به گزارش جماران به نقل از یورونیوز، دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور منتخب ایالات متحده، روز یکشنبه ۲۲ دسامبر (۲ دی) با انتقاد از دولت پاناما برای دریافت «هزینه‌های بیش از حد» برای عبور کشتی‌ها از کانال پاناما تهدید کرد که ممکن است کنترل این مسیر حیاتی حمل‌ونقل را به ایالات متحده بازگرداند.
ترامپ که در یک گردهمایی در ایالت آریزونا شرکت کرده بود در جمع هواداران خود گفت: «سر ما در کانال پاناما مانند هر جای دیگری کلاه رفته است.»
او همچنین هشدار داد که اجازه نخواهد داد این مسیر به «دست‌های اشتباه» بیافتد؛ عبارتی که به طور ضمنی به نفوذ چین اشاره داشت.
دونالد ترامپ اضافه کرد: «این کانال به پاناما و مردم پاناما داده شد، اما با شرایطی. اگر اصول اخلاقی و قانونی این هدیه بزرگ رعایت نشود، ما خواستار بازگرداندن کامل کانال پاناما به ایالات متحده خواهیم شد.»
ترامپ همچنین تصویری در شبکه اجتماعی خود «تروث سوشال» منتشر کرد که در آن پرچم آمریکا در منطقه کانال به اهتزاز درآمده بود و در توضیح آن نوشت: «به کانال ایالات متحده خوش آمدید!»
در واکنش خوزه رائول مولینو، رئیس‌جمهور پاناما، در یک پیام ویدئویی گفت: «هر متر مربع از کانال پاناما و مناطق اطراف آن متعلق به پاناما است و همچنان متعلق به پاناما باقی خواهد ماند.»
وی همچنین انتقادات ترامپ درباره هزینه‌های عبور از کانال را رد کرد و گفت این تعرفه‌ها بر اساس تحلیل کارشناسان و بر مبنای هزینه‌های عملیاتی و عوامل عرضه و تقاضا تعیین می‌شوند.
آقای مولینو اضافه کرد: «چین هیچ کنترلی بر کانال ندارد و هزینه‌های عبور از روی دلبخواه تعیین نمی‌شوند.»
ایالات متحده ساخت این کانال را در اوایل دهه ۱۹۰۰ آغاز کرد و دهه‌ها بر آن کنترل داشت. اما بر اساس توافق‌نامه‌ای که در سال ۱۹۷۷ بین ایالات متحده و پاناما امضا شد، واشنگتن کنترل این مسیر آبی را به طور کامل در سال ۱۹۹۹ به دولت پاناما واگذار کرد.
این کانال که حدود ۲.۵ درصد از تجارت دریایی جهانی را تسهیل می‌کند، برای اقتصاد پاناما حیاتی است و سالانه حدود ۱۴ هزار کشتی از آن عبور می‌کنند.
کانال پاناما نقش مهمی در تجارت جهانی و اقتصاد ایالات متحده ایفا می‌کند، به ویژه در واردات خودرو و کالاهای تجاری از آسیا و صادرات کالاهایی نظیر گاز طبیعی مایع. از همین روز هرگونه تغییر در مالکیت یا مدیریت این مسیر می‌تواند تأثیرات قابل‌توجهی بر تجارت جهانی و روابط دیپلماتیک داشته باشد.
رئیس‌جمهور منتخب آمریکا بدون توضیح درباره چگونگی اجرای این تهدید، صرفاً اظهار داشت: «خواهیم دید!» و به چالش‌های حقوقی و دیپلماتیک پیش روی این ادعا اشاره‌ای نکرد.
اظهارات دونالد ترامپ نمونه‌ای نادر از تهدید یک رهبر آمریکایی برای بازپس‌گیری قلمروی یک کشور مستقل بوده و نشان‌دهنده تغییری احتمالی در دیپلماسی ایالات متحده تحت رهبری او است.
این نخستین بار نیست که ترامپ ایده گسترش قلمرو ایالات متحده را مطرح می‌کند. وی در دوران ریاست‌جمهوری قبلی خود علاقه‌اش را به خرید گرینلند، قلمروی خودمختار دانمارک، ابراز کرده بود. امری که با مخالفت شدید مقامات دانمارکی روبرو شد.
با این حال ترامپ اخیراً در انتخاب سفیر جدید ایالات متحده در دانمارک، کن هاوری، بار دیگر بر اهمیت کنترل گرینلند تأکید کرد و نوشت: «برای امنیت ملی و آزادی در سراسر جهان، مالکیت و کنترل گرینلند برای ایالات متحده ضروری است.»