به گزارش خبرنگار گروه سیاست خارجی خبرگزاری بسیج، اسماعیل بقایی سخنگوی وزارت امور خارجه امروز (دوشنبه) 27 آذرماه در نشست هفتگی با خبرنگاران به تشریح آخرین تحولات در حوزه سیاست خارجی پرداخت.
وی گفت که رئیس جمهور و وزیر امور خارجه در نشست دی هشت در قاهره شرکت می‌کنند.
سخنگوی وزارت خارجه درباره بازگشایی سفارت در دمشق گفت: نیازمند مقدماتی است از جمله تامین امنیت سفارت و کارکنان و به مجرد اینکه شرایط لازم به لحاظ تامین امنیت و سیاسی فراهم شود این کار را دنبال خواهیم کرد.
وی حملات و تجاوزات اسرائیل به سوریه را چیز جدیدی ندانست و گفت: این حملات در 14 ماه اخیر افزایش یافته است. ما به عنوان کشور مسئول در غرب آسیا و کشور اسلامی از هر فرصتی برای بسیج منطقه‌ای و جهانی برای توقف جنایات این رژیم و تجاوزات آن علیه سوریه، یمن و ... استفاده می‌کنیم.بقایی اظهار داشت: تک تک دولت‌ها موظفند در راستای حراست از هنجارها و اصول حقوق بین‌الملل برای توقف جنایت و تجاوزگری استفاده کنند. در سطح سازمان همکاری اسلامی، سازمان ملل و نشست در قاهره این موضوع را مطرح خواهیم کرد. این یک وظیفه جمعی است که در جهت تجاوزات تلاش کنند.
این دیپلمات ارشد ایرانی در پاسخ به سؤالی درباره روایت ترکیه درباره تحولات سوریه گفت: غیرطبیعی نیست کشورها روایات خود را از تحولات و وقایع داشته باشند. وی عنوان کرد: ما به عنوان ایران و بقیه کشورها مشترکا نسبت به امنیت و ثبات و تمامیت ارضی سوریه نگرانی داشتیم. این نگرانی‌ها مشترک بود و تلاش کشورها و دغدغه کشورهای شرکت کننده در دوحه این بود که مانع از بروز چنین وضعیتی در سوریه شوند.بقایی اضافه کرد: حضور ما در سوریه مبنایی و اصولی بود و خروج ما هم مسئولانه. ما در سوریه به دنبال کشورگشایی و سیطره جویی و احیای امپراتوری‌های گذشته نبودیم. آنچه در سوریه مهم بود کمک به تامین امنیت مردم سوریه در مقابله با افراطی گری خشن بود. با این هدف و بنا به دعوت دولت مستقر و قانونی سوریه حضور پیدا کردیم و حضور ما مستشاری بود و هیچ وقت برای دفاع از گروه و شخص خاصی در سوریه نبودیم آنچه برای ما مهم بود کمک به حفظ تمامیت ارضی و ثبات سوریه بود.سخنگوی وزارت خارجه بیان کرد: ثبات در سوریه ضامن ثبات در منطقه غرب آسیاست.
وی در پاسخ به سؤالی اظهار داشت: رژیم صهیونیستی تنها رژیمی در دنیاست که تحت تعقیب دیوان کیفری بین‌المللی است. همه معتقدند باید به این فهرست دو جنایت تجاوز و نسل‌کشی اضافه شود.سخنگوی وزارت خارجه بیان کرد: تا زمانی ارسال تسلیحات به رژیم صهیونیستی از سوی کشورهای غربی ادامه دارد مردم منطقه این کشورها را شریک جنایات اسرائیل می‌دانند.
