جوان آنلاین: فتنه ۱۴۰۱ نشان داد کم‌کاری‌های مسئولان درباره هویت ملی جدی است، متأسفانه برای بسیاری از نوجوانان فضای مجازی و شبکه‌های ماهواره‌ای در حال هویت‌سازی هستند. این موضوع به‌خصوص با مجازی شدن کلاس‌های درس به وقت کرونا شدت یافت. در این میان کلیپ‌های کوتاهی در صداوسیما به نمایش درآمد که تلنگر خوبی برای هویت‌سازی بود. «فرزند ایران» مجموعه کلیپ‌ها و کامیک‌موشن‌هایی بود که مدتی است دیگر در تلویزیون پخش نمی‌شود، اما در فضای مجازی فعالیت خوبی دارد، به همین بهانه با احمد کارآمد تهیه‌کننده و مدیر تولید این پروژه و دستاوردهایش گفتگو کرده‌ایم.
چقدر با فضای مجازی آشنایی دارید و چطور شد برنامه «فرزند ایران» را ساختید؟
از سال ۸۸ وارد کار رسانه و فضای مجازی شدم. مدیرمسئولی چند سایت خبری را به عهده داشتم و در طول این سال‌ها با فعالیت در فضای مجازی به صورت فعال حضور داشته‌ام.
پروژه «فرزند ایران» در راستای دغدغه رهبر معظم انقلاب در صداوسیما کلید خورد که همواره به مسئله هویتی و معرفی شخصیت‌های برجسته ایران تأکید دارند؛ صدا و سیما کار را به من پیشنهاد دادند و شروع کردیم. «فرزند ایران» زیرمجموعه برنامه «ایران من» است که از سال ۹۹ کار کلید خورد و تلویزیون از همه بیشتر آن را پخش کرده است. از دیگر برنامه‌های زیرمجموعه «ایران من» می‌توان به «سرزمین سنت‌های شیرین» و «نوا‌های ماندگار» اشاره کرد که مردم از تلویزیون آن را دیده‌اند.
در چه قالب‌هایی برنامه تولید شده است؟
قالب‌های کار ما در اشکال مختلف است، از پایین‌ترین مورد عکس‌نوشت تا استوری، مستند، گزارش مردمی، موشن‌استوری، موشن‌رئال، کامیک‌استریپ، کامیک‌موشن، انیمیشن و قالب‌هایی از این دست کار‌ها تولید و منتشر شده است. البته برنامه «فرزند ایران» برای فضای مجازی است و طبیعتاً کوتاه، به مدت یک دقیقه یا چند دقیقه شخصیت‌های برجسته کشور را معرفی می‌کند، چون در این زمان کوتاه امکان معرفی کامل نیست، اما برای اینکه حداقل در جست‌وجوی گوگل اسم و معرفی کوتاهی از آنها باشد یک خرده‌روایتی از زندگی آنها تهیه می‌کنیم و روی آن ارزش‌افزوده می‌گذاریم و چند رسانه‌ای تولید می‌کنیم.
چه افرادی را معرفی می‌کنید؟
فرقی نمی‌کند همه بزرگان و شخصیت‌های برجسته ایرانی را شامل می‌شود. از کوروش و باربد در اعصار گذشته گرفته تا شاعران، ادیبان، اندیشمندان، ورزشکاران، علما و تمام افرادی که حتی گمنام، ولی اثرگذار و مؤثر در کشور بوده‌اند. تاکنون در طول چهار سال درباره ۲ هزار شخصیت تولید رسانه‌ای داشتیم. ممکن بود برای شخصیتی یک استوری تولید کرده باشیم یا شخصیتی مثل حاج قاسم سلیمانی سه تا چهار بار تولید داشته باشیم.
جالب‌ترین تولید کدام بوده است؟
شهید ارتشی تیمسار فلاحی بود، وقتی برای مبادله اطلاعات به ارتش رفته بودم. یکی از دوستان ارتشی به پرچمی که وسط حیاط بود اشاره کرد و گفت: ما تیمسار فلاحی را داریم که در یکی از کشور‌های خارجی دیده بود میله پرچم خراب شده در مقابل امرای ارتشی سایر کشور‌ها از میله بالا رفت و پرچم را بالا نصب کرد در آن هنگام همه حاضران برای او دست زدند. این خاطره مصادف بود با کمپین پرچم افتخار که توسط تلویزیون و دفتر آقا مطرح شده بود، نزدیک ۲۲ بهمن هم بود این کار که شاید یک هفته طول می‌کشید در مدت یک روز انجام شد به شکل جالب و خیلی عجیبی گرفت و بازخورد زیادی داشت. خبرگزاری فارس هم آن را کار کرد و خیلی دیده شد. آن موقع احساس کردم توجه خود شهید بود که کار به خوبی گرفت. یک‌بار هم برای ابتهاج بود که کار خیلی عجیب بازخورد داشت، درحالی‌که ما هیچ کار محتوایی خاصی انجام نداده بودیم و کار در پلتفرم‌های مختلف پست شد.
خاطره‌ای هم از بازخورد‌ها دارید؟
خانواده شهید تهرانی‌مقدم نسبت به تولید ما واکنش نشان دادند برایمان لذت‌بخش بود و خستگی را از تن بیرون کردیم. همچنین خانواده جانبازی بود که همسر ایشان مستند را دوست داشت و به ما ابراز لطف کرد. یک‌بار هم یادم می‌آید با بانویی که بیشترین خون را در ایران داده بود، مستند او را تهیه کردم خیلی تشکر کرد. البته بازخورد خوبی هم داشت دیگر اینکه بعضی از شخصیت‌های نخبه‌ای داریم که با وجود کار‌های مهم‌شان متأسفانه گمنام هستند، وقتی کار درباره آنها منتشر می‌شود پیام‌های زیادی از سوی مخاطبان داریم که می‌گویند برایشان جالب بوده، چون از وجود چنین دانشمندان ایرانی اطلاع نداشتند و تعجب می‌کردند.
