدهد؛ درگیریهای پراکنده ادامه خواهد یافت، درحالی که آمریکا از اوکراین بهعنوان اهرم برای کنترل اروپا استفاده خواهد کرد.
انتهای پیام/