بقایی در پاسخ به سؤالی رابطه ایران و چین را مستمر و پایدار و رو به رشد خواند. این دیپلمات ارشد ایرانی در پاسخ به پرسشی گفت: ایران یکی از قربانیان تروریسم بوده و شهدای زیادی را در مبارزه با تروریسم تقدیم کرده‌ایم.وی گفت: در هفته اول دی ماه رویدادی برگزار خواهد شد که یکی از گام‌هایی است که برای پاسداشت فداکاری‌های شهدای ترور انجام خواهد شد و قرار است از فهرست اسامی و افرادی که در جریان مقابله با تروریسم در سطح منطقه‌ای و داخلی جان خود را از دست دادند و به شهادت رسیدند، رونمایی شود.
بقایی در پاسخ به سؤال درباره اظهارات مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا مبنی بر اینکه ایران و روسیه نباید جایی در آینده سوریه داشته باشند، گفت: به چه مناسبتی گفتند. این خودش طنز جالبی است و فکر می‌کنم شاید ایشان یک مقدار در زمان بیان این حرف مشغول مطالعه کتابهایی تاریخی بوده. دوران زمانی که یک قدرت خارجی برای منطقه تعیین تکلیف کند، گذشته است. وقت آن رسیده که اتحادیه اروپا در نگرش خود نسبت به منطقه غرب آسیا بازنگری کند.سخنگوی وزارت خارجه درباره موضع گیری سخنگوی دولت فدرال آلمان درباره بیانیه مشترک اتحادیه اروپا با شورای همکاری خلیج فارس گفت: از روشنگری درباره مواضع نامناسب قبلی استقبال می‌کنیم و انتظار داریم بقیه کشورهای اروپایی که در آن نشست شرکت داشتند و به نوعی آن بیانیه به آنها منتسب است و با اینکه معتقدیم اغلب آنها به آنچه در بیانیه آمده معتقد نبودند.وی گفت: خبر داریم برخی کشورهای اروپایی با ارسال یادداشت کتبی موضع خود را تصحیح کردند و امیدواریم بقیه نیز چنین کنند.
سخنگوی وزارت خارجه درباره زمان گفت‌وگوهای ایران و سه کشور اروپایی گفت که زمان دقیقی مشخص نشده و صرفا توافق شد که این گفت‌وگوها ادامه یابد.بقایی درباره نامه سه کشور اروپایی به شورای امنیت درباره تهدید به استفاده از مکانیسم ماشه، گفت: نامه نگاری آنها جدید نبود و ما پاسخ مستدل خود را به شورای امنیت ارسال کرده و در بیانیه‌ای که از سوی سخنگوی وزارت خارجه منتشر شد مواضع خود را روشن کردیم. این روش را به هیچ عنوان سازنده نمی‌دانیم. التهاب سازی درباره موضوعی که موضوع گفت‌وگو بوده و برنامه‌ای که صلح آمیز بودن آن سال‌ها برای آژانس و کشورهایی که مدعی نگرانی بودند، روشن شده، مشخص است.وی گفت: این مکاتبات و موضع گیری‌ها نه تاثیری در رویکرد ایران در ادامه برنامه صلح آمیزش دارد و نه چیزی فراتر از آنچه این کشورها بیان کرده بودند اثبات می‌کند.بقایی بیان کرد:رویکرد سیاست زده برای اعمال فشار بر ایران تاثیری ندارد و از لحاظ حقوقی هیچ مبنا و پایه‌ای ندارد.
وی در پاسخ به سؤالی درباره اینکه آیا با شورشیان حاکم بر سوریه تماسی از ناحیه ایران برقرار شده؟ گفت: هنوز دولت موقتی شکل نگرفته سوریه در مرحله گذار است گروه‌ها و بخش‌های مختلفی در سوریه فعالند. منتظریم مرحله گذار طی شود و این مرحله مسالمت آمیز و با حفظ امنیت شهروندان سوریه و تمامیت ارضی و وحدت سوریه انجام شود و حاصل آن دولت فراگیر باشد.در زمان مقرر تصمیم خواهیم گرفت.
