مظاهر گودرزی: چند سالی هست که شیوه سنجش و پذیرش دانش‌آموزان و داوطلبان برای ورود به دانشگاه تغییر کرده، حالا برخلاف گذشته معدل سهم زیاد ۶۰ درصدی در نتایج نهایی دارد و ۴۰ درصد باقی مانده سهم آزمون سراسری است، با این وجود میانگین معدل دانش‌آموزان حداقل در مدارس دولتیِ عادی و غیردولتی بالا نیست و تنها در مدارس خاص مانند نمونه دولتی‌ها و سمپاد میانگین معدل کمی بالا است. بر اساس آمار، میانگین معدل دانش‌آموزان در خرداد ۱۴۰۳ برای مدارس دولتی عادی ۸.۹۶ - غیردولتی ۱۰.۳۷ - شاهد ۱۱.۰۹ - نمونه دولتی ۱۴.۱۷ - سمپاد ۱۶.۱۴ است.
معدل‌ها به ۱۳ هم نرسید!
اگر میانگین معدل دانش‌آموزان را براساس رشته تحصیلی هم بررسی کنیم وضعیت چندان بهتر نیست، براساس گزارش مرکز ارزشیابی و تضمین نظام آموزش و پرورش، در خرداد ۱۴۰۳ میانگین معدل دانش‌آموزان در رشته تجربی پایه دهم، ۱۲/۶۴، یازدهم ۱۱/۵۲ و دوازدهم ۱۲ شد. میانگین معدل دانش‌آموزان در رشته ریاضی و فیزیک پایه دهم ۱۲/۶۹، یازدهم ۱۱/۲۶ و دوازدهم ۱۱/۸۲ است. و میانگین نمرات دانش‌آموزان در رشته علوم انسانی در پایه دهم ۹/۴۴، در پایه یازدهم ۹/۰۷ و در پایه دوازدهم ۹/۱۳ است.
میانگین معدل ۱۰ نشان‌دهنده وضعیت بحرانی نیست!
همان‌طورکه گفته شد جدا از مدارس نمونه دولتی و سمپاد، میانگین معدل دانش‌آموزان در اصطلاح چنگی به دل نمی‌زند و براساس آمارها مثلاً در رشته علوم انسانی این میانگین زیر ۱۰ است، با این وجود رئیس مرکز ارزشیابی وزارت آموزش‌وپرورش معتقد است که دلیل معدل پایین مدارس غیردولتی این است که تمرکز آنها بر کنکور است نه امتحانات نهایی، همچنین میانگین معدل ۱۰ نشان‌دهنده وضعیت بحرانی نیست. محسن زارعی گفته که : «میانگین نمرات دانش آموزان به فرض مثال ۱۰ است، به معنای آن است که ۵۰ درصد اهداف کتاب‌های درسی محقق شده است. این میانگین نشان‌دهنده وضعیت بحرانی نیست؛ چون سقف انتظار ما نمره ۲۰ است، می‌توان گفت اهداف به طور کامل محقق نشده است.»
معدل ۱۰ یعنی فاجعه/ دانش‌آموزان امروز برای درس خواندن بی‌انگیزه هستند
با وجود اینکه مقام وزارت آموزش و پرورش معتقد است میانگین معدل ۱۰ وضعیت بحرانی نیست اما یک کارشناس آموزش به خبرآنلاین می‌گوید: «وقتی میانگین معدل یک درس یا رشته در سطح کشور پایین است و چیزی حدود ۱۰ الی ۱۱ اعلام می‌شود یعنی فاجعه، یعنی دانش‌آموزان سواد کافی ندارند.»
فروغ تیموریان بیان می‌کند: «دانش‌آموزانی که دهه هفتاد سرکلاس درس بودند پدرها و مادرهای‌شان یا بی‌سواد بودند یا تحصیل ششم ابتدایی داشتند، اما همان دانش‌آموزان رتبه‌های بالای کنکور آوردند و در دانشگاه‌های مطرح تحصیل کردند. والدین دانش‌آموزان امروز هرکدام تحصیل کرده هستند، درجات بالای تحصیل را سپری کرده‌اند اما معدل فرزندشان پایین است، چنین وضعیتی به سیستم غلط آموزش و مدیریت اشتباه برمی‌گردد.»
او ادامه می‌دهد: «اول اینکه دانش‌آموزان امروز برای درس خواندن بی‌انگیزه هستند چراکه آینده تحصیل‌کرده‌ها در کشور را خوب آینده خوبی ندیدند. دوم اینکه این میانگین پایین معدل عوامل زیادی از درون نظام آموزش و پرورش دارد، مانند کیفیت تدریس در کلاس، سخت بودن مطالب کتاب، طرح سوالات نامناسب در امتحانات، عدم استفاده از دبیر مرتبط با همان رشته برای تدریس، عواملی هستند که سبب کاهش این معدل شده است.»
تیموریان می‌گوید: «معلم‌های قدیمی برای تدریس کلی دوره آموزشی را سپری می‌کردند بعد سر کلاس می‌رفتند به دانش‌آموزان درس می‌دادند، امروز آن دوره‌ها وجود ندارد و سبب می‌شود معلم‌ها آمادگی لازم را نداشته باشند، امروز بسیاری از مدارس برای اینکه بودجه ندارند از معلم‌های باسابقه به عنوان حق التدریس استفاده نمی‌کنند تا پول بیشتر هزینه یادگیری دانش آموز نکنند، در نتیجه از معلم موظفی یا دو سال سابقه خودشان استفاده می‌کنند، مشخص است در این وضعیت دانش‌آموز یاد نمی‌گیرد.»
۲۳۳۲۳۳
∎