همشهری آنلاین - محمد باریکانی: مخزن زباله که تاریخ‌گذاری آن همدوره حکومت عیلامی‌ها در خوزستان و جنوب غرب ایران است، هزاران اثر مهر و سفالینه، ابزار سنگی و بقایای جانوری، اشیای شمارشی و صدها پیکرک حیوانی تقدیم باستان‌شناسی ایران کرد. تپه تیلینه سال ۱۴۰۰ و زمانی کشف شد که چند قطعه مهر گلی متعلق به هزاره سوم پیش از میلاد یعنی مربوط به ۵ هزار سال قبل روی زمین، نظر باستان‌شناس‌ها را به خود جلب کرد و از سال ۱۴۰۲ تاکنون ۲ فصل کاوش باستان‌شناختی بر این تپه اشکانی انجام شده است.
یافته‌های تپه تیلینه در جهان بی‌سابقه است
شکوه خسروی، سرپرست کاوش‌های باستان‌شناسی تپه تیلینه: در فصل دوم کاوش در ترانشه‌ای به ابعاد ۲۵ مترمربع هزاران اثر ۵ هزار ساله یافتیم. در کنار اثر مهرها، پیکرک‌های حیوانی سالم و شکسته، اشیای شمارشی گلی، قطعات ظروف سفالی، بقایای گیاهی زغال‌شده و استخوان حیوانی به‌دست آمد که برای بازسازی الگوی تغذیه ساکنان باستانی محوطه مفید است. یافته‌ها مشخص کرد تپه تیلینه مرکز مهم اقتصادی و اداری بود. یافتن بقایای معماری با قفل گلی و اثر مهرهای پراکنده بر کف، مهم‌ترین یافته‌های این فصل کاوش بود. جالب آنکه آثار یافت شده پس از بررسی و حسابرسی در دوره باستان دور ریخته شده بودند و آنها را در میان پسماندهای باستانی یافتیم. اما کشف بقایای معماری خشتی همراه با شماری اثر مهر نشان می‌دهد که ساختمان‌های اداری تپه تیلینه از محل دورریزها فاصله زیادی ندارد. این مرکز احتمالا محل مبادله و توزیع محصولات دامی همچون روغن حیوانی و نوشیدنی‌های متعدد بود. تاکنون در هیچ محوطه‌ای در دنیا این تعداد اثر مهر باستانی به دست نیامده و از این‌رو تیلینه، محوطه‌ای خاص است که با مطالعه دقیق آن می‌توان یک جامعه آغاز تاریخی را به خوبی مطالعه کرد.