وی در پاسخ به سؤالی درباره موضع ایران درباره سوریه گفت:موضع ایران در بیانیه وزارت خارجه به صورت روشن اعلام شد. موضع ما روشن است. حضور ما در سوریه هدف روشن و اصولی داشت و آن مقابله با افراطی گری خشن و داعش و جلوگیری از گسترش تروریسم به کشورهای منطقه بود.سخنگوی دستگاه دیپلماسی ادامه داد: ما امنیت منطقه را از امنیت خود جدا نمی‌دانیم.بقایی بیان کرد: در 13 الی 14 سال از سازوکارهای مختلفی برای کمک به کاهش تنش استفاده شد که روند آستانه یکی از این سازوکارها بود. این روند کماکان قابل استفاده برای کمک به گذر سالم و ایمن از مرحله‌ای که سوریه با آن مواجه است.وی گفت: روشن کردیم به عنوان کشوری که رابطه بسیار دیرینه با دولت سوریه داشتیم و همواره خیرخواه مردم سوریه بودیم این رویکرد ما ادامه خواهد یافت و با توجه به جمیع شرایط و در نظر گرفتن اوضاع و احوال این کشور و عملکردهای جریان‌هایی که در سوریه فعال هستند و به عنوان اجزای نظام سوریه تلقی می‌شوند، درباره گام‌های بعدی تصمیم گیری خواهیم کرد.
این دیپلمات ارشد ایرانی بیان کرد: روند آستانه همیشه از قطعنامه 2254 حمایت کرده است. یکی از محصولات این روند شکل گیری کمیته قانون اساسی بود.
بقایی در پاسخ به سؤالی درباره بدهی سوریه به ایران با بیان اینکه اعداد و ارقام مطرح شده بسیار اغراق آمیز است، گفت: یادداشت تفاهم‌ها بین دو کشور امضا می‌شود بین دو دولت و گروه به مفهوم مقطعی نیست. این تکالیف و حقوق بین دو کشور وجود دارد و ناپدید نمی‌شود. سخنگوی وزارت امور خارجه ادامه داد: این حقوق و تکالیف هم منتقل می‌شود.
سخنگوی وزارت امور خارجه درباره اظهارات صهیونیست‌ها درباره تلاش ایران برای دستیابی به بمب هسته‌ای گفت: تحلیلی که اشاره کردید ناشی از عدم شناخت کافی نسبت به سرچشمه های قدرت و توان ایران است. ایران منابعی دارد که با این تحلیل‌هایی که درباره موضوعات مختلف در منطقه اشاره می‌شود تحت تأثیر قرار نمی گیرد.وی گفت: از سال‌ها پیش مقامات این رژیم از دستیابی ایران به بمب هسته‌ای سخن گفته‌اند و اینها با هدف ایران هراسی است. همواره اعلام کرده‌ایم برنامه هسته‌ای ایران صلح‌آمیز بوده و خواهد بود و از همه ابزارها برای دفاع از تمامیت ارضی و امنیت ملی خود استفاده می‌کنیم.
خبرنگار خبرگزاری فارس با اشاره به اظهارات وندی شرمن که به نقل از ترامپ عنوان کرده که رئیس‌جمهور آتی آمریکا به دنبال مذاکره با ایران و توافقی بهتر است که مذاکرات احتمالی صرفا درباره برنامه هسته‌ای ایران نخواهد بود، نظر بقایی را جویا شد که وی گفت: چیزی از دولت آتی آمریکا نشنیدیم. آنها هنوز مستقر نشده‌اند و ترجیح می‌دهیم درباره گمانه‌زنی‌هایی که از سوی مقامات سابق و رسانه‌ها درباره رویکردهای آینده مطرح می‌شود، واکنش نداشته باشیم. به موقع و بعد اینکه مشخصا در این خصوص اطمینان حاصل کنیم نسبت به گزینه‌ها و موضوعات به نحو مقتضی تصمیم می‌گیریم.
