سبد خریدهای جدید
درواقع انگار ایده «کشورگشایی همیشگی» استعمارگران که با ظهور تز «استعمارنوین» مدتها منسوخ شده بود حالا دارد توسط امثال ترامپ و با ایده «کشورگشایی نوین» بدون خون و خونریزی و احتمالاً با اتکا به پول و ثروت احیا میشود.
دیروز هم رسانههای آمریکا نوشتند: ترامپ برای خرید جزیره «گرینلند» در شمالگان و تحت قیمومیت دانمارک، شوخی نمیکند و کاملاً جدی است. از آن طرف دانمارکیها که ظاهراً بهشدت گُرخیدهاند، فوری واکنش نشان داده و گفتهاند بودجه دفاعی خود را برای حمایت و حفاظت از این جزیره افزایش میدهند.
این را هم لابد میدانید که «اریک ترامپ» فرزند رئیسجمهور منتخب آمریکا به شوخی با انتشار تصویری در شبکه اجتماعی «ایکس» کانادا، جزیره گرینلند و کانال پاناما را در سبد خرید پدرش از سایت آمازون نشان داده است! منتها اشتهای پسر ترامپ از خودش صافتر است چون در تصویری غیرواقعی که منتشر کرده گزینه «تحویل رایگان» از سوی شرکت آمازون هم گنجانده شده است!
خوب است بدانید این شوخیها، پشت پرده و پشتوانههای کاملاً جدی دارد. آمریکاییها هم پیشینه کشورگشاییهای اینچنینی و به کمک پول را دارند. مثلاً زمانی ایالت «لوییزیانا» را از فرانسویها خریدند و وسعت کشورشان را دوبرابر کردند. آلاسکا را هم که روزگاری فقط سرزمینی از یخ و برف تصور میشد، از روسها به قیمت 7.2 میلیون دلار خریدند. به جز اینها جنگهای قرن19 با مکزیک را هم به ماجرا اضافه کنید که درنهایت آمریکاییها بعد از تصرف پایتخت این کشور، سراسر تگزاس، کالیفرنیا، نوادا، یوتا و بخشی از نیو مکزیکو، آریزونا، کلرادو و وایومینگ را به کشور خودشان ضمیمه کرده، سند زدند و در عوض فقط
۱۸ میلیون دلار اعتبار برای دولت مکزیک در نظر گرفتند و ۳ میلیون دلار از بدهیهایشان را بخشیدند!
فروشی هست، فروشی نیست
ماجرای خرید گرینلند از دانمارکیها هم حرف دیروز و امروز یا ازجمله شوخیها و اغراقهای ترامپ نیست. ساکنان گرینلند را ۵۶ هزار نفر از «اینوئیت»ها تشکیل میدهند که از بومیان شمالیترین نقاط کانادا و آلاسکا هستند و طبق توافقی در سال۲۰۰۹ با دانمارک، هر زمانی که بخواهند، میتوانند وابستگی خود به دانمارک را لغو کنند.
ترامپ در دور اول ریاستجمهوریاش در۲۰۱۹، برای خرید گرینلند که در مجاورت مسیرهای کشتیرانی قطب شمال واقع شده و تأسیسات راداری و آبهوایی مهمی دارد پیشنهادش را روی میز دانمارکیها گذاشت. البته چه دانمارکیها و چه اهالی و مسئولان محلی گرینلند فوری این پیشنهاد را رد کردند. «نیویورک پست» مدتی پیش فاش کرد که در آخرین سال ریاستجمهوری ترامپ، وزارت خزانهداری و کاخ سفید بررسی دقیقی درباره خریداری این جزیره انجام داده و حتی منابع مالی مرحله اولیه و برنامه دیپلماتیک پیشبرد آن را مشخص کرده بودند. «توماس دنز» یک مقام پیشین وزارت خزانهداری آمریکا گفته بود: «ما تا روزهای آخر به سرعت در حال پیش رفتن بودیم. امیدوار بودیم دولت بایدن کارها را ادامه دهد. ما واقعاً قصد داشتیم کاری بکنیم».
البته فکر نکنید چون ترامپ اراده کرده، هرجور که باشد این سرزمین را میخرد. او با مسیر پرفراز و نشیبی برای خریداری این جزیره مواجه است بهخصوص اینکه نخستوزیر گرینلند خیلی جدی گفته: «گرینلند متعلق به ماست... ما فروشی نیستیم و نخواهیم بود... نباید از تلاشهای دیرین خود برای آزادی دست بکشیم».
با این همه «توماس دنز» هنوز امیدوار است و میگوید احتمالاً گرینلند با توافق «انجمن آزاد» به آمریکا ملحق خواهد شد! اتفاقی که برای جزایری ازجمله جزایر پالائو، مارشال آیلند و میکرونزی در اقیانوس آرام افتاد که هر کدامشان با وجود داشتن کرسی در سازمان ملل، وابستگی زیادی به آمریکا دارند.
ظاهراً پدیده «کشورگشایی»، با خونریزی یا بدون خونریزی دارد دوباره در گوشه و کنار جهان فراگیر میشود! یک طرف حمله روسیه به اوکراین، طرف دیگر ادعاهای چندین و چند ساله ترکیه در مورد سوریه و عراق، در نیمه دیگر جهان هم که انگار غول کشورگشایی آمریکا از خواب بیدار و از بطریاش آزاد شده و با دیدن گرینلند، کانادا، پاناما و... آب از لب و لوچهاش راه افتاده است!
خبرنگار: مجید تربتزاده