برنامه شما در آینده چیست؟
هدف ما در این برنامه معرفی نخبگان و شخصیت‌های برجسته کشورمان است. بنابراین می‌خواهیم با قوت تمام تا جایی که بتوانیم کار را ادامه دهیم با سازمان‌ها و نهاد‌های مختلف ارتباط گرفته می‌شود و روایت‌ها و اطلاعات خوبی را دریافت می‌کنیم. در این راستا تا حدودی موفق بوده‌ایم و تلاش می‌کنیم تا کار بیشتر و بهتر از قبل صورت بگیرد. برای همین از همه افرادی که تخصص و تبحری در این زمینه دارند دعوت به همکاری داریم تا با کمک همدیگر کار را وسعت و عمق بیشتری بدهیم.
بنیاد نخبگان هم کمک کرده است؟
بله، با کمک بنیاد، نخبگانی را که شناخته شده نیستند معرفی می‌کنیم. همچنین با شعب بنیاد در سراسر کشور ارتباط داریم. در این میان استان فارس خیلی همکاری خوبی با ما داشت، تا جایی که دانشگاه‌ها را در روز‌های پنج‌شنبه و جمعه برای ما باز می‌کرد و استادان را با ما هماهنگ کرد و ما توانستیم از پنج، شش نخبه و استاد برجسته فارس برنامه تولید کنیم که در «فرزند ایران» منتشر شد.
از چه پلتفرم‌هایی «فرزند ایران» قابل پخش است؟
ما پلتفرمی نداریم که مردم در آن باشند و «فرزند ایران» را آنجا منتشر نکرده باشیم، در همه پلتفرم‌های داخلی روبیکا، سروش، ایتا، بله و خارجی تلگرام و اینستاگرام و حتی در پلتفرم شاد. چند ماهی است که ارتباط ما با آموزش و پرورش جواب داده و کانال رسمی ما احداث شده و ۴، ۵ میلیون مشترک داریم. در شبکه اجتماعی ویسکون ۵۰۰ هزار بیشتر نصب ندارد، ولی بررسی کردیم دیدیم در بسیاری از جست‌وجو‌های گوگل، ویسکون بالاست به‌خاطر قدیمی بودنش ما آنجا اکانت زدیم و جالب این بود که بالغ بر ۱۰ میلیون بازدید در طول یک‌سال اخیر داشتیم و تمام بازدید‌ها از گوگل آمده است.
منابع اطلاعاتی خود را چگونه تهیه می‌کنید؟
منابع ما از ارگان‌ها، سازمان‌ها، افراد مختلف، فضای مجازی و کتاب‌هاست. شناسایی هم از طریق کتاب‌های مرجع و هویتی است. همچنین سازمان‌هایی، چون بنیاد نخبگان و ارگان‌هایی که در بحث تکریم مفاخر وظیفه دارند. تیم کاری ما در تهران هستند در شهر‌های دیگر نیرو نداریم. برای تولید فیلم و سریال به ما رجوع زیادی شده، به‌خصوص ارتش و سپاه برای تولید مراجعه کردند. همچنین بنیاد ملی نخبگان درخواستند کردند تا برای مفاخرشان مستند تولید کنیم.
به نظرتان چقدر چنین تولیداتی از نظر هویتی مؤثر است؟
اثرسنجی خاصی نداریم، ولی ازاینکه کار‌های مشابه از سوی برخی نهاد‌ها صورت گرفته نشان می‌دهد اتفاقاتی را رقم زده که قطعاً بدون تأثیر نبوده است، چون هم از تلویزیون پخش شده و هم در فضای مجازی بازدید بالای چند میلیون را داشتیم.
ترجمه‌ای هم از «فرزند ایران» صورت گرفته است؟
در بحث بین‌المللی بعضی دوستان به صورت خودجوش و مردمی کار‌هایی را به زبان آذری، انگلیس و حتی تایلندی ترجمه و در پیج‌های یوتیوپ و امثالهم منتشر کرده‌اند.
روی خود شما هم اثرداشته است؟
قبل از اینکه وارد این پروژه شوم، می‌دانستم در کشور ارزشمندمان پر از مفاخر و شخصیت‌های بزرگ داریم و پس از ورود به کار خیلی بیشتر از قبل از ایرانی بودن لذت می‌برم و در این حوزه کار می‌کنم.
به نظرتان چه کنیم تا نوجوانان و جوانان ایرانی بدانند چه نخبگانی در کشور دارند و عرق ملی و هویتی آنها را تقویت کنیم؟
لازم است این تولیدات در مدارس منتشر شود و در معرض دید قرار گیرد، مثل پیام‌رسان شاد یا سایر شبکه‌ها از سوی فرهنگی و پرورشی مدارس منتشر شود. مشکل ما این بود؛ خیلی از جا‌های تبلیغی نظام با ما در زمینه انتشار کار نمی‌کردند و بحث مالی داشتند، در صورتی که می‌طلبید این کار‌ها بازنشر شود، چون قابل دفاع است و جنبه هویتی دارد.ای کاش افرادی که تریبون و بستر‌های انتشار دارند بیشتر به «فرزند ایران» کمک کنند. همچنین شبکه‌های تلویزیون پخش داشته باشند. فکر می‌کنم اگر دوستان در انتشار کمک کنند، اتفاقات مثبتی رقم بخورد.