وی در پاسخ به سؤال دیگر خبرنگار خبرگزاری فارس درباره اقدام رژیم صهیونیستی در بستن سفارتش در دوبلین و اظهارات وزیر خارجه ایرلند مبنی بر اینکه خشم عمیقی در اروپا نسبت به کشتار زنان و کودکان در غزه وجود دارد و آنچه در شمال غزه رخ می‌دهد هیچ توجیه اخلاقی ندارد، گفت: جامعه بین‌المللی همانطور که مقام ذیربط ایرلند اشاره کرده واقعا دچار نوعی خشم و نگرانی بی سابقه نسبت به وقوع جنایات علیه بشریت است و اتفاقا در غزه با هیچ نمونه‌ای در قرن اخیر قابل قیاس نیست. یک نسل کشی مستمر در مقابل دوربین‌ها انجام شود و متاسفانه نهادهای ذیربط بین‌المللی به ویژه شورای امنیت سازمان ملل به جهت کارشکنی آمریکا دست بسته هستند.بقایی ادامه داد: انتقادها و اعتراضات در سطح کشورهای اروپایی به وفور شنیده می‌شود و از آن طرف واکنشی که نسبت به انتقاد ایرلند مشاهده کردیم نشانگر عصیان و یاغی گیری این رژیم است که کوچک‌ترین انتقادی را نسبت به تحولات در فلسطین اشغالی نمی‌پذیرد.بقایی بیان کرد:نیاز است در سطح جامعه بین‌المللی نوعی بسیج امکانات و سازمان‌های بین‌الملی برای وادار کردن این رژیم و حامیان آن به توقف جنایات و از جمله ارسال تسلیحات به اسرائیل صورت بگیرد.
سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به سؤالی عنوان کرد: کادر دیپلماتیک و سفیر سوریه کماکان در تهران هستند. براساس تصمیم هیأت حاکمه جدید سوریه، ما تصمیم خواهیم گرفت. وضعیت سفارت ما در دمشق و سرکنسولگری در حلب در همین چارچوب مدنظر قرار خواهد گرفت.
وی در پاسخ به سؤالی مبنی بر اینکه آیا ایران قرار است در تحولات سوریه عقب بمانیم و عدم حضور ایران در نشست اردن درباره سوریه اظهار داشت: همه می‌توانند روایت‌های خود را داشته باشند. ایران هیچگاه هیچ چشمداشت ارضی و سرزمینی نسبت به هیچ کشور دیگری در منطقه نداشته است. حضور ما در سوریه در همین راستا باید دیده شود. سوریه را سوری‌ها خواهند ساخت و درباره آینده سوریه آنها تصمیم خواهند گرفت. کشورهای منطقه باید در این روند کمک کار باشند بدون هرگونه رویکرد مخرب و اعمال فشار بر سیاست‌های سوریه.سخنگوی وزارت خارجه بیان کرد: اینکه روند دیپلماتیکی آغاز شده است. کشورهای اروپایی نبودند و فقط مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا حضور داشت. این نشست با حضور کشورهای منطقه بود. این روند یا روندهای مشابهی که برای کمک به شکل گیری نظام جدید در سوریه ایجاد شده بتواند با همکاری اقشار و طیف‌های مختلف فعال در سیاست در سوریه به پیشبرد این روند کمک کند.بقایی گفت: این روند سوری - سوری خواهد بود و همه طرف‌های منطقه‌ای و بین‌المللی درس گرفته باشند دخالت در روندهای داخلی سوریه به نفع هیچ کشوری نخواهد بود. سرنوشت آینده سوریه بستگی تام به تصمیم گیری و کنش‌های بازیگران فعال در داخل سوریه دارد. کشورهای منطقه و سازمان ملل و همه بازیگرانی که نقش و نفوذی در شکل گیری این روندها دارند باید به دور از جاه‌طلبی‌های وسوسه کننده کمک کار مردم سوریه در این روند باشند.
