گروه بین الملل دفاعپرس؛ چند سال پس از شکست نظامی داعش در عراق و سوریه، بسیاری از تحلیلگران و ناظران بینالمللی بر این باور بودند که این گروه تروریستی دیگر نمیتواند به شکل سابق خود فعالیت کند.
اما با گذشت زمان، نشانههایی از احیای دوباره این گروه تروریستی در مناطق مختلف به ویژه در عراق و سوریه مشاهده شده است. برای مثال با سقوط حکومت بشار اسد و استیلای مخالفان مسلح بر دمشق؛ خطر حضور گروهکهای تروریستی همچون داعش در مرکز سوریه و شمال عراق قوت گرفته است.
گروه تروریستی تکفیری و صهیونیستی داعش به عنوان یک گروه تروریستی در سال ۲۰۱۳ و پس از جنگ داخلی سوریه شکل گرفت و به سرعت در عراق و سوریه گسترش یافت. این گروه با استفاده از خلاهای سیاسی، اقتصادی و اجتماعی موجود در این کشورها، توانست کنترل مناطق وسیعی را در این دو کشور به دست گیرد.
شکست نظامی داعش در سال ۲۰۱۷ در عراق و ۲۰۱۹ در سوریه به عنوان نقطه عطفی در مبارزه با این گروه شناخته میشود. اما این شکست به معنای پایان تهدیدات داعش نبود. بسیاری از جنگجویان این گروه به کشورهای خود بازگشتند یا به گروههای دیگر پیوستند و به همین دلیل، خطر احیای دوباره آنها وجود دارد. به عبارت بهتر ممکن است دولت مرکزی داعش فروپاشیده باشد، اما عناصر در خاورمیانه و به خصوص در عراق و سوریه و افغانستان مشغول کار هستند.
حال سوال اینجاست که چه عواملی منجر به احیا داعش میشود؟ یکی از این دلایل در بطن دولت عراق و سوریه نهفته است. ضعف دولتهای مرکزی در عراق و سوریه، به ویژه در مناطق دور افتاده، فرصتهای جدیدی برای داعش فراهم کرده است. عدم وجود خدمات عمومی، بیکاری و فساد از جمله عواملی هستند که به نارضایتی مردم دامن میزنند و داعش میتواند از این نارضایتیها بهرهبرداری کند.
یکی دیگر از عوامل کلیدی در فعالیتهای داعش، تفرقههای مذهبی و قومی است. این گروه به خوبی از تنشهای موجود میان گروههای مختلف استفاده میکند و سعی دارد با تبلیغات خود، افراد بیشتری را جذب کند.
تغییرات ژئوپلتیکی هم تاثیر گذار است. وضعیت کنونی در منطقه غرب آسیا و تغییرات ژئوپلیتیکی، به داعش این امکان را میدهد که فعالیتهای خود را از سر گرفته و منطقه را دچار چالش کند.
یکی از نشانههای احیا احتمالی داعش حملات بیشتر این تروریستها در سوریه است. در ماههای اخیر، شاهد افزایش حملات تروریستی در عراق و سوریه بودهایم که به وضوح نشاندهنده احیای فعالیتهای داعش است. این حملات معمولاً در مناطق دورافتاده و کمتر تحت کنترل دولتها انجام میشود که در سوریه مرکز به سمت غرب این کشور را شامل میشود.
داعش با استفاده از شبکههای اجتماعی و تبلیغات آنلاین، به جذب اعضای جدید ادامه میدهد که مشابه همان کاری است که در سال ۲۰۱۴ برای عضوگیری انجام میداد.
اطلاعات حاکی از آن است که داعش در حال تشکیل سلولهای پنهان در مناطق مختلف است که این سلولها در آینده نزدیک میتوانند بسیار خطرناک باشند.
احیای دوباره داعش میتواند پیامدهای جدی برای امنیت و ثبات در عراق و سوریه داشته باشد که از جمله این پیامدها میتوان به بیثباتی، تنشهای مذهبی، تفرقه افکنی قومی و تجزیه کشورها اشاره کرد.
تقویت و حمایت از دولتهای مرکزی در عراق و سوریه برای ایجاد ثبات و امنیت ضروری است. این شامل ارائه کمکهای اقتصادی، نظامی و انسانی میتواند باشد تا منطقه از بروز این پدیده در امان باشد.
همچنین باید به طور جدی با ایدئولوژی و تبلیغات داعش مقابله شود. این شامل تقویت برنامههای آموزشی و فرهنگی برای جوانان و ترویج ارزشهای صلح و همزیستی است.
خطر احیای داعش در عراق و سوریه یک واقعیت جدی است که نمیتوان آن را نادیده گرفت. برای مقابله با این خطر، نیاز به همکاریهای گسترده بینالمللی به دور از بازیهای سیاسی و حمایت از دولتهای محلی است. در غیر این صورت، احتمال افزایش بیثباتی و خشونت وجود دارد.
همچنین اخیرا کشورهای فرامنطقهای همچون آمریکا با ایجاد یک پایگاه نظامی به دنبال تقویت عناصر داعش برای حمله به مرکز استان نینوا هستند که این موضوع بسیار خطرناک است.
محسن رضایی فرمانده پیشین سپاه پاسداران میگوید: یازده هزار نفر از نیروهای داعش در ماههای اخیر در یک پایگاه نظامی در آمریکا مشغول آموزش نظامی هستند که این موضوع بسیار نگران کنند و قابل تامل است.
انتهای پیام/ ۴۱۱
∎