به گزارش خبرگزاری صدا و سیمای استان خوزستان، زهرا باقری گفت: چربی ترانس یا اسید‌های چرب ترانس، اسید‌های چرب غیراشباع  هستند که از منابع صنعتی یا طبیعی به دست می‌آیند. این اسید‌های چرب اثرات نامطلوبی مانند افزایش خطر بیماری‌های قلبی عروقی، دیابت و چاقی و .. بر بدن می‌گذارند. این چربی‌ها هم به صورت طبیعی در گوشت قرمز و لبنیات پرچرب هستند و هم در جریان هیدروژنه کردن روغن‌های گیاهی و سرخ کردن شکل می‌گیرند.

وی با بیان اینکه بیش از ۲۷۸ هزار مرگ سالانه در سطح جهان را می‌توان به مصرف چربی ترانس تولید صنعتی نسبت داد، افزود: چربی ترانس عروق را مسدود می‌کند و خطر حمله قلبی و مرگ را افزایش می‌دهد.. چربی ترانس تولید شده صنعتی را می‌توان در مارگارین، روغن نیمه جامد، غذا‌های سرخ شده و محصولات پخته شده مانند کراکر، بیسکویت و کیک و ... یافت. غذا‌های خیابانی و رستورانی پخته و سرخ شده اغلب حاوی چربی ترانس تولید شده صنعتی هستند. چربی ترانس همچنین می‌تواند به طور طبیعی در گوشت و غذا‌های لبنی حیوانات نشخوارکننده (مانند گاو، گوسفند، بز) یافت شود. چربی‌های ترانس تولید شده در صنعت را می‌توان حذف کرد و با چربی‌ها یا روغن‌های سالم‌تر بدون تغییر هزینه و تغییر طعم یا در دسترس بودن غذا جایگزین کرد.

باقری ادامه داد: توصیه سازمان جهانی بهداشت برای بزرگسالان این است که مصرف چربی ترانس را به کمتر از ۱ درصد کل انرژی دریافتی محدود کنند که برای یک رژیم غذایی ۲ هزار کالری کمتر از ۲.۲ گرم در روز است.

اثرات چربی‌های ترانس بر سلامت 

کارشناس ارشد گروه بهبود تغذیه مرکز بهداشت خوزستان بیماری‌های قلبی عروقی را عامل اصلی مرگ و میر در جهان عنوان و اضافه کرد: عوامل خطر عمده مرتبط با بیماری‌های قلبی عروقی عبارتند از رژیم غذایی ناسالم، عدم تحرک بدنی، مصرف دخانیات و الکل. در میان سایر عوامل غذایی، مصرف زیاد چربی ترانس خطر مرگ به هر دلیلی را تا ۳۴ درصد، مرگ ناشی از بیماری عروق کرونر قلب را تا ۲۸ درصد و بیماری عروق کرونر قلب را تا ۲۱ درصد افزایش می‌دهد. چربی ترانس نه تنها هیچ فایده‌ای برای سلامتی ندارد بلکه عامل ۵۰۰ هزار مرگ زودرس ناشی از بیماری عروق کرونر در هر سال در سراسر جهان است.  

وی می‌گوید: همانطور که گفته شد چربی‌های ترانس خطرات زیادی برای سلامتی دارند که هزینه‌های هنگفتی را برای سیستم‌های سلامت به همراه دارند. در مقابل، حذف چربی ترانس مقرون به صرفه است و فواید زیادی برای سلامتی دارد.

باقری افزود: زمانی که اسید‌های چرب اشباع با اسید‌های چرب غیراشباع چندگانه مثل اسید‌های چربی که در روغن‌های مایع وجود دارد جایگزین شود باعث کاهش مصرف اسید‌های چرب اشباع مانند روغن‌های ترانس و جامد و کاهش قابل توجهی در خطر بیماری عروق کرونر قلب همراه است. کاهش مصرف اسید‌های چرب اشباع، کلسترول بد خون یا LDL  را کاهش می‌دهد و با کاهش خطر مرگ و میر و بیماری عروق کرونر قلب مرتبط است و همچنین مصرف ۱% یا کمتر از کل انرژی دریافتی به عنوان اسید‌های چرب اشباع، کلسترول بد یا LDL  را کاهش می‌دهد و با کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی عروقی و بیماری عروق کرونر قلب همراه است.

وی ادامه داد: زمانیکه اسید‌های چرب اشباع با اسید‌های چرب غیراشباع مثل اسید‌های چربی که در روغن‌های مایع گیاهی وجود دارد و غلات کامل  جایگزین شود باعث کاهش مصرف اسید‌های چرب اشباع مانند روغن‌های ترانس و جامد و کاهش کلسترول LDL و کاهش قابل توجهی در خطر بیماری عروق کرونر قلب و کاهش خطر مرگ و میر همراه است.

باقری گفت: استفاده از چربی‌های ترانس در سال‌های اخیر به‌طور چشمگیری افزایش یافته است، زیرا این چربی‌ها نسبت به چربی‌های سالم‌تر ارزان‌تر هستند و دارای چندین ویژگی شیمیایی و فیزیکی هستند، مانند جامد بودن در دمای اتاق، که آنها را برای انواع محصولات غذایی فرآوری شده در صنعت مناسب می‌کند.

وی اضافه کرد: چربی‌های ترانس تولید شده در صنعت در یک فرآیند صنعتی تشکیل می‌شوند که هیدروژن را به روغن نباتی اضافه می‌کند، مایع را به جامد تبدیل می‌کند و در نتیجه روغن نیمه هیدروژنه  تولید می‌شود. به طور متوسط، غلظت چربی ترانس روغن نیمه هیدروژنه  ۴۵- ۲۵ ٪ است در حالیکه چربی‌های ترانس طبیعی از نشخوارکنندگان (مانند گاو و گوسفند) به دست می‌آیند و در گوشت و غذا‌های لبنی یافت می‌شوند و به همان اندازه‌ی چربی ترانس تولید شده در صنعت مضر هستند.

کارشناس ارشد گروه بهبود تغذیه مرکز بهداشت خوزستان گفت: روغن جامد و نیمه هیدروژنه در غذا‌ها را می‌توان با روغن‌های غنی از اسید‌های چرب اشباع نشده چندگانه و به دنبال آن روغن‌های غنی از اسید‌های چرب تک غیراشباع جایگزین کرد. روغن‌های غنی از اسید‌های چرب اشباع نشده چندگانه شامل روغن‌های گلرنگ، ذرت، آفتابگردان، سویا، ماهی‌های چرب، گردو و دانه‌ها می‌شود. روغن‌های غنی از اسید‌های چرب تک غیراشباع عبارتند از کانولا، زیتون، بادام زمینی و روغن‌های آجیل و آووکادو که انتخاب‌های بهتری برای مصرف روزانه هستند و همانطور که ذکر شد با کاهش ریسک خطر بیماری‌ها همراهند.