به گزارش سرویس ترجمه خبرگزاری ایمنا، افزایش فزاینده هزینههای انرژی و نگرانیهای امنیتی در سراسر جهان، کمپینهای هدفمندی را برای ترغیب شهروندان به کاهش مصرف انرژی راهاندازی کرده است. «دو درجه کمتر» یکی از مشهورترین کمپینها در این حوزه است که نشان میدهد چگونه تلاشهای مشارکتی میتوانند در کنار منافع اقتصادی، به پایداری محیطی، امنیت انرژی و انسجام اجتماعی کمک کنند.
چندین کشور کمپینهایی را برای کاهش مصرف انرژی در فصل سرما آغاز کردهاند که بهطور عمده در پاسخ به کمبودهای پیشبینیشده و افزایش هزینههای انرژی است. در ادامه چند نمونه برجسته از این کمپینها و اقدامات آنها بیان میشود.
سوئیس
دولت سوئیس کمپینی با عنوان «انرژی کمیاب است، هدر ندهیم» را آغاز کرده است تا در دوره کمبود گاز و برق مورد انتظار در زمستان، شهروندان را به صرفهجویی در مصرف انرژی تشویق کند. این کمپین از شهروندان میخواهد تا دمای وسایل گرمایشی و استفاده از آب گرم را کاهش دهند و وسایل غیرضروری را خاموش کنند.
فرانسه
وزارت انتقال انرژی فرانسه طرح هوشیاری انرژی «هر اقدام مهم است» را در اکتبر ۲۰۲۳ راهاندازی و با تعیین ۱۵ اقدام مختلف اجرا کرده است که هدف آن ترویج سبک زندگی مسئولانه و کاهش مصرف انرژی در زمستان است. اقدامات کلیدی شامل محدود کردن دمای گرمایش داخلی به ۱۹ درجه سانتیگراد، ممنوعیت استفاده از آب گرم در ساختمانهای دولتی، ممنوعیت روشنایی تبلیغات در طول شب و تنظیم عملکرد تأسیسات در استخرها و باشگاهها است. دولت فرانسه هدف خود را کاهش ۱۰ درصدی مصرف انرژی طی دو سال و در نهایت کاهش ۴۰ درصدی تا سال ۲۰۵۰ قرار داده است.
ایران
دولت ایران پویش «دو درجه کمتر» را در حمایت از مصرف مسئولانه انرژی آغاز کرده است و از مردم میخواهد تا دمای گرمایش ساختمانها را دو درجه سانتیگراد کاهش دهند. انتظار میرود این ابتکار صرفهجویی قابلتوجهی در گاز به همراه داشته باشد و تأمین این منبع انرژی را برای ماههای سردتر سال تضمین کند. بهینهسازی مصرف انرژی در سراسر کشور و کاهش آلودگی هوا از اهداف این کمپین است که با مشارکت عمومی قابل دسترس خواهد شد.
ایتالیا
کمپین «پیشتاز در صرفهجویی انرژی» در ایتالیا بر کاهش مصرف گاز در ساختمانهای عمومی و خصوصی متمرکز است. رویکرد این کمپین بر ارتباطات و افزایش آگاهی درباره اهمیت صرفهجویی انرژی استوار است تا به کاهش هزینهها و بهبود کیفیت زندگی شهروندان در کنار حفاظت از محیط زیست کمک کند. این کمپین از بازیسازی و راهنماییها برای تشویق مشارکت فعال شهروندان در اقدامات صرفهجویی انرژی بهره میبرد و با مشارکت دادن ساکنان در فرایندهای صرفهجویی، زمینه را برای تغییرات رفتاری پایدار در مصرف انرژی فراهم میسازد.
