همشهری آنلاین - مریم سرخوش: فشارخون بالا به یکی از چالش‌های مهم نظام سلامت در تمام کشورهای جهان تبدیل شده، تقریبا ۳۰درصد انسان‌ها مبتلا به این عارضه هستند و به عبارتی از هر سه نفر یک نفر مبتلا به فشار خون است. هر چه سن افزایش پیدا می‌کند، خطر ابتلا هم بیشتر می‌شود.
این در حالی است که به گفته دکتر احمد اسمعیل‌زاده، مدیر کل بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت، تغذیه سالم و رژیم غذایی مناسب در کنترل و مدیریت این بیماری نقش مهمی دارد و می‌تواند به میزان قابل توجهی نیاز به مصرف داروها را کاهش دهد.
او در گفتگو با همشهری به نکات مهمی درباره نقش تغذیه در فشار خون اشاره کرده که در ادامه می‌خوانید.
کاهش وزن، کاهش نیاز به دارو
به گفته مدیر کل بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت افراد مبتلا به فشار خون اگر رژیم غذایی مناسب و کنترل وزن داشته باشند، تا حدود زیادی نیاز به مصرف داروها در آنها کاهش خواهد یافت چون تغذیه نقش بسیار مهمی در کنترل فشار خون دارد.
او ادامه می دهد: اولین گام برای رعایت نکات تغذیه‌ای در این بیماران کاهش وزن و توجه به میزان کالری دریافتی است، چون تحقیقات نشان داده حتی از دست دادن ۵ درصد اضافه وزن هم می‌تواند تا حدود زیادی نیاز به دارو را از بین ببرد.
مراقب نمک‌های پنهان باشید
اسمعیل‌زاده با تاکید بر محدود کردن مصرف نمک بیان می‌کند: نمک فقط آن چیزی نیست که در نمکدان‌ها وجود دارد و افراد به میل و خواسته خود میزان مشخصی را مصرف می‌کنند. روزانه خوراکی‌هایی هم مصرف می‌کنیم که حاوی نمک هستند و به صورت پنهان وارد بدن می‌شوند.
او توصیه کرد که نمکدان به طور کلی از سرسفره و میز حذف شود.
به تاکید این مسئول از جمله منابع غذایی که حاوی مقدار زیادی نمک هستند، می‌توان به انواع کنسروها، فست‌فودها، غذاهای طبخ شده در رستوران‌ها، شور، ترشی، خیارشور، سیرترشی، انواع نان‌ها و... اشاره کرد و افراد باید در مصرف آنها احتیاط کنند. برای خوش طعم شدن غذا هم بهتر است نمک یدددار تصفیه شده را به میزان بسیار کم در انتهای پخت غذا به آن اضافه کنند.
فیبر بخورید
اسمعیل‌زاده با بیان این که تمرکز بر مصرف مقادیر کافی میوه‌ها و سبزی‌ها در پیشگیری یا کاهش فشار خون بسیار مهم است، ادامه داد: این خوراکی‌ها به دلیل فیبر زیاد باعت کنترل اشتها می‌شوند که هم روی وزن افراد تاثیر دارد و هم به کاهش فشار خون کمک می‌کند. از سوی دیگر میوه‌ها و سبزی‌ها حاوی پتاسیم هستند و تحقیقات نشان داده افرادی که به میزان مطلوب پتاسیم از طریق غذا دریافت می‌کنند، فشار خون کنترل‌شده دارند.
دو محصول لبنی مفید
گنجاندن لبنیات در برنامه غذایی هم یکی از اصول مهم مدیریت فشار خون است. این نکته دیگری است که مدیر کل بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت به آن اشاره می‌کند و می‌گوید: این گروه غذایی به دلیل محتوای کلسیم و کارکردی که در تنظیم گشاد شدن و انقباض عروق دارند می‌توانند در کاهش فشار خون تاثیر داشته باشند.
به تاکید این مسئول، شیر و ماست از جمله لبنیات توصیه شده برای این بیماران است که به کنترل فشار خون کمک می‌کند، اما دوغ و کشک به دلیل این که حاوی نمک هستند، در مصرف آنها باید احتیاط کرد.
آجیل خام بهتر است
اسمعیل‌زاده درباره برخی میان وعده‌ها هم بیان می‌کند: آجیل‌های خام از جمله گردو، پسته، بادام، فندق، بادام زمینی و... هم از خوراکی‌های توصیه شده در برنامه‌های غذایی افراد مبتلا به فشار خون است. مصرف مناسب این محصولات باعث گشادی عروق می‌شود و می‌توانند در کنترل این بیماری نقش داشته باشند. اما نباید در مصرف آنها زیاده‌روی کرد.
پیاده‌روی کنید
او فعالیت‌های ورزشی برای مقابله با فشار خون را ضروری عنوان می‌کند و می‌گوید: انجام پیاده‌روی روزانه به مدت ۳۰ دقیقه با شدت تند که ضربان قلب را افزایش دهد، در این باره موثر است. این ورزش ساده می‌تواند به کاهش فشار خون و کاهش مقاومت انسولینی کمک کند. داشتن تحرک و فعالیت بدنی روزانه هم برای همه گروه‌های سنی مختلف توصیه می‌شود.
بیشتر بخوانید
او تاکید می‌کند: علاوه بر تمام این موارد افراد باید نسبت به کنترل و کاهش استرس و افسردگی هم توجه داشته باشند، چون اختلالات روان هم در افزایش فشار خون نقش دارند.
رژیم ایرانی هم خوب است
اسمعیل‌زاده در پاسخ به این سوال که آیا بیماران مبتلا به فشار خون باید رژیم غذایی خاصی خارج از سفره غذایی خانواده رعایت کرد، عنوان می‌کند: در رژیم غذایی ایرانی‌ها انواع برنج، نان، خورشت و کباب‌ها وجود دارد که برخی تصور می‌کنند آسیب‌زاست. اما با همین فرهنگ غذایی ایرانی هم می‌توان فشار خون را کنترل کرد.
البته به تاکید او، در این باره مهم است که مقادیر مورد نیاز بدن مصرف شود. خوردن ۲ کفگیر کوچک برنج در یک وعده غذایی آسیب‌زا نیست اما اگر این میزان دو برابر شود، مشکل‌ساز خواهد شد. چون منجر به دریافت کالری بیشتر است و فرد را دچار اضافه وزن و فشار خون را تشدید می‌کند.