قاسم محبعلی سفیر پیشین ایران در یونان در گفت‌وگو با ایلنا، در رابطه با نامه اخیر تروپیکای اروپایی به شورای امنیت سازمان ملل متحد و تهدیدات آن در خصوص فعال کردن مکانیزم ماشه. (اسنپ بک)، گفت: تا قبل از مهر (اکتبر) سال آینده، باید تکلیف قطعنامه ۲۲۳۱ روشن شود اگر تا آن زمان توافقی به دست نیاید و به اصطلاح دستور کار پرونده هسته‌ای ایران به حالت عادی بازنگردد، ممکن است با درخواست یکی از کشورهای اروپایی، شورای امنیت تشکیل جلسه دهد. در آنجا لازم باشد یک قطعنامه جدید به نفع ادامه برجام و حفظ قطعنامه‌های مربوط به لغو تحریم‌ها صادر می‌شود. اما چنین اقدامی عملاً ممکن نخواهد بود و اگر قطعنامه‌های جدیدی صادر نشود، فعال‌سازی مکانیزم ماشه امکان‌پذیر خواهد بود. احتمالاً اروپایی‌ها به منظور اعمال فشار بر ایران برای همکاری با آژانس، صدور بیانیه‌ها را آغاز کرده‌اند. احتمالا با ورود آقای ترامپ، این موضوع به شکل قابل توجهی تشدید شود و حالت اجرایی پیدا کند.
اگر قرار بر برگزاری مذاکرات باشد، تنها مسئله هسته‌ای ایران محل منازعه بر سر تحریم‌ها نیست
این تحلیل‌گر روابط بین‌الملل با اشاره به مجموعه‌ای از موضوعاتی که ایران به خاطر آنها تحریم شده است، تصریح کرد: این تحریم‌ها تنها محدود به مسائل هسته‌ای نیستند. مجموعه‌ای از تحریم‌ها وجود دارد که شامل تحریم‌های موشکی، تروریستی، حقوق بشری، تحریم‌های مرتبط با اقدامات روسیه در اوکراین، یمن و سوریه و همچنین تحریم حمایت از گروه‌های مقاومت در منطقه است. این مجموعه تحریم‌ها موضوعاتی هستند که اگر قرار باشد مذاکره‌ای صورت گیرد، طبیعتاً به برنامه هسته‌ای محدود نخواهد شد.
امنیت خاورمیانه بدون همکاری و نقش سازنده ایران تأمین نمی‌شود
وی درباره حوادث سوریه و نقش ایران در منطقه و تأثیری که بر روابط ایران و غرب خواهد داشت، عنوان کرد: با توجه به اتفاقاتی که در سوریه افتاده، ایران دیگر نمی‌تواند به‌طور مؤثر از کارت حضور خود در منطقه برای مذاکرات بهره‌برداری کند. به‌ویژه اینکه امکان استفاده از کارت حزب‌الله، سوریه و یمن برای ایران کمتر شده است. هرچند که امنیت خاورمیانه همچنان مسئله مهمی است و نمی‌تواند بدون همکاری و نقش سازنده ایران تأمین شود، اما به نظر نمی‌رسد که پس از تحولات سوریه شرایط مانند سابق باشد.
سوریه تنها راه ارتباطی ما با اروپا نبود
مدیرکل سابق خاورمیانه و شمال آفریقا در وزارت امور خارجه درباره اهمیت کم‌رنگ شدن روابط ایران و سوریه، بیان کرد: اینکه ایران با از دستن رفتن سوریه، مسیر خود به اروپا را از دست داده است از ابتدا یک توهم بود. ایران در خلیج فارس بندر دارد و راه‌هایی آبی وجود دارد که با اروپا از آن طریق ارتباط برقرار کند. سوریه تنها راه ارتباطی ما با اروپا نبود، ترکیه نیز می‌تواند این امکان را داشته باشد. راه سوریه با توجه به شرایط عراق و ناامنی‌های آن، مسیر مناسبی نبود. از جمله مسائلی که سیاست خارجی ما را دچار انحراف کرده است، موضوع اهمیت سوریه برای کم‌رسانی به حزب‌الله لبنان بود، درحالی که سوریه می‌توانست خیلی بیشتر از این مسائل برای ما اهمیت داشته باشد
بازیگران غیردولتی در سوریه، لبنان، عراق و یمن نقش خود را به بازیگران دولتی واگذار می‌کنند
سیاست خارجی در خاورمیانه به دست دولت‌ها برمی‌گردد
محبعلی آینده منطقه را این چنین تصور کرد که به‌نظر می‌رسد تصمیم گرفته شده است، بازیگران غیردولتی در سوریه، لبنان، عراق و یمن نقش خود را به بازیگران دولتی واگذار کنند و این شامل کشور‌هایی که متحد ایران هم هستند، خواهد شد.
وی همچنین در رابطه با ضرورت تغییر در مدل رفتاری سیاست خارجی ایران افزود: اشتباهی که در چند سال گذشته صورت گرفته بود و سیاست خاورمیانه‌ای از دولت ساقط و به نهادهای نظامی واگذار شده بود، به دولت‌ها بازمی‌گردد تا دولت‌ها بتوانند از مجموع امکانات خود به جای سیاست عملی، سیاست خارجی مؤثر را پیگیری کنند. در درجه اول باید این سیاست گذشته جبران شود و سیاست خارجی در خاورمیانه به دیپلمات‌ها بازگشته و بر اساس آن طراحی‌های جدیدی صورت گیرد.
امکان توافق هر زمان وجود دارد ولی هزینه‌های آن متفاوت است
سفیر پیشین ایران در یونان در خصوص امکان توافق با غرب خاطرنشان کرد: هر زمانی امکان توافق وجود دارد ولی ممکن است هزینه‌های آن بیشتر شود، اگر سه یا چهار سال پیش توافقی مانند برجام انجام شده بود، وضعیت اکنونی خیلی فرق می‌کرد. اگر در سال ۲۰۱۷ و یا در دوران بایدن این اتفاق می‌افتاد یک بحث دیگری بود. امکان توافق هر زمان وجود دارد ولی هزینه‌های آن متفاوت است.