ایرلند
هدف دولت ایرلند از راهاندازی کمپین «قدرت یک» ترویج رفتارهای کارآمد انرژی میان خانوارها است. این کمپین اثر تغییرات رفتاری بر مصرف گاز طبیعی را ارزیابی میکند و نشان داده است که کمپینهای آگاهیبخشی میتوانند به کاهش مؤثر مصرف انرژی منجر شوند. تمرکز این کمپین بر ترویج رفتارهای کارآمد انرژی میان شهروندان، از طریق آموزش جامعه محلی است و نتایج ارزیابی آن نشان میدهد که تغییر رفتارهای مردم در استفاده از انرژی میتواند به کاهش قابلتوجه مصرف انرژی در سطح ملی بینجامد.
ژاپن
کمپین «لباس گرم» در ژاپن از کارمندان میخواهد تا در ماههای سرد، لباس گرمتری بپوشند تا سازمانها بتوانند در هزینههای گرمایشی صرفهجویی کنند. این امر فرهنگ حفظ انرژی را از طریق پوشیدن لباس مناسب بهجای افزایش سطح گرمایش ترویج میکند. پیش از این نیز این کشور کمپین لباسهای بسیار خنک را راهاندازی کرده بود تا استفاده از لباس خنک را در تابستان تشویق کند و به این وسیله استفاده از کولرها را کاهش دهد.
اتحادیه اروپا
اتحادیه اروپا بهدلیل بحران انرژی جاری که توسط تنشهای ژئوپلیتیکی تشدید شده است، شهرهای سراسر اروپا را در قالب طرح «تسریع صرفهجویی در انرژی شهرها»، به اجرای اقدامات اضطراری صرفهجویی در انرژی تشویق کرده است. این اقدامات شامل کاهش دمای ساختمانهای اداری شهرداری و افزایش بهرهوری روشنایی عمومی است. این اتحادیه هدف طرح را کاهش ۵ درصدی تقاضای برق در ساعات پیک برای کشورهای عضو تعیین کرده است و بسیاری از کشورها به این هدف دست یافتهاند. مصرف کلی برق در سراسر اتحادیه اروپا ۶ درصد نسبت به میانگین پنجساله کاهش یافته که معادل پسانداز ۱۲ میلیارد یورو طی ماههای زمستانی است.
چین
برنامه «پلیس انرژی» چین کمپینی است که از مردم میخواهد بر مصرف بیشازحد انرژی در ساختمانهای تجاری از جمله مراکز خرید و دفاتر نظارت کنند. این تلاش بخشی از راهبردهای گستردهتر برای بهینهسازی مصرف انرژی و کاهش هدررفت در دورههای پرتقاضا است.
فنلاند
دولت فنلاند با راهاندازی کمپین «آگاهی عمومی» از خانوارها میخواهد تا با انجام اقداماتی همچون کاهش تنظیمات ترموستات، حمام کوتاهتر و محدود کردن استفاده از سونا، در مصرف انرژی صرفهجویی کنند. هدف این کمپین مشارکت ۹۵ درصدی خانوارها در اقدامات صرفهجویی انرژی در زمانهای پرتقاضا است که با مشوقهای نظیر کاهش مالیات و یارانههای قبوض برق پشتیبانی میشود.
آلمان
آلمان مقرراتهایی را اجرا کرده است که کسبوکارها را ملزم به بسته نگهداشتن درهای فروشگاه در ساعات کاری و خاموش کردن روشنایی تبلیغات در شب میکند. این اقدامات به کاهش قابلتوجه مصرف گاز، بهویژه در ماههای زمستان کمک کرده است.
اهمیت کمپینهای هدفمند
کمپینهای مختلف کاهش مصرف انرژی بیانگر تلاشی گسترده در سراسر جهان برای کاهش مصرف انرژی در ماههای سرد و حرکت به سمت سبک زندگی پایدارتر در حال حرکت است. کمپینهای هدفمند برای کاهش مصرف انرژی در زمستان و روزهای سرد به چند دلیل اساسی حائز اهمیت است، بهویژه در کشورهایی که با افزایش هزینههای انرژی و نیاز به امنیت انرژی روبهرو هستند.