وی در پاسخ به سؤالی اظهار داشت: ما در این که شرارت رژیم اشغالگر صهیونیستی حد و مرزی ندارد تردیدی نداریم. در عین حال امیدواریم سایر طرف‌ها منافع خود را تشخیص دهند و بدانند این رژیم در منطقه جز تخریب و هرج و مرج سابقه دیگری ندارد. سخنگوی وزارت خارجه بیان کرد: در این مدت با افتخار اعلام می‌کنند بیش از 400 نقطه در سوریه را هدف قرار داده‌اند و هیچ ابایی ندارند که دامنه تجاوزگری را در منطقه گسترش دهند. همه می‌دانند ایران و نیروهای مسلح ایران با تمام توان از کیان ایران و تمامیت سرزمینی و حاکمیت ایران دفاع خواهد کرد.
وی در پاسخ به سؤالی درباره جلسه پارلمان لبنان برای تصمیم گیری درباره انتخاب رئیس‌جمهور و سفرهایی که در این مدت از سوی دیگر کشورها به بیروت شاهدیم و اینکه آیا عراقچی سفری به بیروت خواهد داشت؟ گفت: کمک به شکل گیری روندهای مثبت ضرورتا نیاز به سفر و حضور شخصی ندارد به شیوه‌های مختلف تلاش می‌کنیم کمک کار دوستان باشیم. در این خصوص هم همیشه گفته‌ایم نهایتا تصمیم دولت لبنان، مردم لبنان از جمله مقاومت است که درباره رئیس جمهور آتی لبنان تصمیم بگیرند به این تصمیم احترام می‌گذاریم و هر جا نیاز به کمک ما باشد، فروگذار نمی‌کنیم.
این دیپلمات ارشد ایرانی در پاسخ به پرسشی اظهار داشت: برجسته کردن اهمیت نقش رسانه در پیشبرد اهداف سیاست خارجی و دیپلماسی ایران است. ما در سطح بین‌المللی با نوعی جعل واقعیات و وارونه سازی واقعیات مواجهیم.
سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه راهبرد ایران برای اینکه در ادامه روند تحولات منطقه منفعل نباشد، چیست؟ گفت: ما به عنوان کشور اثرگذار نسبت به تحولات منطقه و اینکه دغدغه امنیت و ثبات در منطقه را داریم حتما فعالانه در هر روند و فرصتی که پیش بیاید مشارکت خواهیم کرد. در ارتباط مستمر با کشورهای منطقه و همسایه سوریه هستیم.وی افزود: در فرصت پیش رو در حاشیه نشست هشت کشور در حال توسعه اسلامی در قاهره این موضوع در دستورکار گفت‌وگوهای وزیر خارجه با همتایان خواهد بود.بقایی ادامه داد: در تعامل با بخش‌های ذیربط سازمان ملل، نماینده دبیرکل سازمان ملل در سوریه و روند آستانه از تمام توان خود استفاده خواهیم کرد که منافع کلی منطقه و امنیت و ثبات در منطقه حفظ خواهد شد.این دیپلمات ارشد ایرانی بیان کرد: ما از هیچ تلاشی برای اطمینان از اینکه مرحله گذار در سوریه به دور از مشکلات، هرج و مرج و ناامنی و احیانا سوءاستفاده گروه‌های تروریستی و افراطی گری خشن باشد، فروگذار نمی‌کنیم.بقایی گفت: آنچه دغدغه همه کشورهای منطقه است و باید باشد استمرار تجاوزات رژیم صهیونیستی علیه سوریه است. حدود 365 کیلومتر مربع از خاک سوریه اشغاال شده است و همه کشورهای منطقه باید نسبت به آن هوشیار باشند و از مجامع بین‌المللی به ویژه شورای امنیت که این نقض قطعنامه شورای امنیت است انتظار می‌رود جلوی این اقدامات را بگیرند.
