در خبرها آمده است که سید عباس عراقچی، وزیر امور خارجه کشورمان قرار است در گفتگو با شبکه الغد مصر از امکان ایجاد ائتلافی عربی- اسلامی در منطقه صحبت به میان آورد. در این خصوص لازم به یاد آوری است که این موضوع از جانب وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران در گفتگو با مقامات ارشد سیاست خارجه مصر مطرح شده و مورد توافق کلی قرار گرفته است. به همین دلیل این اتفاق را باید به فال نیک گرفت و ابراز امیدواری کرد تا مساله ائتلاف سازی برای مقابله با تهدیدات منطقهای در سطح کارشناسی با سرعت هرچه بیشتر پیگیری شود.
برای بررسی هر چه بهتر این ائتلاف و تاثیر آن در امنیت منطقه باید به بیش از دو دهه پیش و زمانی بازگشت که جمهوری اسلامی ایران طرح «صلح منطقه» خلیج فارس را مطرح کرد. آن زمان بسیاری از کشورهای عربی نسبت به این طرح مشکوک بودند و همکاری لازم را مبذول نمیداشتند. در واقع با توجه به فضای ایران هراسی که آمریکا و رژیم صهیونیستی در منطقه ایجاد کرده بودند بیشتر کشورهای عربی با ظن و گمان با طرح صلح جمهوری اسلامی ایران روبرو میشدند.
در این بین باید توجه داشت جمهوری اسلامی ایران در بیش از دو دهه گذشته تلاش کرد تا در خصوص موضوعی به نام «خطر رژیم صهیونیستی در منطقه» که البته با حمایت آمریکاییها همراه است، هشدارهای لازم را بدهد و در کنار آن کشورهای منطقه را نیز از وجود «توان قابل توجه» در منطقه برای حفظ امنیت عمومی در غرب آسیا آگاه کند. اما متاسفانه به دلیل فضای ضد ایرانی که در بین تعدادی از کشورهای منطقه حاکم بود، این مساله بدرستی پیش نرفت. در این بین البته مسائل دیگری نیز نقش داشته است. برای نمونه میتوان به قطع ارتباطات سیاسی دو کشور موثر منطقه یعنی جمهوری اسلامی ایران و عربستان نیز اشاره کرد که تحت تاثیر آن شرایطی پدید آمد که رژیم صهیونیستی توانست به بعضی از اهداف شوم و پلیدش مانند نزدیکی و ارتباط آشکار با تعدادی از کشورهای منطقه دست پیدا کند و فضا در خصوص ائتلاف منطقهای علیه رژیم صهیونیستی مشوش و غیر قابل اجرا شود.
به این ترتیب این شرایط تا زمان حمله جریان تکفیری داعش که مورد حمایت آمریکا و رژیم صهیونیستی بود ادامه پیدا کرد. البته در این ایام نیز حرکاتی به منظور همکاری تعدادی از کشورهای منطقه برای برخورد با این پدیده شوم و تروریست شکل گرفت. اما دوامی نداشت و در نهایت برای بار دیگر فضای بیاعتمادی روی کشورهای منطقه سایه انداخت که در این مورد نیز تعدادی از کشورهای غربی بویژه آمریکا و رژیم صهیونیستی مهمترین تاثیرگذاری را داشتند.
این در حالی است که پس از حل چالش عدم ارتباط سیاسی ایران و عربستان دوباره موضوع هماهنگی بین کشورهای منطقه برای «ائتلاف سازی» مشترک در خصوص تامین امنیت و ایجاد «توسعه همه جانبه» مطرح شد. در این بین حمله رژیم صهیونیستی به سوریه و نابودی زیرساختها و غصب بخشی از خاک این کشور عربی اسلامی نیز شرایط متفاوتی را ایجاد کرده است. البته نزدیکی برخی کشورهای عربی همچون مصر، اردن و جمهوری اسلامی ایران نیز سبب شده دوباره فضای ائتلاف سازی برای تامین امنیت منطقه ایجاد و همچنین مسائلی مانند سرعت بخشیدن به بحث توسعه همهجانبه کشورهای منطقه غرب آسیا مطرح شود.
بنابراین جای بسی خوشحالی و شعف دارد که بتوانیم اعلام کنیم، این موضوع از جانب وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در گفتگو با مقامات ارشد سیاست خارجه مصر دوباره مطرح شده و مورد توافق کلی قرار گرفته است. به همین دلیل امیدواریم مساله ائتلاف سازی برای مقابله با تهدیدات منطقهای و همچنین چگونگی افزایش و تعمیق روابط کشورهای منطقه در موضوعات مهم امنیتی، اقتصادی، تجاری، بندری و بانکداری در سطوح کارشناسی هرچه سریعتر انجام شود. نباید فراموش کنیم که در طول یکسال میلادی گذشته که در روزهای پایانی آن بسر میبریم، میزان صادرات و واردات دو کشور ایران و مصر نیز افزایش قابل توجهی یافته است و امید است با گسترش روابط سیاسی و اعلام سفیران دو کشور بتوان این امیدواری را به منصه ظهور رساند.
شایان ذکر است سفر اخیر ریاست جمهوری اسلامی به مصر به منظور شرکت در اجلاس کشورهای دی ۸ زمینه همکاریهای مختلفی را برای کشورهای عضو بویژه ایران فراهم خواهد کرد، چرا که نیاز کشورهای منطقه به بهرهگیری از «علم» و «عالمان بومی» بيش از گذشته مشهود بوده و ایران در این مورد سرآمد منطقه است.
بنابراین سفر اخیر مقامات جمهوری اسلامی ایران به مصر و گفتگو در خصوص موضوعات مورد علاقه بویژه تحکیم روابط کشورهای عربی با جمهوری اسلامی ایران طلیعه امیدواری را در خصوص افزایش امنیت منطقهای و گسترش روابط اقتصادی جلوهگر میکند. البته باید توجه داشت که این روابط دشمنان شفاف و آشکاری نیز دارد. به همین دلیل کشورهای منطقهای مانند جمهوری اسلامی ایران عربستان و مصر باید نسبت به اختلالاتی که ممکن است از سوی کشورهای بدخواه تقویت و امنیت منطقه رقم بخورد آگاه باشند و اقدامات عاجلی را در خصوص گسترش و تعمیق روابط با یکدیگر در دستور کار قرار دهند.
∎