مزایای اقتصادی
صرفهجویی هزینه برای خانوارها: کمپینهای صرفهجویی در انرژی اغلب بر گامهای ساده و اقدامات عملی تمرکز دارند که خانوارها میتوانند برای کاهش هزینههای انرژی خود انجام دهند، بهعنوان مثال کمپین «حال» شد! در بریتانیا از خانوارها میخواهد تا اقدامات کمهزینهای را برای صرفهجویی در طول ماههای زمستانی اتخاذ کنند که برای خانوادههایی که با افزایش قیمتهای انرژی روبهرو هستند و ممکن است دچار فشار مالی شوند، اقدامی ضروری بهشمار میرود.
ثبات اقتصادی گستردهتر: کاهش مصرف انرژی به ثبات اقتصادی کمک میکند زیرا تقاضای کلی را کاهش میدهد. این امر میتواند تأثیر نوسانات قیمت در بازارهای انرژی را کاهش دهد و مصرفکنندگان و کسبوکارها را بهرهمند سازد، بهعنوان مثال کشورهای اروپایی اهداف داوطلبانهای را برای کاهش مصرف گاز و برق تعیین کردهاند که به ایجاد محیط اقتصادی با ثبات بیشتر در شرایط نوسان قیمتها کمک میکند.
تأثیرات محیطی
کاهش انتشار کربن: صرفهجویی در انرژی بهطور مستقیم به کاهش انتشار گازهای گلخانهای کمک میکند. این کمپینها میتوانند با تشویق خانوارها به کاهش دمای وسایل گرمایشی و استفاده کارآمدتر از لوازم خانگی، بهطور قابلتوجهی ردپای کربنی ناشی از گرمایش و مصرف انرژی را کاهش دهند. این امر بهویژه در راستای تغییرات آب و هوایی جهانی و نیاز به شیوههای انرژی پایدار اهمیت دارد.
ترویج انرژی تجدیدپذیر: کاهش تقاضا برای سوختهای فسیلی در زمانهای اوج مصرف میتواند انتقال آسانتری به منابع انرژی تجدیدپذیر را تسهیل کند. زمانی که مصرف کلی کاهش پیدا کند، امکان تأمین بخش بیشتری از نیازهای انرژی از طریق منابع تجدیدپذیر بدون اشباع شبکه فراهم میشود.
امنیت انرژی
کاهش آسیبپذیری: در مناطقی که تأمین انرژی ممکن است بهدلیل تنشهای ژئوپلیتیکی یا حوادث طبیعی مورد تهدید باشد، کاهش مصرف به ارتقای امنیت ملی کمک میکند. بهعنوان مثال، کمپینهای فنلاند هدف کاهش مصرف برق در ساعات اوج را برای پیشگیری از کمبودها در زمستانهای شدید دنبال کردهاند که به تضمین دسترسی به منابع انرژی در زمانهای بحرانی کمک میکند.
ثبات شبکه ارتقایافته: کاهش تقاضا در دورههای اوج مصرف به حفظ ثبات شبکه و جلوگیری از قطعی منابع انرژی کمک میکند. با تشویق مصرفکنندگان به تغییر الگوهای مصرف خود، دولتها میتوانند پویایی عرضه و تقاضا را بهویژه در شرایط آب و هوایی شدید که تقاضا برای انرژی افزایش مییابد، بهتر مدیریت کنند.
مسئولیت اجتماعی
مشارکت جامعه: کمپینهای صرفهجویی در انرژی احساس مسئولیت اجتماعی و اقدام جمعی را ترویج میکنند. ابتکاراتی که مردم را به صرفهجویی در انرژی تشویق میکنند به هدف بزرگتر پایداری و تابآوری در برابر چالشهای مرتبط با آب و هوا نیز کمک میکنند.
حمایت از جمعیتهای آسیبپذیر: بسیاری از کمپینها حمایت هدفمندی را برای خانوادههای کمدرآمدی ارائه میکنند که با هزینههای انرژی دستوپنجه نرم میکنند، برنامههایی همچون «صرفهجویی بزرگ در زمستان» اسکاتلند با هدف کمک به افرادی که از افزایش صورتحسابها بیشتر متضرر میشوند، اطمینان حاصل میکنند که همه افراد به منابع و اطلاعات لازم دسترسی دارند.