این دیپلمات ارشد ایرانی بیان کرد: همه اقشار و گروه‌های سوریه باید بتوانند در آینده سوریه مشارکت داشته باشند و این روند بدون تبعیض و ایجاد مشکل برای هر یک از طیف‌های سوریه صورت بگیرد. ما بر این موضع پافشاری می‌کنیم.
سخنگوی وزارت خارجه درباره روز مقابله با خشونت و افراطی گری و تداوم خشونت‌های رژیم صهیونیستی در غزه اظهار داشت: این روز بنا به پیشنهاد ایران تعیین شد و این نشانگر اشتراک نظر در سطح جامعه بین‌المللی درباره خطرات ناشی از تروریسم و افراطی‌گری خشن است. خشونت و جنایات اسرائیل در غزه و کرانه باختری جنسش متفاوت از هرگونه خشونت دیگری که جامعه بین‌المللی در سال‌های اخیر تجربه کرده است.وی ادامه داد: شدیدترین سطح خشونت و عمل خلاف در سطح بین‌الملل، در قالب نسل‌کشی و جنایت علیه بشریت و جنایت جنگی مفهوم سازی کردند. عملا رژیم صهیونیستی هر چهار خشونت شدیدی که به عنوان جنایات بین‌المللی شناخته شده را مرتکب شده است.بقایی بیان کرد: بخش عمده کسانی که در 14 ماه اخیر جان خود را به واسطه اقدامات اسرائیل از دست دادند کودک و زن است. جز کلمه شرم آور نمی‌توان در این خصوص بیان کرد.سخنگوی وزارت خارجه گفت: آنچه جامعه بین‌المللی باید نسبت به آن هوشیار باشد همه شالوده‌های حقوق و روابط بین‌الملل و در قالب چهار عهدنامه 1949 و ... همه در معرض خطر است و این رژیم همه خطوط قرمز را رد کرده و عواقب و تبعات این وضعیت را کل جامعه بین‌المللی خواهد پرداخت.وی افزود: مطالبه جهانی این باید باشد که این جنایات سریعا متوقف و سریعا از این رفتار متجاوزانه جلوگیری شود و با بی کیفرمانی رژیم صهیونیستی مقابله شود.
سخنگوی وزارت خارجه درباره اقدام تروریستی در افغانستان و کشته شدن وزیر مهاجرین گفت: ما این اقدام تروریستی را محکوم کردیم.
وی در پاسخ به پرسشی اظهار داشت: ایران به صورت جدی پیگیر و ادامه دهنده سیاست همسایگی است. این سیاست بدین معنا که به دنبال روابط خوب و حسنه با همه کشورهای منطقه هستیم. ایران هیچ وقت تهدیدی علیه کشورهای منطقه و دوست نبوده است.و بقایی ادامه داد: دلیل دغدغه مندی ما درباره ثبات این است که ما هیچ وقت از هیچ تلاشی برای برقراری صلح و ثبات فروگذار نمی‌کنیم.
وی در پاسخ به سؤالی عنوان کرد: ما همواره خیرخواه مردم سوریه بودیم درباره عتبه مقدسه و حریم‌های شریف اینها جزو گنجینه‌ها و داشته‌های مهم فرهنگی، مذهبی و تمدنی سوریه است و حتما نسبت به حفظ و حراست از آنها توجه دارند و به طرف مختلف درباره ضرورت حفظ و تامین امنیت اماکن مقدسه تأکید کردیم.سخنگوی وزارت خارجه ادامه داد: امیدوارم به همین ترتیب وضعیت ادامه یابد.بقایی درباره اماکن دیپلماتیک ایران در سوریه اظهار داشت: اماکن دیپلماتیک جزو تعهدات همه کشورهاست که در هر شرایطی نسبت به این موضوع همت داشته باشند و امنیت این اماکن را تامین کنند.