شب یلدا یا شب چلّه یکی از جشن‌های ایرانی است. در این جشن، طی شدن بلندترین شب سال گرامی داشته می‌شود و خانواده‌های ایرانی معمولاً در این شب دور هم جمع می‌شوند و به انجام کارهایی نظیر شاهنامه‌خوانی و گرفتن فال حافظ می‌پردازند. این جشن باستانی می تواند تاثیرات اجتماعی ارزشمندی را به همراه داشته باشد.

محمد حیدر پور، جامعه شناس درباره تاثیرات اجتماعی این جشن باستانی در گفت‌وگو با میزان ضمن اشاره به اینکه هویت ایرانی از ۳ لایه تشکیل شده است که از هم جدا نیستند، گفت: اولین لایه شامل هویت ایرانی در دوران باستان است که هویتی درخشان است و آثاری از آن دوران به جای مانده است.

این جامعه شناس با بیان اینکه لایه دیگر تمدن اسلامی است، افزود: پس از چندین قرن فرهنگ اسلامی جزئی از هویت ایرانی شده است و نمی‌توان هویت ایرانی را از فرهنگ اسلامی جدا کرد.

حیدر پور بیان کرد: لایه دیگری که پس از انقلاب مشروطه جزئی از فرهنگ ایرانی شده است هویت مدرن است که اوجش را در تاکید بر برابری‌های سیاسی، مردم سالاری و مشارکت‌های سیاسی و اجتماعی می‌بینیم.

وی ضمن اشاره به اینکه هر کدام از این لایه‌های فرهنگی مناسک خاص خود را دارد، ادامه داد: هر کدام از این مناسک موجب انسجام و همبستگی اجتماعی می‌شود. اوج مناسک اعیاد ایرانی نوروز و پس از آن اعیاد دیگر از جمله شب چله است که موجب دورهمی و رفع کدورت بین افراد می‌شود و افزایش انسجام و همبستگی اجتماعی را به همراه دارد.

لازم است به اعیاد و مناسکی که نماد هویت ایرانی هستند احترام گذاشته شود

این جامعه شناس با اشاره به اینکه لازم است به اعیاد و مناسکی که نماد هویت ایرانی هستند احترام گذاشته شود و گرامی‌داشت این مناسک توسط رسانه‌ها منعکس شود، توضیح داد: گرامی‌داشت شب یلدا قدردانی از هویت است. برخی از اقوام برای خودشان هویت‌های جعلی درست می‌کنند و این درحالیست که ما نماد‌هایی که نشان‌دهنده هویت است را داریم و لازم است این نماد‌ها را تقویت کنیم در کنار این موارد باید به نماد‌های اسلامی و مدرن نیز که لایه‌های دیگر هویت ایرانی هستند نیز توجه کنیم.

آنچه در شب یلدا اهمیت دارد دورهم بودن است

حیدر پور ضمن بیان اینکه هر قشر اجتماعی بنا بر توانمندیش این مراسم را گرامی می‌دارد، عنوان کرد: در حال حاضر قیمت میوه و آجیل بسیار گران است و بسیاری از افراد به دلیل فشار اقتصادی توانایی تهیه خوراکی‌های شب یلدا را ندارند. افرادی که توان تهیه این خوراکی‌ها را ندارند می‌توانند با خوراکی‌های ارزان‌تر به دورهمی در این شب اصالت دهند. در این شب آنچه اهمیت دارد دورهم بودن است و افراد باید از چشم و هم چشمی خودداری کنند و رسانه‌ها نیز باید به دورهم بودن توجه کنند و از ترویج مصرف گرایی بپرهیزند.  

انتهای پیام/