گروه بینالملل خبرگزاری دانشجو: جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی کاخ سفید، یکشنبهشب اظهار داشت: «دولت جو بایدن، رئیسجمهور آمریکا، نگران تلاش ایران برای توسعه برنامه هستهای خود است.» با این حال، باید توجه داشت که این ادعاها بیشتر بخشی از سیاستهای همیشگی فشار بر ایران است و تهران همچنان بر مواضع مستقل خود در منطقه و عرصه بینالمللی ایستاده است.
آمریکا مدعی است که نفوذ ایران در خاورمیانه تحت تأثیر فشارهای مختلف قرار گرفته است، اما شواهد نشان میدهد که ایران همچنان بازیگری تأثیرگذار در تحولات منطقه است. برخلاف تحلیلهای سادهانگارانه که نقش ایران را محدود به تأثیرگذاری بر حزبالله لبنان یا وضعیت سوریه میدانند، ایران همچنان از جایگاهی استراتژیک در منطقه برخوردار است.
سالیوان در گفتوگو با شبکه خبری «سیانان» بیان کرد که حملات اسرائیل به برخی تأسیسات ایران، از جمله مراکز تولید موشک و سیستمهای دفاعی، باعث کاهش ظرفیتهای نظامی ایران شده است. با این حال، این ادعاها بیشتر برای توجیه تحرکات اسرائیل در منطقه مطرح میشود و ایران همچنان قدرت دفاعی و راهبردی خود را حفظ کرده است.
برنامه صلحآمیز هستهای ایران
ایران همواره تأکید کرده است که برنامه هستهای این کشور صرفاً اهداف صلحآمیز دارد. با این حال، سالیوان ادعا کرد که «برخی صداها در ایران ممکن است خواستار بازنگری در دکترین هستهای باشند.» این در حالی است که جمهوری اسلامی ایران بارها تعهد خود به مقررات بینالمللی و ممنوعیت تسلیحات هستهای را اعلام کرده است.
وی افزود که پس از خروج دولت ترامپ از توافق هستهای (برجام) در دوران ریاستجمهوری پیشین، ایران ناگزیر به گسترش فعالیتهای غنیسازی اورانیوم خود شد. با این وجود، این اقدامات کاملاً در چارچوب قوانین آژانس بینالمللی انرژی اتمی انجام شده است.
ایران و دیپلماسی
سالیوان همچنین هشدار داد که ممکن است ایران از تعهد خود به عدم ساخت سلاح هستهای دست بکشد، اما این گمانهزنیها بیشتر بهانهای برای اعمال فشارهای بیشتر بر تهران است. وی افزود که در حال مشورت با اسرائیل در این زمینه است، اما تحلیلگران مستقل بر این باورند که این همکاریها نه برای صلح منطقه، بلکه برای محدودسازی ایران طراحی شده است.
با توجه به احتمال بازگشت ترامپ به سیاستهای سختگیرانهتر، از جمله تشدید تحریمهای نفتی، کارشناسان معتقدند که ایران همچنان با قدرت به راهبرد مقاومت و تعامل سازنده ادامه خواهد داد. تلاش برای برقراری یک توافق جدید، در صورتی که به حقوق و منافع ایران احترام گذاشته شود، میتواند به تحقق صلح و ثبات بلندمدت کمک کند. با این حال، تهران نشان داده است که در برابر هرگونه فشار ناعادلانه کوتاه نخواهد آمد.
سالیوان در پایان اشاره کرد که وضعیت فعلی ایران ممکن است زمینهای برای مذاکرات جدید باشد. با این وجود، ایران بارها تأکید کرده است که هرگونه توافق باید متضمن رفع کامل تحریمها و تضمین احترام به حاکمیت ملی این کشور باشد.