روی کار آمدن جمهوریخواهان یا دموکراتها کدام یک فرصت مناسب تری را در اختیار ایران قرار می دهند. در این که هر دو دسته سیاسی استراتژی واحدی در مواجهه با جمهوری اسلامی دارند مسئله غیر قابل انکاری است اما این مسئله نیز یک واقعیت است که تاکتیک های مواجهه با ایران از جانب احزاب آمریکایی متفاوت بوده است. مسئولین جمهوری اسلامی نیز بسته به شرایط ژئوپولیتیکی و اقتصادی در هر دوره تعاملات متفاوتی را داشته اند که در مقاله جان لیمبرکت در مرکز استیمسون منتشر شده است. این مقاله معتقد است بر خلاف تصورات عموم مردم می توان گفت به طور کلی، به دلیل رویکردهای عملگرایانهتر و کاهش فشارهای سیاسی و حقوق بشری از جانب جمهوریخواهان، این حزب اب ایران تعاملات بیشتری داشته است.
جان لیمبرت، دیپلمات بازنشسته وزارت امور خارجه ایالات متحده و استاد دانشگاه است. او یکی از آخرین دیپلماتهای آمریکایی بود که در ایران ، 14 ماه به عنوان زندانی در تسخیر سفارت آمریکا به سر برده است.
او معتقد است رؤسای جمهوری خواه در آمریکا تمایل بیشتری به انجام معاملات اقتصادی، تأمین فروش سلاح و عدم توجه به مسائل حقوق بشر در منطقه دارند. این ترجیح از دوران شاه ایران، محمدرضا پهلوی، آغاز شده است که سلطنت خود را مدیون رئیسجمهور جمهوریخواه آمریکا بود. در سال 1953، دوایت آیزنهاور از کودتای علیه نخستوزیر ملیگرای ایران، محمد مصدق، که صنعت نفت ایران را ملی کرده بود، حمایت کرد. در دوره ریچارد نیکسون، روابط ایران و آمریکا همچنان قوی بود و شاه بهعنوان یک متحد کلیدی در منطقه شناخته میشد و حتی با وجود افزایش مخالفتها با حکومت خودکامهاش، کمکهای نظامی زیادی از ایالات متحده دریافت میکرد.
مرکز آمریکایی استیمسون معتقد است: پس از انقلاب اسلامی در سال 1979، شاه محمدرضا پهلوی، رئیسجمهور دموکرات آمریکا، جیمی کارتر، را مقصر سقوط خود میدانست. اما تأکید کارتر بر حقوق بشر، موجب تنش با حکومت جدید ایران شد و آیتالله خمینی نیز حمایت خود را از کارتر سلب کرد. بحران گروگانگیری، که در آن 52 دیپلمات آمریکایی برای 444 روز در ایران زندانی شدند، بخشی از واکنش به سیاستهای کارتر بود. ایرانیها فرصت بهتری برای روابط با جمهوریخواهان همچون رونالد ریگان دیدند، زیرا ریگان بهنظر میرسید که بیشتر متمایل به نادیده گرفتن مسائل حقوق بشر و تسهیل معاملههای تسلیحاتی است
این مجله آمریکایی می نویسد: دولت ریگان همچنان انتقال پنهانی سلاحها به ایران را ادامه داد، بهویژه در جریان ماجرای مک فارلین هم به چشم می خورد. این سیاست، هرچند جنجالبرانگیز و منجر به رسوایی شد، باز هم یک روند دیرینه را نشان میداد اما نشان دهنده آن بود که در آن زمان برخی رهبران ایرانی جمهوریخواهان را بیشتر مایل به انجام معاملات تسلیحاتی و توافقات استراتژیک بدون فشار برای اصلاحات سیاسی و چالش کشیدن حکومتشان میدیدند.
این اندیشکده آمریکایی ضمن اشاره به شایعات اخیر درباره دیدار ایلان ماسک و سعید ایروانی نماینده ایران در سازمان ملل نیز می نویسد: در دوران معاصر، افرادی مانند ایلان ماسک که در سال 2024 با سفیر ایران در سازمان ملل دیدار کردند، نمایانگر ادامه این ترجیح برای واقعگرایی جمهوریخواهان هستند. دونالد ترامپ، رئیسجمهور سابق، با وجود "کمپین فشار حداکثری"، همچنین آماده است تا انجام معاملهای همچون جایگزینی برای توافق هستهای برجام (برنامه جامع اقدام مشترک) را به سرانجام برساند. احتمالاً به این روند ادامه خواهند داد و همچنان با جمهوریخواهان بهعنوان شریکانی برای رسیدن به توافقهای دوجانبه و جلوگیری از درگیریهای ایدئولوژیک تعامل خواهند کرد.
سفیر سابق آمریکا در موریتانی می نویسد: ایلان ماسک در حال حاضر به عنوان نماینده حزب سیاسی آمریکایی عمل میکند که تهران ترجیح داده است به عنوان شریک مذاکرهای با آن وارد گفتگو شود. تیم ترامپ ایدهی توافق را با کنار گذاشتن "تغییر رژیم" جذابتر کرده اند، اگرچه بارها تهدید به تشدید تحریمها علیه ایران کرده است.
اگرچه سخنگوی وزارت خارجه ایران ادعای مطرح شده در برخی رسانههای آمریکایی درباره دیدار ایلان ماسک با نماینده دائم جمهوری اسلامی ایران در نیویورک را تکذیب کرد . البته باید خاطر نشان کرد که برخی مذاکرات با دموکرات ها نیز اتفاق افتاده است و علی رغم امضای برجام در دولت بایدن، اما همواره استراتژی «فشار هوشمند» بالاخص در موارد حقوق بشری علیه ایران در زمان دموکراتها افزایش یافته است که نمونه آن را در حمایت های جدی دموکراتها بالاخص هیلاری کلینتون و حمایت ویژه آنها از اغتشاشات ایران در سال 1388 بود و این حمایت سال 1401 نیز بارها توسط جو بایدن، آنتونی بلینکن و جان کربی سخنگوی شورای امنیت ملی کاخ سفید نیز اتفاق افتاده است. هر چند در نهایت هر دو حزب دموکرات و جمهوری خواه در دشمنی با ایران نشان داده اند سر و ته یک کرباس هستند اما شاید بتوان گفت علت دیگر فرضیه نویسنده مجله استیمسون نوع رویکرد جمهوری خواهان برای نگاه به درون و شعار اول آمریکاست که در زمان آنها حضور نظامی آمریکا در کشورهای منطقه کاهش یافته است.