نورنیوز-گروه بین الملل: یک فروند هواپیمای امبرائر ۱۹۰ متعلق به خطوط هوایی جمهوری آذربایجان، روز چهارشنبه ۵ دی ماه پس از تلاش برای فرود اضطراری در نزدیکی شهر اکتائو قزاقستان سقوط کرد. این حادثه که در شرایط جوی نامساعد رخ داد، منجر به آتش‌سوزی شدید و وارد آمدن خسارات گسترده به هواپیما شد. با وجود ابهامات در اطلاعات اولیه، تاکنون تعداد کشته‌ها ۳۸ نفر و مجروحان ۲۲ نفر اعلام شده است. این هواپیما که از باکو به مقصد گروزنی در روسیه پرواز می‌کرد به دلیل شرایط جوی و احتمال برخورد با موانع از مسیر منحرف شده بود

جزئیات حادثه

به گفته مقامات محلی، هواپیما در هنگام فرود اضطراری دچار سانحه شد و بخش‌هایی از بدنه، شامل بال و دم، مملو از سوراخ‌هایی بود که برخی کارشناسان احتمال داده‌اند به دلیل برخورد ترکش یا انفجار به وجود آمده باشد. همچنین ویدیوهایی منتشر شده که اجزای داخلی هواپیما را با آسیب‌دیدگی مشابه نشان می‌دهد.

تصاویر منتشر شده و ادعاهای مرتبط با برخورد موشک‌های پدافندی دوش پرتاب که در نزدیکی هدف منفجر می شوند یا پرندگان همچنان در حال بررسی هستند. شایعاتی نیز از صحبت برخی مسافران نجات‌یافته مبنی بر اصابت موشک مطرح شده است، اما مقامات رسمی هنوز این فرضیه را تأیید نکرده‌اند

علل احتمالی سانحه

 ابتدا گفته شد که برخورد با پرندگان علت سانحه بوده است. این احتمال را رسانه‌های روسی مطرح کردند که برخورد هواپیما با دسته‌ای از پرندگان عامل حادثه بوده است.

 شرکت هواپیمایی آذربایجان هم اعلام کرده که هواپیما پیش از سانحه بدلیل نقص فنی درخواست فرود اضطراری داشته است.

آسیب ناشی از برخورد گلوله های پدافند هوایی یا ترکش موشک: تصاویر بدنه هواپیما و شواهدی از سوراخ‌های کوچک، فرضیه برخورد با موشک‌های پدافندی یا عوامل مشابه را مطرح کرده است.

 از سوی دیگر بحث شرایط محیطی و جوی هم مطرح شد. گفته شد که  مه غلیظ و کاهش دید در فرودگاه اکتائو یکی از دلایل احتمالی انحراف هواپیما از مسیر بوده است.

فرضیه برخورد موشک روسی

منابعی در دولت جمهوری آذربایجان روز پنجشنبه با طرح ادعاهایی به یورونیوز گفتند که یک موشک زمین به هوا روسیه باعث سقوط هواپیمای هواپیمایی جمهوری آذربایجان در روز چهارشنبه در آکتائو شد.

به ادعای این منابع، این موشک در جریان فعالیت هوایی پهپاد بر فراز گروژنی به پرواز ۸۴۳۲ شلیک شد و در اواسط پرواز کنار هواپیما منفجر شد و ترکش آن به مسافران و خدمه کابین اصابت کرد.

منابع دولتی در گفت‌وگو با یورونیوز مدعی شده‌اند که هواپیمای آسیب‌دیده با وجود درخواست خلبانان برای فرود اضطراری، اجازه فرود در هیچ فرودگاه روسیه را نداشته و دستور داده شد که از دریای خزر به سمت آکتائو در قزاقستان پرواز کند. بر اساس داده‌ها، سیستم‌های ناوبری جی‌پی‌اس هواپیما در سراسر مسیر پرواز بر فراز دریا مسدود شده است.

شبکه بین‌المللی AnewZ مستقر در باکو به نقل از منابع دولتی آذربایجان مدعی شد که این موشک از سامانه پدافند هوایی «پانتسیر-اس» (Pantsir-S) شلیک شده است.

 به گفته منابع روسی، در زمانی که پرواز هواپیمایی جمهوری آذربایجان از خاک چچن در حال عبور بود، نیروهای پدافند هوایی روسیه فعالانه در تلاش برای سرنگونی پهپادهای اوکراینی بودند.

واکنش کرملین

«دمیتری پسکوف» سخنگوی کاخ کرملین روز پنج‌شنبه عنوان کرد که هرگونه فرضیه‌سازی در خصوص علت سقوط هواپیما در قزاقستان پیش از ارائه شدن یافته‌های تحقیقات اشتباه خواهد بود.

 پسکوف گفت که همگی باید منتظر کامل شدن تحقیقات در خصوص علت سقوط هواپیما در قزاقستان باشند.

تعداد سرنشینان و اختلاف آمار

گزارش‌ها درباره تعداد دقیق سرنشینان هواپیما متفاوت است. در حالی که برخی منابع تعداد آن‌ها را ۷۲ نفر (۶۲ مسافر و ۵ خدمه) اعلام کرده‌اند، برخی دیگر از ۷۰ نفر خبر داده‌اند. از این تعداد، بین ۲۵ تا ۳۰ نفر نجات یافته‌اند و ۲۲ نفر به بیمارستان منتقل شده‌اند

تحقیقات و واکنش‌ها

شرکت سازنده هواپیما، امبرائر برزیل، اعلام کرده که آماده همکاری با مقام‌های رسمی برای بررسی حادثه است.

جمهوری آذربایجان و قزاقستان نیز تحقیقات رسمی در این زمینه را آغاز کرده‌اند و کارشناسانی از هر دو کشور در حال بررسی علت حادثه هستند.

خطوط هوایی آذربایجان نیز پروازهای خود به روسیه را موقتاً به حالت تعلیق درآورده است

اگرچه هنوز گزارش های مستند و دقیقی از علت وقوع این حادثه تلخ منتشر نشده اما بدلیل انتشار گزارشهای ضد و نقیض متعدد از حادثه، بویژه عکس‌هایی که نشان دهنده وجود سوراخهای متعدد مشابه آثار گلوله یا ترکش بر روی بدنه هواپیما می باشد، علت وقوع این رخداد را با معماهای جدی روبرو کرده است.

گزارش‌های رسمی که به طور قطع طی روزهای آینده و پس از به نتیجه رسیدن بررسی های کارشناسی و فنی منتشر خواهد شد می تواند ابعاد دقیق این حادثه را با وضوح بیشتری مشخص کند.